مطالعات اخیر محققان پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری بر روی ژن‌های دخیل در بروز بیماری کرونا نشان می‌دهد که مواد افیونی و مصرف خوراکی الکل اثری در جلوگیری از ابتلا به این بیماری ندارد و جامعه می بایست به رعایت فاصله اجتماعی و پروتکل‌های بهداشتی توجه ویژه داشته باشند.

پروفسور قاسم آهنگری، متخصص ایمونوژنتیک و استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری در گفت و گو با ایسنا با اشاره به خطرات ناشی از بوجود آمدن واریانت‌های جدید ویروس کرونا به علت شیوع و تکثیر این ویروس و خطاهای سیستم ژنتیکی ویروس در اثر تکثیر زیاد، گفت: شرایط امروز که اغلب مناطق کشور قرمز و حتی رو به سیاهی است، ناشی از حضور واریانت جدید ویروس کرونا که قدرت بالاتری از شیوع را دارد، است.

وی ادامه داد: از این رو شیوع وسیع بیماری کرونا منجر به بیماری افراد در سطح کشور خواهد شد و مدیریت و برنامه ریزی سیستم بهداشتی و درمانی کشور برای مرحله بعد از بیماری کرونا اهمیت بسیار زیادی دارد. این نگاه آینده نگر موجب می‌شود که بتوان برنامه ریزی بهتری نه تنها در ارائه خدمات بهداشتی درمانی، آموزشی، تحقیقاتی داشت، بلکه بتوان برنامه‌های توسعه‌ای در این حوزه را ادامه داد.

آهنگری لازمه این کار را استفاده از دانش و فناوری‌های جدیدی دانست که بتوان تهدیدهای این حوزه را شناخت و مدیریت کرد و یادآور شد: این ویروس و بیماری ماندگار خواهد بود و در این راستا از یک سال گذشته مطالعات گسترده‌ای برای اجرای مدلی از شیوع این بیماری به صورت پایلوت اجرایی کردیم.

وی با اشاره به تحقیقات گسترده خود در حوزه فناوری‌های نوین فارماکو ژنتیک بیماری سرطان مخصوصا سرطان ریه، اظهار کرد: از آنجایی که بیشترین تلفات ناشی از این ویروس به دلیل ایجاد اختلال در عملکرد ریه است، از این رو با اپیدمی ویروس کرونا بر اساس نتایج مطالعات و تحقیقات همکاران در کشورهای غربی و ژاپن در طی یک سال گذشته و با به کارگیری استعداد دانشجویان کشور توانستیم مدلی را برای آسیب شناسی این ویروس ارائه دهیم.

به گفته وی چنانچه از این مدل در سطح وسیع‌تر در کشور استفاده شود، می‌توان برنامه ریزی جامعی در خصوص مدیریت آینده نگر این بیماری و یا سایر بیماری‌ها انجام داد.

این استاد تمام دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری با اشاره به جزئیات این مطالعات، توضیح داد: به طور خلاصه هر یک از ما در حدود ۳۰ هزار ژن داریم که این ژن‌ها مسؤولیت کنترل بدن ما در حالت سلامت و یا بیماری را بر عهده دارند و این ژن‌ها در یک پروژه چندین ساله با صرف هزینه ۶ میلیارد دلاری در امریکا شناسایی شدند.

وی اضافه کرد: ما نیز در طی این مطالعات یکساله ابتدا ژن‌های دخیل در التهاب را در سرطان ریه مورد مطالعه قرار دادیم و بر اساس نتایج به دست آمده، بر روی مطالعات ژنتیکی بیماران مبتلا به کرونا متمرکز شدیم.

آهنگری با تاکید بر اینکه طی این مطالعات، از نتایج تحقیقاتی ژنتیکی جهانی بر روی کرونا از روش Big Data Mining استفاده کردیم تا ژن‌های برتر درگیر در بیماری کرونا را مورد شناسایی قرار دهیم، ادامه داد: هدف ما از این تحقیق شناسایی ۱۰ ژن برتر (Topten Gene) دخیل در این بیماری اعم از ژن‌هایی که افزایش (Upregulation) و یا کاهش (Down Regulation) دارد، بوده است و در این راستا از برنامه‌های پیشرفته بیوانفورماتیکی کامپیوتری و محاسبات ریاضی بهره بردیم.

این محقق حوزه ایمنوژنتیک تاکید کرد: پس از انجام این جستجو و محاسبات ریاضی و همین طور محاسبات آماری، موفق به شناسایی ۱۰ ژن برتر شدیم که بیشترین دخالت را در گرفتاری بیماران کرونایی دارند.

وی اهمیت شناسایی این ژن‌ها را مدیریت درمان و تحقیقات در این حوزه دانست و یادآور شد: ژن‌های برتر شناسایی شده ژن‌هایی هستند که در بیماری‌های خودایمن مانند لوپوس ارتیمانوز سیستمیک که بیشتر خانم‌ها را درگیر می‌کند، نقش دارند؛ از این رو لازم است همکاران نسبت به شیوع بیماری خودایمن بعد از ابتلای فرد به کرونا توجه داشته باشند.

استاد دپارتمان ژنتیک پزشکی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک با بیان اینکه برخی از این ژن‌های برتر شناسایی شده در بروز بیماری‌های اعصاب و روان نقش دارند، اظهار کرد: دسته دیگری از این ژن‌ها شامل ژن‌هایی می‌شود که مسؤولیت کنترل تقسیم سلولی را بر عهده دارند، از این رو لازم است متخصصین اونکولوژی در این زمینه هوشیارتر عمل کنند.

آهنگری ادامه داد: نکته جالب اینکه اغلب این تصور را دارند که مصرف الکل و مواد افیونی موجب مصونیت فرد از ابتلا به بیماری کرونا می‌شود که متاسفانه باید عرض کنیم در این مطالعات هر دو ژن دخیل در مصرف خوراکی الکل و مواد افیونی جزو ۱۰ ژن برتر از میان ۳۰ هزار ژن ما هستند.

وی در این باره توضیح داد: مکانیزم عملکرد الکل مصرفی به این صورت است که الکل در عملکرد سلول‌های مخاطی یعنی محل و دروازه ورود ویروس اختلال ایجاد می‌کند که شامل سلول‌های دستگاه تنفس فوقانی و گلو می‌شود.

آهنگری خاطر نشان کرد: از این رو از مردم درخواست می‌شود از اخبار نامعتبر پیروی نکنند و جان خود و خانواده خود را در معرض خطر قرار ندهند و به یافته‌های آکادمیک و دانشگاهی که ماحصل نتایج تحقیقات جهانی است، اعتماد داشته باشند و حتما از دستور العمل‌های بهداشتی شامل رعایت فاصله گذاری اجتماعی، عدم برگزاری دورهمی‌ها و استفاده از ماسک پیروی کنند.