برچسب ها - فلسفه

تاریخ:

برچسب جستجو

نقل قول‌هایی از «سقراط»؛ مردی که می‌دانست نمی‌داند

نقل‌قول‌های فلسفی سقراط هنوز هم پس از قرن‌ها درس‌های ارزشمندی دربارۀ خرد، خوداندیشی، معرفت و خطرات نادانی در بر دارند.

کد خبر: ۱۰۱۲۲۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۲۰

فلسفۀ ژان پل سارتر به بیان ساده؛ چرا انسان «محکوم به آزادی» است؟

سارتر می‌نویسد: «چیزی به عنوان "ذات انسانی" وجود ندارد؛ انسان صرفا وجود دارد و هیچ چیز نیست جز آنچه خودش از خودش می‌سازد».

کد خبر: ۱۰۱۱۱۳۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۵

آلبر کامو و فلسفۀ شورش علیه «پوچی زندگی»

کار، غذا، خواب . . . و زندگی ما شنبه، یک‌شنبه، دوشنبه، سه‌شنبه، چهارشنبه و پنج‌شنبه با همین ریتم ادامه می‌یابد؛ اما یک روز سوال «چرا» به وجود می‌آید و همه چیز در آن خستگیِ آمیخته با حیرت آغاز می‌شود.

کد خبر: ۱۰۱۰۲۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۸/۱۳

فلسفۀ «شک»؛ مردی که می‌گفت «هر چیزی هم هست و هم نیست، نه هست و نه نیست»

پورهون الیسی می‌گفت: «چیزها به خودی خود خنثی، بی‌ثبات و نامشخص هستند. بنابراین، نه حواس ما و نه عقاید ما نه درست هستند و نه غلط. به همین دلیل، نباید به آن‌ها اعتماد کنیم، بلکه باید بدون عقیده و بدون تعصب باشیم و در مورد هر چیز بگوییم که آن چیز نه هست و نه نیست، یا هم هست و هم نیست».

کد خبر: ۱۰۰۶۸۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۹

فلسفۀ سورن کی‌یرکگارد؛ چرا انسان «مضطرب» است؟

سورن کی‌یرکگارد، فیلسوف دانمارکی، در کتاب «مفهوم اضطراب» می‌نویسد: «اگر انسان یک حیوان یا یک فرشته بود، نمی‌توانست در اضطراب باشد. اما از آنجایی که او هم حیوان است و هم فرشته، می‌تواند در اضطراب باشد و هرچه اضطراب بیشتر باشد، انسان بزرگ‌تر است».

کد خبر: ۱۰۰۴۶۷۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۲۲

فلسفۀ عمیق یک آشپز که گوشت گاو را مثل نواختن یک ساز موسیقی می‌بُرید

در فلسفۀ چین باستان مفهومی هست که نشان می‌دهد هر کس چگونه می‌تواند به بهترین نحو کار خود را انجام دهد؛ چه یک آشپز باشد که دارد گوشت گاو را برش می‌زند و چه حاکمی که کشور را اداره می‌کند.

کد خبر: ۱۰۰۲۷۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۱۵

فلسفۀ ژان پل سارتر؛ چرا «دیگران جهنم هستند»؟

«جهنم دیگران هستند» یک عبارت مشهور از نمایشنامه فلسفی «خروج ممنوع» (۱۹۴۴) اثر ژان پل سارتر فیلسوف اگزیستانسیالیست فرانسوی است. برخی معتقدند مفهوم کلی این نمایشنامه این است که روابط انسانی اساساً سرشار از تعارضات هستند و هیچ‌گاه نمی‌توان امیدوار بود که رابطه‌ای مثبت و حقیقتا شادی‌بخش میان انسان‌ها برقرار شود.

کد خبر: ۱۰۰۰۸۶۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۸

پنج مکتب فلسفه در یونان باستان

فلسفه در یونان باستان، از حدود قرن هفتمِ پیش از میلاد مسیح تا شکل‌گیری امپراتوری روم در قرن نخستِ میلادی را شامل می شود. در طول این دوره، پنج مکتب یا سنت فلسفیِ برجسته و جریان‌ساز به وجود آمد: «مکتب افلاطونی»، «مکتب ارسطویی»، «مکتب رواقی»، «مکتب اپیکوری»، و «مکتب شک‌گرایی».

کد خبر: ۹۹۹۱۸۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۷/۰۱

فلسفۀ جورج اورول؛ مردی که «قلعۀ حیوانات» را نوشت

جورج اورول (1903-1950) نویسندۀ مشهور نیمۀ اول قرن بیستم بود که بیشتر به خاطر دو رمان «قلعۀ حیوانات» و «1984» شناخته می‌شود. اما او همچنین مقالات، رمان‌ها و کتاب‌های غیر داستانی نیز می‌نوشت. دیدگاه‌های فلسفی او را در هر دو دسته از آثارش می‌توان جستجو کرد.

کد خبر: ۹۹۲۲۸۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۶/۰۳

فلسفۀ «امید»؛ امید چیست و چگونه می‌تواند خطرناک باشد؟

آیا کسی هست که به هیچ چیز امید نداشته باشد؟ به نظر می‌رسد اکثر ما در وجود خودمان سرشار از امیدواری‌های گوناگون هستیم. اما آیا تا به حال به این فکر کرده‌ایم که امید دقیقا چیست، چگونه از سایر احساسات متمایز می‌شود و ارزش و اهمیت آن در زندگی چقدر است؟

کد خبر: ۹۹۰۴۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۸

مهم‌ترین مفاهیم فلسفۀ «مارکس»؛ فیلسوفی که جهان را تغییر داد

تاثیر ایده‌های مارکس آنقدر گسترده و عمیق است که شاید خیلی از مردم حتی خودشان هم ندانند که تا چه اندازه تحت تاثیر ایده‌های او هستند؛ چه از مارکس خوشمان بیاید و چه با او دشمن باشیم، این یک واقعیت غیر قابل انکار است که تحلیل‌ها و تبیین‌های او سهم مهمی در تغییر مسیر تفکر فلسفی و اجتماعی در دوران معاصر داشتند.

کد خبر: ۹۸۹۳۰۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۲۳

نگاهی به فلسفۀ «توماس هابز»؛ مردی که می‌خواست حکومت «هیولا» باشد

از نظر هابز چیزی وحشتناک‌تر از زندگی در «وضع طبیعی» نمی‌تواند وجود داشته باشد. به همین دلیل باید نیروی مقتدری وجود داشته باشد که همۀ ارکان اجتماع را در اختیار خود بگیرد و همۀ افراد را تسلیم قدرت بی حد و حصر خود کند.

کد خبر: ۹۸۸۰۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۵/۱۷

فلسفۀ «تام و جری»؛ از زنِ سطحی تا مردِ سمّی

جهان فرهنگی و ذهنی ما چگونه شکل می‌گیرد؟ نگاه‌ها و رویکردهای کلی ما در جامعه چگونه و از کجا سرچشمه می‌گیرند؟ برای پاسخ دادن به این پرسش‌ها شاید لازم باشد که قبل از هر چیز به «کودکی» و آن تاثیرات و ایده‌هایی که در کودکی دریافت کرده‌ایم توجه کنیم.

کد خبر: ۹۸۰۵۱۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۹

یک سوال سخت فلسفی؛ «مکان» واقعا چیست؟

آیا «مکان» به عنوان چیزی مستقل از همۀ اشیاء جهان وجود دارد؟ آیا می‌توانیم دربارۀ چیزی به عنوان «خود مکان» صحبت کنیم که حتی بدون وجود هیچ یک از اشیاء مادی باز هم به وجود خود ادامه دهد؟ یا باید طور دیگری نگاه کنیم و مکان را صرفا نوعی «نسبت» و «رابطه» بین اشیاء ببینیم؟ در اینجا مطلب مختصری را دربارۀ این دوگانۀ دشوار فلسفی می‌خوانید.

کد خبر: ۹۸۰۱۷۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۱۸

فلسفۀ «ارباب حلقه‌ها»؛ داستان افلاطونی «حلقۀ گوگس» دربارۀ چیست؟

آیا یک حلقۀ انگشتری می‌تواند انسانی عادل را به درنده‌ای ستمگر تبدیل کند؟ بستگی دارد! به اینکه این حلقه چه ویژگی‌هایی داشته باشد و البته، مهم‌تر از آن، به اینکه در انگشت چه فردی قرار بگیرد.

کد خبر: ۹۷۷۳۷۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۷

فلسفه ‌ی ایمانوئل کانت؛ به جای پیروی از دیگران، به افکار خود اعتماد کنید

کانت در دوره‌ای به دنیا آمد که درک علمی و خودمختاری انسان‌ها رو به افزایش بود و خودش هم نقشی مهم در رشد فکری دنیای مدرن و ترکیب دانش جدید با باورهای اخلاقی ایفا کرد. از این نظر کانت یکی از تاثیرگذارترین اندیشمندان تاریخ مدرن است.

کد خبر: ۹۷۶۳۱۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۴/۰۳

در ستایش زندگی سگی! درس‌هایی از فیلسوفان «کلبی» عهد باستان

برخی از فیلسوفان یونان ترجیح می‌دادند به جای غوطه‌ور شدن در نظریات انتزاعی، فلسفه را در «عمل» پیاده کنند. فیلسوفان «کلبی» (Cynic) از همین دسته بودند. واژه «کلبی» ترجمۀ کلمه یونانی «کونیکوس» به معنی «سگی» یا «سگ‌مانند» است. به این فیلسوفان لقب سگ داده می‌شد زیرا مانند سگ‌ها زندگی می‌کردند؛ یعنی به عرف‌های انسانی بی‌توجه بودند و تنها برآورده ساختن نیازهای اساسی را دنبال می‌کردند.

کد خبر: ۹۷۲۰۴۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۷

فلسفۀ طنز؛ چرا بعضی چیزها «خنده‌دار» هستند؟

تا به حال به این فکر کرده‌اید که چرا شنیدن یک لطیفه باعث می‌شود از خنده روده‌بر شوید؟ چه چیزی در درون آن لطیفه قرار دارد؟ حماقت؟ غافلگیری؟ ناسازگاری؟ آیا هر یک از این‌ها واقعا می‌تواند به تنهایی چیزی را «خنده‌دار» کند؟

کد خبر: ۹۷۱۴۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۱۴

فلسفۀ «رنگ»؛ رنگ چیست و کجاست؟

این مقاله به طور مختصر به بررسی دیدگاه‌های فلسفی مطرح شده دربارۀ «رنگ» می‌پردازد؛ به سوالاتی مثل این که: آیا اصلا رنگ یک چیز واقعی است که بیرون از ذهن ما وجود دارد؟

کد خبر: ۹۶۹۶۰۷ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۳/۰۷

گمشده نظام آموزشی ما (فیلم)

مرتضی نظری؛ دکترای فلسفه تعلیم و تربیت:گمشده نظام آموزشی ما نه اطلاعات است نه دانش. گمشده ما خرد است. مدرسه اگر "خردمندی" را رشد ندهد، گرفتار گران‌باری اطلاعات می‌شود و اتفاقاً دانش آموزان را دچار سوگیری می‌کند. خرد و زیست خردمندانه، امیدآفرین و تحول‌آفرین است. توسعه و تحول از رشد خرد بر‌می‌خیزد و خردمندی است که سبب زایندگی می‌شود نه تورم اطلاعات در حافظه.

کد خبر: ۹۶۵۷۵۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۳/۰۲/۲۳