آیا میدانید که افزایش وزن، قاعدگی نامنظم، کندشدن ضربان قلب، افسردگی، تضعیف حافظه، کم پشتی موها، گرفتگی صدا، ضعف عضلانی، افزایش سطح کلسترول خون، درد و سفتی عضلات، درد یا تورم در مفاصل می تواند به کم کاری تیروئید ارتباط داشته باشد؟
به گزارش ایسنا؛ تیروئید یک غده کوچک بال پروانهای شکل است که در زیر سیب آدم قرار گرفته است. این غده در تمام افراد سالم وجود دارد و موادی به نام هورمون تولید و به داخل خون ترشح میکند. هورمونها به نام تیروکسین و ترییدوتیرونین (T۴ و T۳) از طریق خون به تمام بدن سیر میکنند و به بدن میگویند با چه سرعتی کار کند و انرژی مصرف نماید. تیروئید بر تمام جنبههای سوختوساز بدن و کنترل عملکردهای حیاتی مانند دمای بدن و ضربان قلب تأثیر گذار است.
بیماریهای تیروئید یک مشکل سلامتی جهانی است که میتواند به طور قابل توجهی بر روی سلامتی، به ویژه در بارداری و کودکی تأثیر بگذارد. بیماری تیروئید از جمله بیماری های ارثی و اکتسابی است، که همه افراد و در هر گروه سنی، ممکن است در معرض این بیماری قرار گیرند، از انواع این بیماری کمکاری و پرکاری تیروئید است که شایعترین آن کم کاری تیروئید است که در آن غده تیروئید به اندازه کافی هورمونهای تیروئید تولید نمیکند.
زلیخا معززی، فوق تخصص غدد، رشد و متابولیسم و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل تاکید کرد: کم کاری تیروئید ممکن است در مراحل اولیه علائم قابل توجهی ایجاد نکند، ولی با گذشت زمان، این بیماری درمان نشده میتواند باعث تعدادی از مشکلات سلامتی مانند چاقی، درد مفاصل، ناباروری و بیماریهای قلبی شود.
معززی با بیان اینکه علائم و نشانههای کم کاری تیروئید بسته به شدت کمبود هورمون متفاوت است و در ابتدا ممکن است به شکل خستگی و افزایش وزن مشاهده شود، افزود: اگر کم کاری تیروئید درمان نشود، خستگی، عدم تحمل سرما، یبوست، پوست خشک، افزایش وزن، صورت پف کرده، گرفتگی صدا، ضعف عضلانی، افزایش سطح کلسترول خون، درد و سفتی عضلات، درد یا تورم در مفاصل، دورههای قاعدگی نامنظم، کم پشتی موها، کند شدن ضربان قلب، افسردگی، حافظه ضعیف، در برخی موارد بزرگ شدن غده تیروئید (یا گواتر) ازعلائم و نشانههای آن میباشد.
وی خاطرنشان کرد: شایعترین علت کم کاری تیروئید، یک اختلال خود ایمنی است که به عنوان تیروئیدیت هاشیموتو شناخته میشود که زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن شما به اشتباه به بافت سالم بدن شما حمله میکند و گاهی این روند غده تیروئید شما را درگیر میکند.
معززی با اشاره به اینکه اصلاح پرکاری تیروئید میتواند یکی از دلایل کمکاری تیروئید نیز باشد، بیان کرد: گاهی اوقات، درمان اصلاح پرکاری تیروئید میتواند منجر به کاهش بیش از حد تولید هورمون تیروئید و در نتیجه کم کاری تیروئید شود.
عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی بابل با اظهار به اینکه پرتو درمانی، جراحی تیروئید، التهاب تیروئید پس از زایمان، بیماری مادرزادی، اختلال هیپوفیزو و کمبود ید از دیگر عوامل ایجاد تیروئید کمکاری هستند، گفت: بانوان بالای ۶۰ سال، افراد دارای سابقه خانوادگی بیماری تیروئید، افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، بیماری سلیاک یا روماتیسم مفصلی، خانمهای باردار در معرض ابتلا به بیماری کم کاری تیرویید هستند.
وی با بیان این نکته که تشخیص کمکاری تیروئید بر اساس علائم و نتایج آزمایشات خون مشخص میشود، ادامه داد: درمان استاندارد کمکاری تیروئید شامل استفاده روزانه از هورمون تیروئید به نام قرص «لِوُوتیروکسین» است، این داروی خوراکی سطح کافی هورمون را تامین میکند، علائم و نشانههای کم کاری تیروئید را معکوس میکند.
فوق تخصص غدد، رشد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی بابل افزود: لووتیروکسین بهتر است هر روز در یک زمان تقربیا ثابت با معده خالی مصرف شود و در حالت ایده آل، این هورمون صبح ناشتا یک ساعت قبل از صبحانه، میل شود.
وی در پایان تصریح کرد: اگر مکملهای آهن یا مولتی ویتامینهای حاوی آهن، هیدروکسید آلومینیوم، مکملهای کلسیم مصرف یا داروهای دیگری مصرف میکنید، به پزشک خود اطلاع دهید، چون داروهای مذکور در جذب لووتیروکسین اخلال ایجاد میکنند و نباید همزمان با لووتیروکسین مصرف شوند.
به گزارش ایسنا، تمام افراد سالم هم باید برای چک کردن میزان تیروئید خود آزمایشهای مرتبی را انجام دهند تا از سلامت و عملکرد، این غده اطمینان حاصل کنند. افرادی که مبتلا به بیماری دیابت، مخصوصا دیابت نوع یک هستند، به دلیل اینکه بیشتر در معرض خطر این بیماری هستند، باید پس از تشخیص بیماری دیابت، هر سال آزمایش تیروئید بدهند. ولی افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در صورت توصیه پزشک باید آزمایش را انجام دهند. طبق شواهد به دست آمده، این بیماری یکی از بیماریهای شایع در زنان ۲۰ تا ۳۰ سال است. در این سن معمولا خانمها دچار کمکاری تیروئید میشوند.