آش آبغوره به عنوان غذای اصلی استفاده میشود. این غذا از چهار گروه غذایی شامل سبزیجات، میوهها، حبوبات و غلات تشکیل شده است و همان طور که میدانید مصرف حداقل 3 گروه غذایی در هر وعده توصیه میشود.
لوبیا از گروه حبوبات است. حبوبات به دلیل داشتن پروتئین بالا جزء گروه گوشتها طبقهبندی ميشوند. لوبیا به دلیل داشتن پروتئین فراوان، منبع غذایی مفیدی برای تأمین پروتئین روزانه و پیشگیری از ابتلا به اختلالات کلیوی و پوکی استخوان بهشمار ميرود. میزان کلسیم، آهن، سدیم و پتاسیم موجود در لوبیا چشم بلبلي قابل توجه است. تیامین، منیزیم، نیاسین و فسفر از جمله مواد معدنی و ویتامینهای موجود در این لوبیا است.
با مصرف لوبیا هم پروتئین گیاهی سالم دریافت کردهاید و هم فیبرلازم به بدن شما میرسد و میتواند از یبوست و بیماریهای گوارشی جلوگیری کند. پروتئینهای حیوانی یکی از عواملی هستند که در افزایش ریسک سنگهای کلیوی کلسیمی تاثیر دارند، بنابراین در افرادی که مستعد سنگهای کلیوی هستند توصیه میشود به جای پروتئین حیوانی از پروتئین گیاهی استفاده کنند. قرار دادن میانوعدههای غذایی حاوی لوبیا در پیشگیری از سرطان روده بزرگ نقش مهمی دارد. اکثر مواد غذایی بهویژه مواد غذایی پرچرب سبب افزایش هورمون لپتین در خون میشوند.
تحقیقات نشان میدهند این هورمون نقش مهمی در افزایش اشتها و ابتلا به اضافه وزن دارد. این در حالی است که رژیم غذایی حاوی لوبیا باعث ترشح حداقل میزان لپتین در خون شده و از ابتلا به چاقی ناشی از افزایش اشتها پیشگیری میکند.
فیبر لوبیا از نوع فیبرهای محلول است که باعث کاهش تخلیه معده، افزایش هضم و افزایش تخلیه روده میشود و با اسیدهای صفراوی باند شده و باعث کاهش کلسترول از این طریق میشوند. این نوع الیاف گیاهى موجب کاهش قند خون نیز میشود. همچنين به دليل دارا بودن فيبر زياد كلسترول خون را پايين ميآورد و براي پيشگيري از بيماريهاي قلب و عروق هم مفيد است.
اين ماده غذايي همچنين حاوي ويتامين E است كه نوعي آنتياكسيدان به شمار ميآيد. وجود اين ويتامين از پيري زودرس جلوگيري ميكند و براي رفع علائم پيش از قاعدگي هم مفيد است.
همچنین لوبیا دارای مقدار زیادی آهن میباشد و براى خانمهایى که کمخونى ناشى از فقر آهن دارند مناسب مىباشد. مصرف لوبیا همراه با غذاهاى اسیدی و یا غذاهای غنى از ویتامین C مانند گوجهفرنگى، فلفل، کلم بروکلى، مرکبات و عصاره آنها موجب افزایش جذب آهن آن مىشود.
پروتئین لوبیا پروتئین بسیار کاملی است و تنها اسیدآمینه متیونین را کم دارد که در اینگونه موارد مصرف غلات و یا دانهها همراه آن بسیار موثراست که در این منوی غذایی گندم و برنج میتوانند اثر مکملی برای لوبیا داشته باشند. مصرف لوبيا به افرادي كه از بيماري نقرس رنج ميبرند، توصيه نميشود. ميدانيد كه لوبيا نفاخ است، بنابراين لازم است قبل از پختن، آن را در آب بريزيد و به مدت چند ساعت بگذاريد خيس بخورد.
سپس آب آن را دور ريخته و آب تازه روي آن بريزيد. بهتر است اين كار را دو بار تكرار كنيد. لوبيا به علت اينكه داراي مقدار قابل ملاحظهاي تركيبات شيميايي استروژن گياهي است، براي پيشگيري از سرطان سينه اثرات مفيدي دارد.
خواص ترهتره جزء گروه سبزیجات است و هر 100 گرم تره تنها 25 كيلوكالري انرژي دارد و مصرف آن میتواند سبب کاهش نمایه گلیسمیک یعنی باعث کاهش سرعت افزایش قندخون شود. تره از سبزيهاي زودهضم است و بهعلاوه طعم و بوي آن ملايمتر از سير و پياز است. مصرف تره كلسترول LDL و فشارخون را كاهش ميدهد و از حملات قلبي و سكته جلوگيري ميكند. در طب سنتی ماليدن آب تره يا له كرده آن بر روي پوست براي درمان كهير و رفع خارش مؤثر است. تره حاوي فيبر بالايي است، به همين علت مصرف آن براي رفع يبوست مفيد است. همچنین مصرف تره تازه براي درمان چاقي و تسكين و بهبود علائم نقرس مفيد ميباشد.
خواص آبغورهغوره میوه سبز رنگ نارس انگور است و ترشمزه میباشد. غوره دارای اسیدهای آلی مانند: اسید مالیک، اسید فرمیک، اسید سوکسینیک، اسید اگزالیک و قند میباشد. آبغوره غذا را خوشطعم، مطبوع و لذیذ نموده و اشتها را تحریک میكند. این میوه نارس از دیدگاه طب سنتی مزاج سردی دارد و باعث کاهش صفرا در بدن میشود. غوره برای افراد مبتلا به چربی خون بسیار مفید بوده و ضد عفونیکننده بدن نیز هست.
همچنین اگر با سالاد میل شود، برای لاغر کردن سودمند است. مقابله با چربي و فشار خون بالا از مهمترين خواص آبغوره ميباشد و به همين دليل افراد داراي اضافه وزن بيشتر طرفدار اين محصول هستند. یک اصل کلی وجود دارد که هر چه میوهها نارستر باشند، امکان دسترسی بدن به قند آنها کمتر است و در نتیجه غوره برای افراد دیابتی مناسبتر ميباشد، چون قند قابل دسترس بسیارکمتری دارد.
خواص گوجهفرنگیگوجهفرنگی جزء گروه سبزیجات طبقهبندی میشود و به دلیل داشتن انرژی کم میتوان از آن در رژیمهای لاغری استفاده کرد. گوجهفرنگی به علت دارا بودن ویتامینهای A، B و C و مواد معدنی مانند کلسیم، فسفر و آهن در تقویت بدن نقش موثری ایفاء میکند. تحقیقات نشان دادهاند مصرف آب گوجهفرنگی میتواند از ابتلا به سرطان پروستات جلوگیری کند.
ماده رنگی اصلی و عمده گوجهفرنگی كاروتنوئید، بتا- كاروتن و لیكوپن میباشد که از پیشسازهای ویتامین A میباشند. اگر شما گوجهفرنگی را به صورت خام مصرف کنید، قسمت اعظم لیکوپن آن، به دلیل هضم نشدن، از بدن دفع میشود.
عمل پختن، دیواره سلولی گوجهفرنگی را شکسته و باعث میشود لیکوپن در دسترس بدن قرار گیرد و بیشتر جذب شود. بهترین منابع آن شامل سس گوجهفرنگی و رب گوجهفرنگی میباشند. البته توصیه میشود که آن را به صورت خانگی تهیه کنید تا نگهدارنده کمتری به بدن خود وارد نمايید.
خواص بلغور گندمگندم از گروه غلات میباشد و يك ماده غذايي بسيار باارزش است. تركيبات آن به شرح زير ميباشد: نشاسته، چربی، ويتامينهاي B1،B2 و... البته بلغور گندم که در این غذا استفاده میشود، سبوس بسیارکمتری دارد، در نتیجه ویتامینهای گروه B آن نیز کاهش یافته که توصیه میشود مقداری سبوس هم اضافه شود.
مهمترين خاصيت سبوس گندم اين است كه حجم و غلظت مدفوع و سهولت دفع را افزايش ميدهد و عامل مبارزه با يبوست است و به كاهش خطر سرطان كولون كمك ميكند. کسانی که قصد کاهش وزن سالم را دارند، میتوانند با مصرف پودر سبوس گندم در برنامه غذایی هم اشتهای خود را کاهش دهند و هم مانع بروز عارضه شایع رژیمهای لاغری یعنی یبوست شوند.
مواد لازم:لوبيا چشمبلبلي 200 گرم
بلغور گندم 70 گرم
بلغور جو 70 گرم
برنج 50 گرم
سبزي (تره و جعفري) 500 گرم
پيازداغ 2 قاشق سوپخوري
رب گوجهفرنگي 1 قاشق سوپخوري
نعناعداغ مقداري
نمك، فلفل و زردچوبه مقداري
آبغوره 200 ميليليتر
روش تهيه:لوبيا را 12 ساعت بخيسانيد. سپس آب آن را تعويض كنيد و با مقداري نمك و آب روي حرارت قرار دهيد تا نيمپخت شود. در اين هنگام بلغور گندم، بلغور جو و برنج را نيز كه حدود 2 ساعت خيساندهايد، به لوبيا بيفزاييد و شعله را بسيار ملايم كنيد. پس از چند جوش سبزي شسته و خرد شده را نيز به همراه پياز داغ بيفزاييد.
منتظر بمانيد تا حبوبات و غلات پخته و لعابدار شود. سپس رب گوجهفرنگي را به همراه كمي روغن تفت دهيد و با نعناعداغ به آش اضافه كنيد. 10 دقيقه بعد نمك و فلفل آش را اندازه نموده و آبغوره را بيفزاييد. پس از آنكه آش كاملا لعابدار شد، شعله را خاموش كنيد.
يادآوريها:- در اين آش ميتوانيد از كوفته ريزههايي كه با گوشت چرخكرده آماده نمودهايد استفاده نماييد.
- در صورتي كه از آبغوره تازه استفاده ميكنيد، 200 ميليليتر و اگر آبغوره شما مانده است و مقدار اسيديته آن بيشتر شده است، مقدار آن را بنا به ذائقه خود نصف نماييد.
- زردچوبه ذكر شده در مواد لازم را با پيازداغ تفت دهيد و سپس به آش بيفزاييد.
- در صورت تمايل به ادويهها در غذا ميتوانيد يك قاشق چايخوري ادويه كاري نيز به آش اضافه كنيد.