عصر ایران؛ مجله تصویری سلاح - شرکت تسلیحاتی کلاشنیکف روسیه به تازگی از مجموعه نظارت و رله از راه دور قابل حمل گرانات-4-ئی (Granat-4-E) رونمایی کرد. کلاشنیکف مدعی است که این پهپاد نقشی کلیدی در انهدام تانک ام1ای1 آبرامز حاضر در میدان نبرد اوکراین داشته است.
پهپاد گرانات-4، مدل بهبود یافته ای از مدل های پیشین سری گرانات، توسط انجمن پژوهش و تولید سامانه های بدون سرنشین ایژفسک، بخشی از شرکت کلاشنیکف، توسعه یافته است. این پهپاد ارتقا یافته بخشی از مجموعه متحرک ناودچک-2 (Navodchik-2) است که برای ماموریت های شناسایی و هدف گیری استفاده می شود. گرانات-4 مجهز به پیشرانه ای پیستونی می تواند به سرعت 140 کیلومتر در ساعت برسد. مدت زمان پرواز این پهپاد تا شش ساعت و برد پروازی آن تا 70 کیلومتر است. گرانات-4 به طور موثر در ارتفاعات بین 500 تا 2000 متر عمل می کند.
گرانات-4 با بیشینه وزن برخاست 45 کیلوگرم و طول بال 3.8 متر با استفاده از منجنیق پرتاب می شود و فرود آن با کمک چتر نجات صورت می گیرد. وظیفه اصلی این پهپاد انتقال اطلاعات ویدیویی زمان واقعی از طریق یک کانال رادیویی امن است و همچنین می تواند آتش توپخانه را با استفاده از هدف گیری لیزری تا فاصله سه کیلومتری تنظیم کند. این پهپاد با یک واحد کنترل مبتنی بر کامیون کاماز ادغام شده است.
سامانه گرانات-4 به دلیل توانایی خود در انجام نظارت از راه دور با استفاده از مجموعه ای از تجهیزات عکسبرداری، فیلمبرداری و تصویربرداری حرارتی متمایز است. این پهپاد می تواند داده های دیجیتال را در زمان واقعی و در فواصل تا 70 کیلومتر انتقال دهد که آن را به یک دارایی ارزشمند برای عملیات جنگی تبدیل می کند.
از دیگر ویژگی های این پهپاد می توان به پلتفرم دو محوره تثبیت شده با ژیروسکوپ، دوربین هایی که در دو محدوده مرئی و فروسرخ کار می کنند و مسافت یاب لیزری با قابلیت اندازه گیری تا سه کیلومتر اشاره کرد.
کلاشنیکف تولید انبود گرانات-4 را در ژوئن 2024 آغاز کرد. به گفته شرکت سازنده، این پهپاد به دلیل مانورپذیری در فضاهای محدود و قابلیت های شناسایی دیداری در زمان واقعی مورد توجه قرار گرفته است.
استقرار تانک های ام1 آبرامز آمریکایی در اوکراین، به ویژه به دلیل افزایش تهدید پهپادها، به سناریوی پیچیده ای تبدیل شده است. از زمان به کارگیری آن ها در سال 2023، نیروهای اوکراینی با افزایش قابل توجه حمله پهپادهای روسی مواجه شده اند.
گزارش ها حاکی از آن است که تا آوریل 2024، حدود 20 تانک از 31 تانک تحویل داده شده به اوکراین منهدم شده اند که بسیاری از آن ها در نتیجه حمله مستقیم پهپادها بوده است.
با توجه به این چالش ها، نیروهای اوکراینی به طور موقت تانک های آبرامز را از خط مقدم خارج کرده اند تا از دارایی های خود محافظت کنند. به گفته مقامات آمریکایی، این تصمیم در نتیجه چالش ارائه عملکرد موثر در محیط های با میدان دید زیاد و زیر سلطه پهپادها گرفته شده است.
این رویکرد، کاهش خطر از دست دادن تجهیزات گران قیمت را هدف قرار داده است. در شرایطی که تانک های آبرامز برای مقاومت در برابر بیشتر تهدیدات معاصر طراحی شده اند، اما هنوز از محافظت قابل توجهی در برابر استفاده گسترده از پهپادها برخوردار نیستند.
چالشی که پهپادها ایجاد کرده اند فراتر از نابود کردن تانک ها است. آن ها همچنین نیروهای اوکراینی را وادار به تغییراتی در تاکیتک های خود کرده اند. برخی واحدها اضافه کردن توری های فولادی به تانک ها برای ارائه محافظت بیشتر را آغاز کرده اند. این تغییرات می توانند شانس بقای خدمه خودروهای زرهی را افزایش دهند.
همانطور که انهدام تانک های آبرامز نشان می دهد، نیروهای اوکراینی باید به طور مداوم راهبردهای خود را مورد ارزیابی قرار دهند و خود را با میدان جنگی که در آن پهپادها یک عامل محوری هستند، سازگار کنند. با وجود اینکه تانک های آبرامز به دلیل قابلیت اطمینان خود شناخته شده هستند، اما در چارچوب جنگ اوکراین، آن ها نیز آسیب پذیر نشان داده و نیاز به برنامه ریزی و محافظت دقیق دارند.
پهپاد روسی گرانات-4 نقش مهمی در از بین بردن تانک ام1ای1 آبرامز در اوکراین ایفا کرده و توانایی های هوانوردی بدون سرنشین در جنگ های مدرن را بار دیگر برجسته کرده است. در شرایطی که این پهپاد در درجه نخست برای شناسایی و نظارت طراحی شده است، اما در هدف گیری برای حملات توپخانه نیز بسیار موثر عمل می کند.
در این نمونه خاص، گرانات-4 با شناسایی موقعیت تانک و ارسال اطلاعات دقیق به نیروهای روسیه، امکان حمله دقیق به هدف را فراهم کرد.
پس از شناسایی موقعیت تانک، پهپاد داده های زمان واقعی را به اپراتورهای خود ارسال کرده و آن ها توانستند در مورد زمان مناسب حمله تصمیم گیری کنند. این هماهنگی یکپارچه بین پهپاد و توپخانه به طور قابل توجهی اثربخشی عملیات نظامی را افزایش می دهد.