عصر ایران - دو کارشناس آمریکایی به تازگی مدعی شده اند که ژنوم نادر کووید-19 نشان می دهد که ویروس مسبب این بیماری در آزمایشگاهی در چین توسعه یافته است. طی چند وقت اخیر، گمانهزنی ها درباره این که کروناویروس جدید از آزمایشگاهی در چین، به ویژه، موسسه ویروس شناسی ووهان به بیرون نشت کرده است، رو به افزایش بوده اند.
به گفته دکتر استفن کوای و ریچارد مولر، پاتوژن کووید-19 دارای یک ردپای ژنتیکی است که هرگز در یک کروناویروس طبیعی دیده نشده است.
استفن کوای بنیانگذار شرکت زیستداروی Atossa Therapeutics و ریچارد مولر استاد فیزیک در دانشگاه کالیفرنیا برکلی است.
کوای و مولر به این نکته اشاره داشته اند که کووید-19 دارای توالی ژنومی "CGG-CGG" است - به نام "CGG مضاعف" نیز شناخته می شود - که یکی از 36 الگوی توالی است. CGG به ندرت در کلاس کروناویروس ها استفاده می شود.
در حقیقت، در کل کلاس کروناویروس ها که شامل ویروس CoV-2 نیز می شود، ترکیب "CGG-CGG" به طور طبیعی هرگز یافت نشده است. این به معنای آن است که روش معمول ویروس ها برای کسب مهارت های جدید که به نام نوترکیبی شناخته می شود، نمی تواند در اینجا عمل کند. به گفته کارشناسان، یک ویروس به سادگی نمی تواند یک توالی را از ویروس دیگر بردارد ، اگر آن توالی در هر ویروس دیگری وجود نداشته باشد.
از این رو، افرادی که نظریه انتقال کووید از حیوان به انسان را مطرح می کنند باید توضیح دهند که چرا کروناویروس جدید زمانی که جهش یافته یا نوترکیبی را پشت سر گذاشته است، توالی CGG مضاعف، ترکیبی کمتر مطلوب برای خود را برداشته است.
این احتمال وجود دارد که این اتفاق طی جهش ها به طور تصادفی رخ داده باشد. اما این واقعیت که کروناویروس، با تمام احتمالات تصادفی خود، ترکیبی نادر و غیرطبیعی که توسط پژوهشگران انسانی استفاده شده را برداشته است، می تواند نشان دهنده این باشد که نظریه اصلی درباره منشا همهگیری کووید-19 باید فرار آن از یک آزمایشگاه باشد.
مدرک دیگری که کارشناسان به آن اشاره داشته اند این است که پس از مقایسه با کروناویروس های مسئول سارس و مرس، تفاوت چشمگیری در تنوع ژنتیکی CoV-2 مشاهده شده است.
طبیعی بودن منشا سارس و مرس تایید شده است؛ و زمانی که ویروسی به انسان سرایت می کند، می دانیم که به سرعت تکامل می یابد تا زمانی که واگیردارترین اشکال آن مسلط شوند. با این وجود، کارشناسان مدعی هستند که کووید-19 به این روش عمل نکرده است.
این ویروس در انسان ها به گونه ای ظاهر شد که از قبل خود را با یک نسخه فوق العاده واگیردار سازگار کرده بود. هیچ بهبود جدی در ویروس تا زمانی که چندین ماه بعد تغییری جزئی در انگلیس شناسایی شد، رخ نداد. این شرایط بی سابقه است و یک دوره طولانی سازگاری را پیش از گسترش عمومی ویروس نشان می دهد.
به گفته پژوهشگران، شواهد علمی به این نکته اشاره دارند که کروناویروس جدید در یک آزمایشگاه توسعه داده شده است.
از دیگر ادعاهایی که درباره احتمال فرار کروناویروس جدید از آزمایشگاهی در چین مطرح شده اند می توان به اطلاعاتی اشاره کرد که نشان می دهند ارتش چین در سال 2019 آن هم فقط چندین ماه پیش از شیوع همه گیری کووید- 19 در حال طراحی موش هایی با ریه های انسانی بوده است. این موش ها با استفاده از فناوری ویرایش دیانای کریسپر تولید شده و روند طراحی آنها در مقاله ای مربوط به آوریل سال 2020 به چاپ رسیده بود. مجله مشهور ونتی فر طی یکی از بزرگترین تحقیقات خود نشان داد که مطالعه چینی ها حساسیت به SARS-CoV-2، ویروسی که منجر به بیماری کووید- 19 می شود را مورد بررسی قرار داده است.
اما در فوریه گذشته هفته نامه معروف لنست نامه ای از یک گروه 27 نفره از دانشمندان برجسته بهداشت عمومی را منتشر کرد که پیشنهاد انتشار ویروس از آزمایشگاه ووهان را رد می کرد: به اشتراک گذاری سریع، آشکار و شفاف داده ها به دنبال همه گیری هم اکنون توسط شایعات و اطلاعات غلط در معرض تهدید قرار گرفته است. ما در کنار هم هستیم تا تئوری های توطئه که نشان می دهند کووید- 19 منشا غیر طبیعی دارد را به سختی محکوم کنیم.
همانطور که دیده می شود اخبار ضد و نقیضی در زمینه نشت آزمایشگاهی ویروس وجود دارد و نظرات متخصصین نیز بسیار با یکدیگر متفاوت است. Gilles Demaneuf دانشمند داده در اوکلند از سال 2004 چهار مورد نشت آزمایشگاهی مربوط به سارس که دو مورد از آنها در یکی از آزمایشگاه های برتر پکن اتفاق افتاده را کشف کرده است. رودولف دو مایستر، مدیر پروژه آزمایشگاهی مستقر در پاریس نیز فاش کرده که موسسه ویروس شناسی ووهان متشکل از تعداد زیادی آزمایشگاه کروناویروس است. اما تنها در یکی از آنها محققان ملزم به پوشیدن لباس های مخصوص تحت فشار با منبع اکسیژن مستقل هستند. سایر آزمایشگاه های موسسه ویروس شناسی دارای سطح ایمنی کمتری همچون BSL-3 و BSL-2 هستند که نشریه ونتی فر آنها را از نظر سطوح محافظتی مشابه تقریبا یک مطب دندان پزشکی آمریکایی توصیف می کند.
این مجله اشاره می کند که تئوری نشت آزمایشگاهی برای نخستین بار توسط کاربران شبکه های اجتماعی در چین آن هم در اوایل ژانویه سال 2020 مطرح شد. ماه بعد دو دانشمند به نام های بوتائو شیائو و لی شیائو که در دانشگاه های جداگانه ای در ووهان کار می کردند، از طریق تالیف یک پیش مقاله به انتشار تئوری نشت ویروس پرداختند. مطالعه آنها توسط بنیاد ملی علوم طبیعی چین پشتیبانی شده بود. آنها نوشته اند: ما اطراف بازار غذاهای دریایی را زیر نظر گرفتیم و دو آزمایشگاه را شناسایی کردیم که روی کروناویروس خفاشی تحقیق می کردند. آنها خاطر نشان کردند که مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری ووهان که به واسطه جمع آوری بیش از 600 نمونه خفاش به شهرت بالایی رسیده، فقط 280 متر از بازار غذاهای دریایی هوانان فاصله دارد. مرکز دیگر که 12 کیلومتر دورتر واقع شده، همان موسسه ویروس شناسی ووهان است!
ترجمه: محمدمهدی حیدرپور
بیشتر بخوانید:
*کووید-۱۹ احتمالا شبیه آنفلوآنزای فصلی میشود
*کرونا و 10 طرح خلاقانه برگزیده در جایزه "iF Design " سال 2021(+عکس)