آیا می‌دانید که موقعیت خواب شما می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سلامتی‌تان داشته باشد؟ بسیاری از ما بدون آنکه بدانیم، عادت‌های خوابی داریم که ممکن است به مرور زمان به بدنمان آسیب برساند. یکی از این عادت‌های رایج، خوابیدن روی شکم است.
به گزارش مجله سلامت دکتر کرمانی، خوابیدن روی شکم، اگرچه ممکن است برای برخی افراد راحت باشد، اما می‌تواند عواقب ناخوشایندی برای سلامتی به همراه داشته باشد. عوارض خواب شکم از دردهای مزمن گرفته تا مشکلات تنفسی، همه و همه را شامل می‌شود. در این مقاله، قصد داریم به بررسی علمی مضرات خوابیدن روی شکم بپردازیم. با ما همراه باشید.
این مقاله مخصوص افرادیست که به دنبال بهبود کیفیت خواب خود هستند، از دردهای کمر، گردن یا مفاصل رنج می‌برند. به دنبال اطلاعات در مورد وضعیت‌های پزشکی مرتبط با خواب هستند و یا والدینی که نگران عادات خواب کودکان خود هستند.
خوابیدن روی شکم باعث می‌شود که ستون فقرات شما از حالت طبیعی خود خارج شده و تحت فشار قرار گیرد. این فشار می‌تواند منجر به مشکلات زیر شود:
یکی از عوارض خوابیدن روی شکم، گردن درد است. وقتی روی شکم می‌خوابید باید سرتان را به یکی از دو سمت متمایل کنید تا بتوانید نفس بکشید و همین متمایل شدن سر به یک طرف برای مدت زمان طولانی باعث صدمه خوردن مهره های آسیب پذیر می شود چون رباط‌ها و عضلات محافظ ستون فقرات گردنی بیش از حد کشیده شده‌اند. پس خوابیدن روی شکم انتخاب خوبی برای گردن نیست.
ستون فقرات سالم قوس‌هایی طبیعی دارد و وقتی از نیمرخ به آن نگاه می‌کنیم حالتی S شکل دارد. خوابیدن روی شکم این قوس‌های طبیعی را در کمر تحت فشار قرار می‌دهد. فشار و کشش بیش از حد، روی رباط‌هایی که ستون فقرات را ثابت نگه می‌دارند می‌آید.
یک شب روی شکم خوابیدن می‌تواند باعث کمر درد شود و وقتی این حالت برای طولانی مدت ادامه پیدا کند عضلات دو سمت ستون فقرات می‌گیرد. گرفتگی عضلات پشت کمر درگیر کردن عضلات شکم را نیز دشوار می کند. این عدم تعادل عضلانی می تواند قدرت هسته بدن را کاهش دهد.
از دیگر عوارض خوابیدن روی شکم می‌توان به چروک شدن پوست اشاره کرد. وقتی دمر می‌خوابید، جریان خون به پوست صورت محدود می‌شود. این امر باعث می‌شود پوست نتواند به خوبی اکسیژن و مواد مغذی دریافت کند و در نتیجه، روند ترمیم و بازسازی سلول‌های پوست کند شود.
علاوه بر این وقتی روی شکم می‌خوابید، صورت شما به طور مداوم به بالش فشار وارد می‌کند. این فشار می‌تواند باعث ایجاد چین و چروک‌های عمیق و خطوط روی پوست شود، به خصوص در نواحی اطراف چشم‌ها، بینی و دهان.
وقتی روی شکم می‌خوابید، معمولاً دست‌ها را زیر بالش قرار می‌دهید یا به یک طرف کشیده می‌شوند. این وضعیت باعث می‌شود که شانه‌ها از حالت طبیعی خود خارج شده و تحت فشار قرار بگیرند.
به علاوه برای تنفس راحت‌تر در حالت خوابیده روی شکم، معمولاً سر را به یک طرف می‌چرخانید. این چرخش سر باعث کشش عضلات شانه شده و می‌تواند به ایجاد درد و گرفتگی در این ناحیه منجر شود.
یکی دیگر از عوارض خوابیدن روی شکم، ایجاد مشکلات گوارشی است. این وضعیت خوابیدن می‌تواند باعث شود اسید معده به سمت مری برگردد و باعث سوزش سر دل و رفلاکس اسید شود. این اتفاق به خصوص در افرادی که مبتلا به بیماری رفلاکس معده به مری هستند، بیشتر رخ می‌دهد.
وقتی روی شکم می‌خوابید، تمام وزن بالاتنه‌تان بر روی شکم شما وارد می‌شود. این فشار می‌تواند به اندام‌های داخلی شکم فشار آورده و باعث ناراحتی و مشکلات گوارشی شود.
عوارض خوابیدن روی شکم زیاد است، اما گاهی مواقع این وضعیت خواب، ضرر بیشتری دارد. این وضعیت‌ها عبارتند از:
خوابیدن روی شکم در دوران بارداری به دلایل زیر توصیه نمی‌شود و می‌تواند خطراتی را برای مادر و جنین به همراه داشته باشد:
خوابیدن روی شکم برای افراد مبتلا به درد مزمن کمر یا گردن به دلایل زیر مضرتر از دیگران است:
با وجود تمام مضرات ذکر شده، خوابیدن روی شکم ممکن است برای برخی افراد در شرایط خاصی مفید باشد. برای مثال، افرادی که از خروپف یا آپنه خواب رنج می‌برند، ممکن است با خوابیدن روی شکم راحت‌تر نفس بکشند. با این حال، بهتر است قبل از هرگونه تغییری در وضعیت خواب، با پزشک خود مشورت کنید.
برای کاهش عوارض خوابیدن روی شکم باید این عادت را ترک کرد؛ روش‌های زیر می‌توانند به ترک این عادت در شما کمک کنند:
اگر تمام عمرتان به پشت خوابیده‌اید و با وجود هشدارها، نمی‌توانید به هیچ وجه به روش دیگری بخوابید، این نکات ممکن است به شما کمک کنند تا از عوارض خوابیدن روی شکم جلوگیری کنید:
وضعیت خوابیدن شما به طور مستقیم بر سلامت ستون فقرات‌تان تأثیر می‌گذارد. انتخاب وضعیت مناسب می‌تواند از عوارض خوابیدن روی شکم کم کرده و به کاهش درد کمر، گردن و بهبود کیفیت خواب کمک کند. بهترین وضعیت‌ها برای خوابیدن عبارتند از:
خوابیدن به پهلو: این حالت معمولاً بهترین گزینه برای اکثر افراد است. برای این کار:
تحقیقات نشان داده که خوابیدن به پهلو یکی از رایج ترین حالت های خواب است که فواید زیادی از جمله کمک به آپنه خواب، پیشگیری از سفتی بدن در هنگام صبح و جلوگیری از آسیب به ستون فقرات دارد، اما یک درمان برای آنها نیست.
خوابیدن به پشت: این حالت نیز می‌تواند مفید باشد، به خصوص اگر از بالش مناسب استفاده کنید:
خوابیدن روی شکم اگرچه ممکن است در ابتدا راحت به نظر برسد، اما می‌تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشد. برخی از مهم‌ترین عوارض خوابیدن روی شکم عبارتند از: گردن درد، کمردرد، چروک شدن پوست، ایجاد مشکلات گوارشی و … . با آگاهی از مضرات این عادت و انجام تغییرات لازم در سبک زندگی، می‌توانید خوابی راحت‌تر و سالم‌تر داشته باشید و این عوارض را به حداقل برسانید.
مدت زمان عادت کردن به وضعیت خواب جدید برای هر فرد متفاوت است و به عواملی مانند سن، وضعیت سلامتی و مدت زمانی که روی شکم خوابیده‌اند، بستگی دارد.
بله، با تمرین و استفاده از بالش‌های مناسب می‌توان این عادت را ترک کرد.
خوشبختانه جایگزین‌های بهتری برای خوابیدن وجود دارد که به شما کمک می‌کنند تا خواب راحت‌تر و سالم‌تری داشته باشید. خوابیدن به پهلو و پشت بهترین جایگزین‌های خوابیدن روی شکم هستند.
منابع: