زگیل و تبخال تناسلی چیست و چرا باید نسبت به پیشگیری از آن حساس بود؟
دکتر "شهریار ناطق" متخصص ارولوژی و جراح کلیه در گفتوگو با ایسنا در این زمینه اظهار کرد: زگیل تناسلی در اثر ویروس HPV ایجاد می شود و شایعترین بیماری منتقله از راه جنسی است. بر اساس آمار، حداقل ۷۰ درصد زنان یکبار در طول عمر خود به این ویروس مبتلا میشوند. گرچه بنا به دلایلی هنوز پژوهش دقیقی در این مورد صورت نگرفته که بدانیم چند درصد از بانوان ایرانی دچار بیماری زگیل تناسلی میشوند، ولی به طور متوسط میتوان گفت حدود ۳۰ الی ۵۰ درصد جمعیت فعال جنسی که غالبا جوانان هستند با این بیماری درگیر هستند.
وی در خصوص راه های انتقال زگیل تناسلی گفت: ۹۰ درصد بیماری از طریق روابط جنسی انتقال پیدا میکند؛ گرچه با توجه به اینکه بیماریهایی نظیر زگیل تناسلی یا تبخال تناسلی از راه تماس پوست با پوست منتقل می شوند و در حین استفاده از وسایل پیشگیری مثل کاندوم نمیتوان تمامی مناطق تماس را پوشش داد ولی تا ۵۰ درصد پیشگیری را محقق خواهد کرد. ضمن آن که در جلوگیری از انتقال بیماریهایی نظیر سوزاک، ایدز و هپاتیت تا 100 درصد را پوشش میدهد.
اهمیت پیشگیری از طریق واکسیناسیون
او با اشاره به اینکه حدود ۱۰ درصد انتقال بیماری زگیل تناسلی از طریق عواملی غیر از روابط زناشویی انتقال پیدا میکند، تصریح کرد: ممکن است فردی از طریق استفاده از وسایل آلوده مانند وسایل شنای آلوده، لیف، حوله، مایو و ژیلت و... آلوده شود.بنابراین نباید به فردی که دچار بیماری زگیل تناسلی شده است انگ روابط خارج از عرف زده شود، بلکه لازم است جامعه را با اطلاعرسانی صحیح نسبت به درمان این بیماری حساس کرد.
وی افزود: نه تنها در زگیل تناسلی بلکه در تمامی بیماریهای جنسی مسئله اصلی اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به نسل جوان است. بسیاری از افراد بدون اطلاع لازم از این بیماری و بدون آگاهی از اینکه واکسن برای پیشگیری از آن وجود دارد به پزشک مراجعه میکنند و مجبورند به جای هزینه پائین در حوزه پیشگیری که با دریافت واکسن ممکن می شود، چندین برابر آن را برای درمان هزینه کنند.
شیوع رفتارهای پرخطر در سنین پایین، بیشتر است
دکتر ناطق بیان کرد: میزان شیوع رفتارهای پرخطر در سنین کمتر به دلیل هیجان بالا به مراتب بیشتر است، بنابراین میزان اطلاع رسانی در سنین پائین از اهمیت دوچندانی برخوردار است و به نظر میرسد باید دو واحد درسی مرتبط با این بیماریها در سنین دبیرستانی و دانشگاهی تدریس شده و جوانان با انواع بیماریهای جنسی و روشهای پیشگیری از آن آشنا شوند.
این پزشک متخصص مجاری ادراری و تناسلی با بیان این مطلب که متاسفانه در ایران میزان اطلاعرسانی در خصوص پیشگیری و واکسیناسیون بیماریهای جنسی بسیار پائین است، ولی برنامه واکسیناسیون این بیماری در بسیاری از کشورها نظیر آمریکا، کانادا و غالب کشورهای اروپایی در قالب یک برنامه روتین انجام میشود، اظهار کرد: واکسیناسیون در کشورهای اروپایی برای پسران و دختران سنین دبیرستان انجام میشود تا از این بیماری پیشگیری شود.
9 تا 45 سالگی، سن واکسیناسیون علیه زگیل تناسلی/عدم پوشش بیمهای این واکسن
وی افزود: سن واکسیناسیون زگیل تناسلی از ۹ سالگی آغاز می شود و تا ۴۵ سالگی ادامه دارد، اما بهترین سن تزریق واکسن در سنین دانش آموزی و نوجوانی به دلیل تولید آنتی بادی بالاست و اثرات پیشگیری آن در این زمان به مراتب بهتر است.
دکتر ناطق در خصوص پوشش بیمهای واکسن در ایران نیز به ایسنا گفت: متاسفانه اطلاعرسانی لازم در خصوص واکسیناسیون این بیماری در کشور صورت نمیگیرد چه برسد به اینکه تحت پوشش بیمه قرار بگیرد.
وی افزود: در حال حاضر یک نوع واکسن "پاپیلوگارد" با برند ایرانی وجود دارد که حدود یکسال است در داروخانههای خاص نظیر هلال احمر، ۲۹ فروردین و ۱۳ آبان با قیمت هر دُز ۳۸۵ هزار تومان عرضه میشود. افراد زیر ۱۵ سال باید دو دُز و افراد بالای ۱۵ سال سه دُز از این واکسن را دریافت کنند که تحت پوشش بیمه نیست. همچنین یک نوع واکسن خارجی به نام "گارداسیل" در این زمینه وجود دارد که به دلیل محدودیت واردات، کمیاب است و با قیمت هر دُز یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان وجود دارد و طبیعی است که این واکسن هم تحت پوشش بیمه نیست.
زگیل تناسلی عامل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم
وی با اشاره به اینکه زگیل تناسلی عامل اصلی ابتلا به سرطان دهانه رحم در بین بانوان است، افزود: سرطان دهه رحم که در واقع به آن سرطان سرویکس گفته می شود دومین سرطان شایع بعد از سرطان سینه در بین بانوان به شمار میرود و اولین علت مرگومیر آنها بر اثر ابتلا به سرطان است.
دکتر ناطق تاکید کرد: با تزریق این واکسن میتوان تا ۹۰ درصد از بروز مرگبارترین سرطان شایع در بین زنان پیشگیری کرد، ولی متاسفانه اطلاعرسانی دقیق در این رابطه صورت نمیگیرد، در حالیکه در موارد پیشرفته بیماری، یک زن جوان مبتلا به بیماری سرطان رحم، ناگزیر به خارج کردن رحم می شود و از نعمت فرزندآوری محروم خواهد شد. بنابراین تزریق واکسن توصیه میشود و سازمانهای بیمه گر نیز اگر بتوانند واکسن را تحت پوشش خدمات بیمهای قرار دهند قطعا موجب تشویق مردم برای استفاده از واکسن خواهند شد تا با فرهنگ سازی و اطلاع رسانی، به یک واکسن روتین در کشور تبدیل شود.
او به روشهای درمان بیماری زگیل تناسلی اشاره کرد و گفت: روشهای متنوعی برای درمان زگیل تناسلی استفاده میشود که یکی از بهترین و موثرترین آنها استفاده از "کرایوتراپی" یا فریز کردن زگیل و ضایعات است، همچنین باید سیستم ایمنی فرد را تقویت کرد تا بتواند ویروس را دفع کند.
قابلیت انتقال ویروس حتی بدون ایجاد ضایعه در بدن/کاهش 90 درصدی ابتلا به سرطان با تزریق واکسن
این پزشک متخصص ارولوژی در ادامه گفت: موضوع مهمی که در بیماری زگیل یا تبخال تناسلی وجود دارد این است که حتی اگر ضایعهای در بدن مشاهده نشود، قابلیت انتقال وجود دارد و فرد در صورت داشتن ویروس در بدن، ناقل محسوب میشود.
وی با اشاره به اینکه زگیل تناسلی به دو دسته پرخطر(هایریسک) و کمخطر(لوریسک) تقسیمبندی میشود، گفت: ویروسهای پرخطر(هایریسک) طی پروسه ۱۰ الی ۱۵ ساله میتوانند باعث تغییراتی در رحم شوند که موجب ابتلای فرد به سرطان دهه رحم شود و واکسنهایی که وجود دارند با پوشش دادن ویروس پرخطر یا هایریسک موجب خواهند شد که تا ۹۰ درصد از ابتلای فرد به سرطان رحم جلوگیری شود.
ویروس تبخال تناسلی بیمار را رها نمی کند
او در خصوص بیماری ویروسی تبخال تناسلی یا HSV نیز گفت: انتقال تبخال تناسلی مانند زگیل تناسلی و از طریق روابط جنسی و تماس مستقیم پوست با پوست صورت میگیرد. تبخال تناسلی به صورت ضایعات تاولی با درد، خارش و سوزش خود را نشان میدهد و اگر فردی به این بیماری حتی برای یکبار هم مبتلا شود تا آخر عمر بدن او پذیرای این ویروس است و با هر بار ضعیف شدن سیستم ایمنی بدن این ویروس به صورت یک ضایعه در بدن نمایان می شود، البته تبخال تناسلی موجب ایجاد سرطان رحم در بانوان نخواهد شد.
نبود تست برای تشخیص زگیل تناسلی در مردان/زنان هرچند سال یکبار تست بدهند
دکتر ناطق با اشاره به اینکه برای تشخیص زگیل تناسلی در مردان هیچ تستی وجود ندارد، گفت: در بین بانوان با انجام تست "پاپاسمیر همراه با HPV" به راحتی میتوان زگیل تناسلی را تشخیص داد و توصیه میشود که بانوان از سن ۲۱ الی ۲۹ سالگی هر سه سال یکبار و از سن ۳۰ تا ۶۵ سالگی نیز هر سه الی پنج سال این تست را انجام دهند تا در صورت شروع ابتلا بتوان با پیگیری پزشکی آن را درمان کرد.
وی بیان کرد: زگیل معمولا برجستگی گوشتی گل کلمی شکلی است که در ناحیه تناسلی مردان و زنان دیده میشود و متاسفانه به دلیل عدم اطلاع رسانی دقیق در خصوص این بیماریها و شکسته نشدن تابوی این بیماریها و احساس شرم و حیا در بین مردم، آمار شیوع آن در حال افزایش است، در حالی که فرد به محض مشاهده علائم یا برای پیشگیری از رشد بیماری باید سریعا اقدام کرده و به پزشک مراجعه کند.
لزوم اجرای تجربه کنترل ایدز در خصوص بیماری های مقاربتی
او بیان کرد: با اطلاعرسانی و فرهنگسازی در بین مردم برای پیشگیری و درمان بیماری ایدز، خوشبختانه این بیماری از حالت اپیدمی خارج و در کشور ما کنترل و مدیریت شده است و باید در خصوص بیماری زگیل تناسلی و تبخال نیز اطلاع رسانی کرد.
سوزاک و کلامیدیا با بدن چه می کنند؟
این پزشک متخصص ارولوژی در خصوص بیماری سوزاک و کلامیدیا به عنوان بیماری های جنسی دیگر نیز گفت: سوزاک و کلامیدیا هر دو بیماری جنسی هستند که برخلاف زگیل یا تبخال تناسلی، توسط باکتری ایجاد میشوند. این بیماری ها نیز از طریق روابط جنسی، اتفاق میافتند و مهمترین کار برای در امان ماندن از این بیماری ها اقدام پیشگیرانه و پرهیز از روابط جنسی پرخطر و متعدد است.
وی با تاکید بر اینکه بیماریهای سوزاک و کلامیدیا با مصرف آنتی بیوتیک درمان خواهد شد، گفت: عدم درمان موجب پیشرفت بیماری میشود و در بانوان به لولههای حمل تخمک آسیب وارد کرده و منجر به التهاب ناحیه لگن شده و در نتیجه موجب ناباروری در بین زنان خواهد شد. نمایان شدن علائم سوزاک معمولا دو الی هفت روز طول میکشد و در این مدت اگر رابطه جنسی انجام شود بیماری منتقل خواهد شد، پس در این شرایط مهمترین راه پیشگیری، خودداری از روابط جنسی است.
او در خصوص بیماری سیفلیس که از شیوع کمتری برخوردار است نیز گفت: سیفلیس توسط یک باکتری از طریق بریدگی پوست و تماس با زخم منتقل میشود که این زخمها در اندام تناسلی خارجی مردان و زنان وجود دارد و باعث می شوند که بیماری از طریق تماس جنسی انتقال پیدا کند. سیفلیس در مرحله اول به صورت زخم بدون درد ظاهر میشود که ظرف سه الی ۶ هفته حتی بدون درمان برطرف خواهد شد.
فلج، کوری و مرگ، عاقبت عدم درمان سیفلیس
وی افزود: این بیماری در مرحله دوم به صورت بثورات یا ضایعات پوستی همراه با علائم شبهه آنفلوانزا ظاهر میشود که این مرحله بسیار مسری است، اما ظرف چندماه از بین میرود. اگر بیمار درمان نشود فاز سوم بیماری آغاز خواهد شد و باکتری به صورت نهفته در محل هایی نظیر مغز، قلب و مفاصل حضور پیدا می کند و گسترش آن موجب بروز عوارض جدی نظیر فلج، کوری و حتی مرگ میشود.
دکتر ناطق در ادامه گفت: اگر فردی دچار بیماری جنسی زخمدار نظیر سیفلیس یا تبخال تناسلی شود و شرکای جنسی متعددی داشته باشد قطعا می تواند زمینه ابتلای دیگران به بیماری ایدز را فراهم کند. روش اصلی انتقال بیماری ایدز از طریق ترشحات بدن یا خون است، بر این اساس داشتن روابط جنسی محدود و عدم داشتن شرکای جنسی متعدد و استفاده از کاندوم توصیه میشود.
هپاتیت و ایدز نتیجه شوم روابط جنسی کنترل نشده
وی به بیماری هپاتیت نوع B و C که جزو بیماریهای منتقله جنسی هستند نیز اشاره کرد و افزود: هپاتیت در اثر یک ویروس ایجاد میشود که موجب التهاب در کبد و در موارد پیشرفته منجر به سرطان کبد خواهد شد. در این بیماری، بیمار علائمی نظیر ضعف و بی حالی، بی اشتهایی، تهوع، یرقان یا زردی و خستگی مفرط دارد.
او با اشاره به اینکه در ایران سه درصد افراد، مبتلا به انواع بیماری هپاتیت هستند، اظهار کرد: از آنجاکه هپاتیت B و C از طریق ترشحات بدن و خون انتقال پیدا میکند بنابراین روابط جنسی و سرنگ آلوده از جمله راههای انتقال این نوع بیماری است. به دلیل احتمال انتقال از طریق تتو کردن که بیشتر در بین بانوان شایع است، استفاده از وسایل یکبار مصرف و استریل برای پیشگیری از انتقال ضرورت دارد.
این پزشک متخصص ارولوژی در خصوص بیماری ایدز نیز گفت: این بیماری از طریق ویروس HIV منتقل میشود و در زمره بیماریهای جنسی قرار دارد که عمدتا از طریق خون یا تماس جنسی، سرنگ آلوده، انتقال مادر به فرزند در دوران شیردهی و بارداری انتقال پیدا میکند و برای پیشگیری از این بیماری از طریق روابط جنسی حتما باید از کاندوم استفاده کرد.
وی با اشاره به اینکه ایدز دارای سه مرحله است، گفت: در مرحله اول بیماری ایدز، علائم بیماری شبیه سرماخوردگی است و در واقع تشخیص آن سخت است که با گذشت ۴ الی ۶ هفته پس از ابتلا از طریق تست آزمایشگاهی مشخص خواهد شد.
او گفت: اگر ویروس ایدز در بدن انسان وارد مرحله نهفتگی شود ممکن است بروز علائم آن سال ها طول بکشد، در واقع ورود ویروس بیماری ایدز(HIV) به سیستم دفاعی بدن موجب نقص سیستم ایمنی خواهد شد و با تضعیف آن مرحله سوم بیماری آغاز شده و فرد دچار عفونتهای قارچی و بعضا انواع تومور میشود و نهایتا مرگ انسان مبتلا به ایدز رقم میخورد. ضعف و تخریب سیستم ایمنی بدن بر اثر ابتلا به ایدز موجب جولان انواع بیماری های دیگر در بدن انسان شده و او را از پای در میآورد.