عصر ایران؛ سجاد بهزادی - سال ۱۴۰۱ به نوعی با همه ۴۴ سال قبل تر؛ بر عموم ایرانیان متفاوت گذشت. زندگی سخت تر شد و شعله های خشم در لایه هایی از جامعه به دلایل فراوان زبانه کشید.رکود و تورم افسارگسیخته، بخش های مهم تولید و زندگی در جامعه را فلج کرد و سبب سقوط آزاد طبق متوسط ایران شد. اما از طرفی آمارهای دولت و کل ساختار حکم رانی به گونه ای دیگر منتشر می شد و رئیس جمهور نیز همواره تاکید داشت "قطار پیشرفت کشور بدون توقف و پرشتاب حرکت خواهد کرد." ساختار حاکمیت آمارهایی بیرون می داد که بسیاری از مردم کمتر حقیقت آن را در زندگی شان حس می کردند و بسیاری از آمارهای منتشر شده را در تضاد با واقعیت های موجود می دانستند.
روزنامه جمهوری اسلامی در همین ارتباط نوشت: "وقتی سخنان مسئولان محترم را می‌شنویم این تصویر جلوی چشممان شکل می‌گیرد که همه چیز درست است و “قطار پیشرفت” با سرعت در حرکت است.اما آنچه به شتاب درحال حرکت است،گرانی و تورم است، نزول لحظه به لحظه ارزش پول ملی است.شوربختانه سرعت این فرایند هم هردم بیشتر و بیشتر می‌شود. چطور می‌شود در یک کشور واحد زندگی کنیم و آنچه‌ها‌یمان این قدر متفاوت باشد؟ نکند یک کشور سومی وجود دارد که حضرات از آن گزارش می‌دهند که تجربه می‌کنند ولی ما از آن بی‌خبریم."
سخن نخست:
به راستی سخنان و آمارهای دقیق نظام حکم رانی و مسئولان ما در سال ۱۴۰۱ چه بود و چرا آن طور که روزنامه جمهوری اسلامی نوشته است، میان وضعیت موجود و آمارهای مسئولان اینقدر فاصله است و آمارها وسخنان مسئولان دقیقا از کجا نشات می گیرد و خواستگاه این سخنان کجاست؟ در این بخش از یادداشت به برخی از این سخنان که منابع دقیق همگی آنها، رسانه های رسمی کشور هست و با یک جستجوی ساده در اینترنت قابل مشاهد می باشد اشاره می کنم.
• رئیس جمهور دستور داد که سالانه یک میلیون اشتغال در کشور ایجاد شود که این موضوع به خوبی محقق شد... امروز شاهد هستیم امید به زندگی از ۵۴ سال به ۸۸ سال رسیده است.
• هیچ خبرنگاری در جریان ناآرامی ها بازداشت نشد... ایران و ترکیه دو کشوری هستند که در منطقه از قوی‌ترین دموکراسی برخوردارند. ایران یکی از قوی‌ترین دموکراسی‌ها را در منطقه دارد.
• از سال ۵۷ تا کنون کشور ما رشد ۹۳ پله‌ای در شاخص امید به زندگی داشته است.طبق آمارها در ابتدای انقلاب رتبه ما در بین کشورهای جهان ۱۴۲ بود، اما امروز ۴۹ است.
• هیچ کجای دنیا نمی‌توانید میزان حمایت ما از زندانیان را ببینید.
• پیشرفتی که جمهوری اسلامی طی چهل و چند سال اخیر داشته با کشورهای منطقه قابل مقایسه نیست.
• کارآمدی در کشور، موج می‌زند
• همان طور که دیدیم اصلاحات اقتصادی کشور به خوبی پیش رفت و با کمترین پیامدها به نتیجه رسید.
• ما در مرحله تدوین قانون جدیدی برای جهان هستیم… انقلاب اسلامی در جهان، خودآگاهی ایجاد کرده و کار به جایی رسیده که تمدن غرب و نظم آن در آستانه فروپاشی قرار گرفته است.
• همه مشکلاتی که داریم به خاطر مقتدر بودن نظام است.
• ایران امروز گسترده‌ترین روابط اقتصادی را با جهان دارد….امروز دشمن در برابر ملت ما به استیصال رسیده است.
• روز به روز وضعیت اقتصادی کشور رو به بهبود است.
• خوشحالیم که مردم خوشنودند که در بارش‌های اخیر برف «گرفتار» نشدند.
• در زمان اغتشاشات اینترنت را قطع نکردیم.
سخن دومین:
همین طور که در بخش نخستین این یادداشت آمده است دیدگاه های مسئولان و مدیریت نظام حکم رانی در سال ۱۴۰۱ ، تصویری از یک جامعه خوشبخت را نشان می دهد که برای جهان قانون تدوین می کند. مقتدر است.کارآمدی در آن موج می زند. گسترده ترین روابط اقتصادی با جهان را دارد.پیشرفت آن با کشورهای منطقه قابل مقایسه نیست. قوی ترین دمکراسی دارد و امید به زندگی مردمانش دوشاشون کشورهای اسکاندیناوی به ۸۸ سال رسیده است.
اما آمارهای رسمی که باز توسط همین رسانه های رسمی کشور در سال ۱۴۰۱ منتشر شد در تضاد عمیق با باورهای مسئولان است. در قسمت دوم از این یادداشت به برخی از این آمارها که منابع دقیق همگی آنها رسانه های رسمی کشور هست و با یک جستجوی ساده در اینترنت قابل مشاهد می باشد اشاره می کنم.
• روزنامه اعتماد نوشت: هزینه سیر کردن شکم یک خانواده ۴ نفره/ یک وعده غذا چند در می‌آید؟در صورتی که یک خانواده ۴ نفره بخواهند برای ناهار زرشک‌پلو با مرغ بخورند باید برای یک کیلو برنج ایرانی ۱۳۰ هزار تومان و برای ۴ تکه ران مرغ ۱۶۲ هزار تومان و برای ۱۰۰ گرم روغن ۹ هزار تومان و برای یک پیاله ماست حدود ۲۰۰ گرم ۸ هزار تومان هزینه کنند که جمعا برای این ناهار باید ۳۰۹ هزار تومان هزینه کنند.
• زنگ خطر در اقتصاد ایران به صدا درآمده است و اضافه برداشت ۳۱هزار میلیارد تومانی بانک‌ها بیشترین رقم در دو سال گذشته ثبت کرده و این اتفاق می‌تواند عواقب تورمی شدیدی در پی داشته باشد.
• گفته می شود نزدیک به ۱۳ میلیارد دلار فرار سرمایه از کشور در نیمه ابتدایی امسال رخ داده که نزدیک به دو برابر مشابه پارسال و بیش از سه برابر شش ماهه اول سال ۱۳۹۹ است.
• آقایان برای توجیه عملکرد خود آمارسازی می کنند مثلا می گویند در سال ۵۷ مردم داشتند از گشنگی می مردند یا آقای رئیسی با تورم ۶۰ درصد دولت را تحویل گرفت. حال آنکه گزارش های مرکز آمار این ادعاها را تأیید نمی کند.
• سالانه حدود پنج درصد به شمار مبتلایان به سرطان در ایران اضافه می‌شود و برای دو دهه آینده ۱۱۵ درصد افزایش پیش‌بینی شده است در حالی که رقم متوسط جهانی آن ۶۳ درصد است.
• در ایران سالانه بیش از ۱۳۵ هزار نفر به سرطان مبتلا می‌شوند.یک شهروند تهرانی از افزایش ۸۰۰ درصدی قیمت یک قلم داروی سرطان ریه خبر داد که باعث شد کل نسخه یک ماهه دارویی پدرش را با رقمی معادل ۱۳۰ میلیون تومان مواجه کند.
• کشور به شرایطی درافتاده است که برای مدیریت بازار ارز، خبر آزادسازی ۳۰۰ میلیون یورو از منابع ارزی ایران در عراق می‌دهند، در حالیکه درامد ارزی این همسایه «دوست و برادر» در سال گذشته «روزی ۳۰۰ میلیون یورو» بوده.
• بر اساس آماری که وب‌سایت سرف‌شارک Surfshark) ) منتشر کرده است ، ایران دومین کشور جهان است که بیشترین میزان محدودیت در اینترنت را دارد.
• آمار طلاق روز به روز رو به افزایش است.
• در پیمایش بهار و تابستان ۱۴۰۱ رصدخانه مهاجرت ایران، از میان فارغ‌التحصیلان و دانشجویان کشور مشخص شد که ۵۳ درصد افراد تصور بسیار بد و ۲۰ درصد تصور بدی نسبت به آینده‌ی کشور دارند.
سخن پایانی
آمارهایی که مستند در دو بخش ابتدایی یادداشت آمده، نشان می دهد که سال ۱۴۰۱ را می توان سال تضاد در آمارها با واقعیت های جامعه دانست. اما چرا باید نوع حکم رانی و بی اعتمادی در یک جامعه به گونه ای باشد که آمارها با هم گاها فاصله ای نجومی داشته باشند واین وضعیت مبهم و تاریک از آمار، کدام مشکل جامعه را حل خواهد کرد؟
تناقض و تفاوت آمار در درون یک جامعه، سبب می شود که برنامه ریزی وحکم رانی بر مبنای یک معیاری غلط انجام شود. مگر نه آن است که به قول دکتر سریع القلم یکی از ویژگی‌های یک سیاستمدار خوب "آشنایی او با آمار است و باید سیاستمدار خوب متوجه تفاوت آمار کشورها باشد." پس چرا ما اینقدر به آمار درست که حقیقت جامعه را نمایندگی کند بی اعتناء هستیم.
دولت در هر کجای جهان اگر توسعه گرا باشد نمی تواند به آمار واقعی جامعه توجهی نداشته باشد؛ زیرا که توسعه بدون آمار واقعی محکوم به ابطال است. اما اگر یک دولت توتالیترباشد و نوع حکم رانی آن با هدف موج سواری بر توده های مردم باشد؛ تناقض در آمار روز به روز بیش تر می شود وحتی در نهایت با پدیده ای روبرو خواهیم بود که نگران وارونه نشان دادن هیچ آماری نیست. امیدوارم آمارها در سال جدید به گونه ای اعلام شود که مردم نشانه های هر آماری را عینا در زندگی شخصی و حوزه های عمومی ببینند و این امر به تقویت اعتماد عمومی نیز کمک بزرگی خواهد کرد.