تعریق های شبانه که به نام هایپرهیدروزیس خواب نیز شناخته می شوند، همان گونه که از نام آنها مشخص است به تعریق بیش از حد شبانه و در خواب گفته می شود. این شرایط موجب خیس شدن کالای خواب، مانند روبالشی و ملحفه می شود.

به گزارش گروه سلامت عصر ایران، در شرایطی که تعریق های شبانه یکی از علائم شایع یائسگی در زنان هستند، اما می توانند به واسطه بیماری و مصرف برخی داروها نیز شکل بگیرند.

اگرچه تعریق های شبانه در بیشتر موارد نشانه ای از بروز مشکلی جدی نیستند، اما برای تشخیص دلیل زمینه ای بروز آن باید به پزشک مراجعه کنید.

تعریق یکی از سیستم های خنک کننده طبیعی بدن انسان برای پیشگیری از گرمای بیش از حد است.

هیپوتالاموس مغز دمای بدن انسان را تنظیم می کند و می تواند بیش از دو میلیون غده عرق را برای کمک به خنک سازی بدن ما تحریک کند.

همان گونه که عرق از روی پوست تبخیر می شود انرژی گرمایی آزاد می شود که این شرایط به خنک شدن بدن کمک می کند.

دلایل

گرمای هوا و انجام ورزش تنها مواردی نیستند که بدن را برای کاهش دمای خود تحریک می کنند. برخی شرایط دیگر نیز می توانند تعریق بیش از حد، به ویژه هنگام خواب را موجب شوند که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

عفونت: سل عفونتی است که به طور سنتی با تعریق های شبانه پیوند خورده است. از دیگر دلایل شایع و امروزی‌تر می توان به اچ‌آی‌وی، آنفلوآنزا و بیماری هایی که با تب همراه هستند، اشاره کرد.

بی تعادلی های هورمونی (غدد درون ریز): این شرایط می تواند به واسطه مواردی مانند یائسگی، دیابت، بیماری تیروئید، بلوغ، و بارداری شکل بگیرد.

آپنه خواب انسدادی: در این بیماری دیواره های گلو تنگ می شوند که تنفس را محدود می کند. تعریق های شبانه در افراد مبتلا به آپنه خواب درمان نشده سه برابر بیشتر از افراد عادی رخ می دهد.

بیماری بازگشت اسید معده به مری (GERD): علامت اصلی این شرایط سوزش سردل است، اما تعریق شبانه نیز از دیگر علائم شایع این بیماری است.

سرطان: تعریق شبانه می تواند یک نشانه اولیه از سرطان باشد، اگرچه معمولا با علائم دیگر همراه است. به طور خاص، لنفوم و لوسمی با تعریق های شبانه پیوند خورده اند.

شرایط عصبی: مواردی مانند دیس‌رفلکسی اتونوم، نُخاع‌گشادگی یا سیرینگومیلیا پس از سانحه، سکته مغزی و نوروپاتی اتونوم ممکن است تعریق را افزایش داده و احتمالا به تعریق های شبانه منجر شوند.

هیپوگلیسمی یا قند خون پایین: گاهی اوقات قند خون پایین می تواند موجب تعریق شود. افرادی که انسولین یا داروهای ضد دیابت خوراکی مصرف می کنند ممکن است هیپوگلیسمی را هنگام شب تجربه کنند که با تعریق همراهی می شود.

از دیگر شرایطی که می توانند به تعریق شبانه منجر شوند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- اختلالات اضطراب

- چاقی

- مصرف مواد مخدر، به ویژه هروئین

- اختلالات قلبی‌عروقی

- بیماری پارکینسون

عوارض جانبی دارو

بسیاری از داروها، از جمله داروهای ضد افسردگی، هورمون ها، داروهای دیابت، داروهای مسکن، و استروئیدها می توانند موجب تعریق شوند. از داروهای تجویزی شایع که با این عارضه جانبی پیوند خورده اند می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- آسیکلوویر

- آلبوترول

- آملودیپین

- آتورواستاتین

- بوپروپیون

- بوسپیرون

- سیتالوپرام

- سیپروفلوکساسین

- اسومپرازول

- گلیپیزید

- هیدروکودون

- انسولین

- لووتیروکسین

- لیزینوپریل

- لوراتادین

- ناپروکسن سدیم

- امپرازول

- پاروکستین

- پردنیزولون

- سرترالین

- سوماتریپتان

- تادالافیل

- ترازودون

- زولپیدم

در صورت مواجهه با هر پرسش احتمالی درباره عوارض جانبی داروها باید با پزشک یا داروساز خود مشورت کنید.

درمان

انتخاب روش درمان تعریق شبانه به دلیل زمینه ای آن بستگی دارد که به عنوان نمونه می توان به اصلاح بی تعادلی های هورمونی، تغییر داروها و رسیدگی به عوامل موثر اشاره کرد.

اگر تعریق شبانه به واسطه یائسگی شکل گرفته باشد، پزشک ممکن است هورمون درمانی را توصیه کند. این روش درمان می تواند به کاهش تعداد گرگرفتگی ها و علائم دیگر کمک کند. همچنین، پزشک ممکن است داروهای دیگر مانند گاباپنتین، کلونیدین یا ونلافاکسین را تجویز کند.

اگر دلیل زمینه ای تعریق شبانه یک عفونت است، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک ها، داروهای ضد ویروس، یا داروهای دیگر را برای کمک به درمان این شرایط تجویز کند.

اگر تعریق شبانه به واسطه سرطان شکل گرفته باشد، پزشک ممکن است ترکیبی از داروهای شیمی درمانی، عمل جراحی، یا درمان های دیگر را توصیه کند.

اگر تعریق شبانه با داروهای مصرفی شما مرتبط باشد، پزشک ممکن است دوز دارو را اصلاح کرده یا دارویی جایگزین را تجویز کند.

اگر مصرف الکل، کافئین یا مواد مخدر دلیل تعریق شبانه باشد، پزشک ممکن است محدود کردن یا پرهیز از آنها را توصیه کند. در برخی موارد، پزشک ممکن است برخی داروها یا روش های درمانی را برای کمک به ترک این قبیل مواد توصیه کند.

اگر دلیل مستقیم و مشخصی برای تعریق بیش از حد وجود ندارد، درمان می تواند شامل روش های پیشگیری و مدیریت باشد که از آن جمله می توان به موارد زیر اشاره کرد:

- خوابیدن در محیطی خنک با کالای خواب سبک، دارای قابلیت تنفس، و غیر مصنوعی، مانند روبالشی یا ملحفه های نخی

- پرهیز از مصرف الکل، کافئین و غذاهای تند و پر ادویه

- استفاده از یک ضد تعریق در بخش هایی از بدن که مستعد تعریق هستند، مانند زیر بغل، دست ها، پاها، خط مو، پشت، سینه یا کشاله ران

- پرهیز از غذا خوردن دو تا سه ساعت پیش از خواب

- عدم استفاده از کالای خواب سنگین

- مصرف یک رژیم غذایی کم چربی و کم قند

- استفاده از سیستم تهویه مطبوع یا یک پنکه

- انجام تمرینات تنفس عمیق پیش از خواب و پس از بیدار شدن ناشی از تعریق برای کسب آرامش

- انجام ورزش روزانه به میزان کافی

- حفظ وزن سالم

- نوشیدن آب فراوان در طول روز

داروهایی که به عنوان عوامل آنتی کولینرژیک شناخته می شوند ممکن است تعریق را کاهش دهند، اما این داروها تنها پس از تجویز پزشک باید مصرف شوند.

در مردان

مردان ممکن است در نتیجه هر یک از دلایلی که در بالا به آنها اشاره شد، تعریق شبانه را تجربه کنند.

برخی شواهد نشان می دهند که مردان ممکن است تعریق شبانه را طی یائسگی مردانه تجربه کنند و گمانه‌زنی هایی درباره ارتباط آن با سطوح کم تستوسترون وجود دارد. با این وجود، شواهد اندکی برای پشتیبانی از این گمانه زنی ها وجود دارند.

در زنان

زنان معمولا در زمان یائسگی و در نتیجه تغییرات هورمونی تعریق های شبانه و گرگرفتگی ها را تجربه می کنند.

برای کاهش تعریق های ناخواسته، حفظ وزن سالم بدن و دنبال کردن یک رژیم غذایی متعادل و همچنین خوابیدن در اتاقی با تهویه مناسب و پوشیدن لباس های سبک و با قابلیت تنفس توصیه شده است.

اگر تغییرات سبک زندگی در این زمینه کفایت نکنند، هورمون درمانی ممکن است به بهبود علائم کمک کند.

سخن پایانی

تعریق شبانه شرایطی آزاردهنده است که معمولا با خوابیدن در شرایطی بیش از حد گرم مرتبط است. با این وجود، افرادی که با تعریق زیاد و خیس شدن کالای خواب خود مواجه هستند، اختلال در خواب خود را تجربه می کنند، یا با تغییر در الگوهای تعریق خود مواجه شده اند باید برای بررسی دقیق شرایط به پزشک مراجعه کنند.

همچنین، اگر تعریق شبانه با علائم دیگر مانند تب بالا، سرفه، و کاهش وزن ناخواسته همراه است می تواند هشداری برای بروز یک مشکل جدی باشد و دریافت کمک پزشکی در این شرایط اهمیت دارد.