عصر ایران، مازیار دانیالی- اجازه دهید بحث را با چند سوال سریع و پاسخ های چند گزینه ای شروع کنیم:
- آیا دانش آموزان برای معلمانی که فکر می کنند به آنها اهمیت می دهند بیشتر فعالیت می کنند؟
- آیا کارمندان برای مدیرانی که به آنها اهمیت می دهند سخت تر کار می کنند؟
- آیا خرگوش ها نسبت به نگهبانانی که با آنها مهربان هستند رفتار متفاوتی دارند؟
پاسخ شما به کدامیک از این پرسش ها مثبت است؟
- فقط دانش آموزان
- دانش آموزان و کارمندان
- خرگوش ها
- همه موارد بالا
شاید کمی متعجب شوید، اما پاسخ صحیح گزینه 4 است. البته که روابط اجتماعی در هر سطحی بسیار مهم هستند و این موضوع حتی برای خرگوش ها هم صدق می کند. در اواخر دهه 1970 دانشمندان در حال انجام آزمایشاتی روی خرگوش ها بودند تا ارتباط احتمالی میان مصرف رژیم غذایی پرچرب و بیماری های قلبی عروقی را کشف کنند.
در نیوزیلند، دکتر رابرت نِرِم ، تیم تحقیقاتی کاملی را رهبری می کرد که مشغول انجام مطالعات گسترده روی خرگوش ها بودند. آنها از خرگوش هایی استفاده کردند که طی چند ماه با رژیم غذایی پرچرب تغذیه شده بودند.
جای تعجبی وجود ندارد که به دنبال رژیم مذکور کلسترول، فشار خون و ضربان قلب خرگوش ها بالا رفته بود. هرچند آخرین آزمایش روی این خرگوش ها نتایج غیر منتظره ای به همراه داشت. در بررسی رگ های خونی کوچک خرگوش ها از نظر میزان رسوب چربی، اختلاف چشمگیری میان این حیوانات مشاهده شد و این در حالی بود که همه آنها غذای مشابهی مصرف کرده بودند.
این تفاوت کاملا قابل ملاحظه بود؛ برخی از آنها تا 60 درصد رسوب چربی کمتری داشتند و در نتیجه همه خرگوش ها با احتمال بالای حمله قلبی رو به رو نبودند. اما چگونه چنین اتفاقی رخ داد؟
پس از بررسی کامل پروتکل های تیم تحقیقات مشخص شد که یک دانشجوی خانم فوق دکتری، مسئول گروهی از خرگوش ها بود و از آن ها مراقبت می کرد که سطح تجمع چربی بسیار کمتری را نشان داده بودند. اما وی چه کاری انجام داده بود که حاصل آن نتایج عنوان شده است؟
به گفته کلی هاردینگ ، پزشکی که این مطالعه را تفسیر کرده است، این دانشجوی جوان فقط به خرگوش ها غذا نداده است. وی در تمام طول مطالعه با آنها صحبت می کرد، آنها را در آغوش می گرفت، نوازششان می کرد و در کمال صداقت صرفا آنها را دوست داشت. با وجود آن که تیم مسئول این پژوهش دانشمندان علوم اجتماعی نبودند، اما نتوانستند نتایج غیرمنتظره را نادیده بگیرند. آنها مطالعه را برای بار دیگر با کنترل های جدید انجام دادند و بازهم با نتایج مشابهی رو به رو شدند که بعدتر به « اثر خرگوشی » معروف شد. اثر خرگوشی عنوان کتاب دکتر هاردینگ است که در سال 2019 به جهان معرفی شد. در این کتاب می خوانیم که عشق، دوستی و کرامت عوامل پنهانی اثرگذار بر سلامت و بهزیستی ما هستند.
به دنبال این پژوهش مطالعات متعددی انجام شده که تاثیر مثبت روابط سالم بین افراد و جوامع را تایید می کنند. اما سوالی دیگر که می تواند ارزش بیشتری به مطالعه مورد نظر اضافه کند:
- سرانه جمعیت کدام جزیره بیشتر از هر جزیره دیگری در جهان است که اغلب بیش از صد سال عمر می کنند؟
و مهمتر از آن، دلیل این طول عمر بالا چیست؟
پاسخ سوال اول جزیره اوکیناوا در جنوب ژاپن است. سوال دوم نیز آنطور که به نظر می رسد چندان به رژیم غذایی، تمرینات ورزشی یا یوگای روزانه ساکنین مربوط نمی شود. راز طول عمر بالای آنها در حس با هم بودنشان نهفته است. آنها به خوبی از یکدیگر مراقبت می کنند. این مردم معتقد هستند که باید بخندید، تولدها را جشن بگیرید و در دورهمی های مختلف برای اهداف مشترک شرکت کنید.
اطلاعات کامل مطالعه اثر خرگوشی از طریق وب سایت دانشگاه اوهایو قابل دسترسی است.