عفونت لثه یک عفونت مضر در دهان است که موجب آسیب دیدگی و التهاب در لثه ها و فک می شود. عفونت های لثه به طور کلی در اثر عدم رعایت بهداشت دهان و دندان و به مرور زمان شکل می گیرند. عدم رعایت بهداشت می تواند به باکتری ها اجازه رشد و تکثیر بین لثه ها و دندان ها را بدهد. با این وجود، عوامل دیگری نیز در بروز عفونت های لثه ها و بیماری لثه نقش دارند.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران به نقل از "مدیکال نیوز تودی"، مراجعه به دندانپزشک برای پیشگیری یا درمان عفونت های لثه به منظور پرهیز از عوارض جانبی آن اهمیت دارد. هر فردی که نسبت به عفونت لثه مشکوک است باید به دندانپزشک مراجعه کند.

دلایل

یک عفونت لثه به واسطه انباشت باکتری ها در بافت اطراف دندان ها شکل می گیرد.

باکتری های مختلفی در دهان حضور دارند. اقدامات بهداشتی روزانه از جمله مسواک زدن و استفاده از نخ دندان به کنترل سطوح باکتری ها کمک کرده و دهان، دندان ها و لثه ها را سالم نگه می دارد و از پوسیدگی دندان پیشگیری می کند.

بدون این تلاش ها، باکتری ها لایه ای را اطراف دندان ها تشکیل می دهند که به نام پلاک شناخته می شود. اگر فردی پلاک دندان را پاکسازی نکند، این لایه می تواند سخت شده و به تارتار تبدیل شود که از بین بردن آن بسیار دشوار است و فردی متخصص باید این کار را انجام دهد.

انباشت تارتار پاکسازی دندان ها را دشوارتر می کند که محیط را برای حمله راحت‌تر باکتری ها به اطراف دندان ها و لثه ها فراهم‌تر می کند.

انباشت باکتری ها زیر خط لثه شکل گیری عفونت را تسهیل کند.

اقداماتی که در راستای حفظ بهداشت دهان و دندان انجام می دهید از بروز عفونت پیشگیری می کند. از این رو، بهداشت ضعیف دهان ارتباطی مستقیم با پوسیدگی دندان و بیماری دهان دارد.

موسسه ملی پژوهش های دندانپزشکی و کرانیوفیشال آمریکا به این نکته اشاره دارد که سیگار کشیدن دیگر عامل خطر قابل توجه برای بیماری لثه است.

از عوامل خطر دیگر که ممکن است به عفونت های لثه منجر شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- دیابت

- تغییرات هورمونی در زنان، مانند دوران بارداری

- ژنتیک

- استرس

- نامرتب بودن دندان ها

- داروهایی که موجب خشکی دهان یا کاهش جریان بزاق می شوند

- نقص ایمنی

گاهی اوقات، مواردی مانند دندان های مصنوعی و پل های دندانی که به خوبی در جای خود قرار نمی گیرند و همچنین پرکردگی های دندان معیوب نیز ممکن است در ایجاد خطر نقش داشته باشند.

علائم

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا به این نکته اشاره دارد که جینجیویت مرحله ابتدایی بیماری لثه است. جینجیویت یک اطصلاح پزشکی برای التهاب در لثه ها است. اگرچه از نظر فنی در این مرحله یک عفونت نیست، جینجیویت ممکن است به عفونت ها یا بیماری پریودنتال پیشرفته‌تر به نام پریودنتیت منجر شود.

جینجیویت به طور معمول موجب قرمزی و تورم لثه ها شده که ممکن است به راحتی خونریزی کنند. برخی افراد در ابتدا ممکن است متوجه مشکل نشوند. با این وجود، زمانی که التهاب به عفونت تبدیل می شود، علائم ممکن است آشکارتر شوند.

از دیگر نشانه های عفونت لثه یا بیماری لثه می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- درد هنگام جویدن

- تف خون آلود پس از مسواک زدن

- مشاهده رنگ صورتی پس از تف کردن خمیردندان

- حساسیت دندان ها

- شل شدن دندان ها

- بوی بد دهان که از بین نمی رود

- پسرفت لثه ها

- ترشحات چرکی در دهان

- تغییرات در نحوه گاز گرفتن یا قرار گرفتن دندان ها روی هم هنگام جویدن

- تغییرات در جایگیری دندان های مصنوعی

عفونت ها ممکن است به تشکیل فضاهای حاوی چرک به نام آبسه منجر شود که نیازمند درمان سریع است. فرد مبتلا به آبسه ممکن است تورم دردناک و ترشح چرک در دهان را تجربه کند.

عفونت های درمان نشده لثه ممکن است به بروز عوارض منجر شوند. به عنوان مثال، بافت آلوده ممکن است ریشه دندان مجاور را در معرض خطر قرار دهد که می تواند به از دست دادن کامل دندان منجر شود.

افزون بر این، عفونت های ناشی از بافت عفونی لثه ممکن است به فک یا استخوان های اطراف سرایت کرده و به طور بالقوه به بافت آسیب بزند. همچنین، باکتری ها ممکن است وارد جریان خون شده و موجب مشکلاتی در دیگر بخش های بدن شوند.

در صورت عدم دریافت درمان مناسب، بیماری پریودنتال ممکن است با مشکلات دیگر در دیگر بخش های بدن مرتبط باشد. مطالعات بسیاری ارتباط بین بیماری پریودنتال و مشکلات سلامت دیگر از جمله موارد زیر را نشان داده اند:

- دیابت

- بیماری های قلبی‌عروقی

- مسائل مربوط به بارداری

- بیماری تنفسی، مانند بیماری مزمن انسدادی ریه

- سرطان

بیماری پریودنتال ممکن است عوامل خطر برای این مسائل را افزایش دهد یا این مسائل ممکن است بین افراد مبتلا به بیماری پریودنتال شیوع بیشتری داشته باشند. این ارتباط لزوما نشان دهنده این نیست که یکی موجب دیگری می شود.

درمان

درمان عفونت لثه به روشی درست برای پرهیز از عوارض اهمیت دارد.

مراکز کنترل و پیشگیری از بیماری آمریکا به این نکته اشاره دارد که رعایت بهداشت دهان و دندان و پاکسازی حرفه ای منظم می تواند اشکال اولیه بیماری پریودنتال مانند جینجیویت را کنترل و درمان کند.

اگر پلاک به تارتار تبدیل شود، برای از بین بردن آن باید به دندانپزشک مراجعه کرد. پاکسازی تارتار به فرد در کنترل التهاب و آسیب در لثه ها با مسواک زدن و استفاده از نخ دندان روزانه کمک خواهد کرد.

یک عفونت لثه یا پریودنتیت ممکن است نیازمند درمان به صورت پاکسازی عمیق لثه ها و فضای اطراف دندان ها باشد. پاکسازی آبسه های موجود نیز ضروری خواهد بود. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است به برداشتن بخشی از لثه یا بافت ها نیاز داشته باشد.

عفونت های شدیدتر و پایدار ممکن است نیازمند درمان با آنتی بیوتیک خوراکی باشند. در برخی موارد، دندانپزشک ممکن است آنتی بیوتیک را مستقیم در ناحیه تحت تاثیر قرار گرفته تزریق کند تا به از بین رفتن عفونت کمک شود.

موارد پیشرفته ممکن است به عمل جراحی مانند پیوند استخوان یا بافت برای پرهیز یا ترمیم آسیب به فک نیاز داشته باشند.

درمان های خانگی

به عنوان بخشی از درمان عفونت لثه، دندانپزشک ممکن است رعایت بهداشت دهان و دندان در خانه برای کمک به کنترل عفونت را توصیه کند.

بهداشت مناسب دهان و دندان شامل موارد زیر می شود:

- مسواک زدن دندان ها حداقل دو بار در روز

- استفاده از دهانشویه دارویی

- استفاده از نخ دندان پس از وعده های غذایی

- شستشوی دهان با آب تمیز پس از هر وعده غذایی

- گرداندن آب نمک گرم در دهان برای کمک به کاهش تورم و نابودی باکتری ها

پیشگیری

مراجعه منظم به دندانپزشک و رعایت بهداشت دهان به کنترل جمعیت باکتری ها در دهان کمک می کنند و از اقدام های پیشگیرانه مهم برای پرهیز از بروز عفونت لثه هستند.

انجمن دندانپزشکی آمریکا برخی نکات کلی سلامت دهان را برای حفظ سلامت دندان ها و لثه ها فهرست کرده است که شامل موارد زیر می شوند:

- ترک سیگار

- مسواک زدن دندان ها دو بار در روز با خمیردندان حاوی فلوراید

- از بین بردن پلاک بین دندان ها با استفاده از نخ دندان یا پاک کننده های دیگر

- مراجعه منظم به دندانپزشک برای معاینه و پاکسازی حرفه ای

- محدود کردن مصرف غذاها و نوشیدنی های شیرین

هیچ تضمینی وجود ندارد که این اقدامات از عفونت های لثه پیشگیری کنند. با این وجود، آنها ممکن است به کاهش عوامل خطر قابل کنترل برای این عفونت ها کمک کنند.