مجلس شورای اسلامی به زودی تصمیم خواهد گرفت که از فهرست وزرای پیشنهادی مسعود پزشکیان، چند وزیر در کابینه دولت چهاردهم انجام وظیفه خواهند کرد. تا آن زمان حدس و گمانها در این باره ادامه دارد، اما این روند با چاشنی استعفای محمدجواد ظریف و کناره گیری او از جمع دولت چهاردهم همراه شده است.
به گزارش فرارو، محمدجواد ظریف که نقشی کلیدی و پررنگ در موفقیت مسعود پزشکیان در رقابتهای انتخاباتی داشت و تصویر و ویدئوهای متعددی از وی حین سفرهای استانی در دوران انتخابات، پربازدید میشد، اکنون ترجیح داده است به کلاس درس و دانشگاه رفته و از فضای سیاسی کشور فاصله بگیرد.
این شرایط، با پرسشهایی از جمله پیامدهای عدم حضور ظریف در کنار دولت و چگونگی عملکرد دولت چهاردهم با وزرای پیشنهادی همراه شده است. فرارو در گفتگو با مصطفی هاشمی طبا، سیاستمدار اصلاح طلب و عضو حزب کارگزاران سازندگی که پیشینه نامزدی انتخابات ریاست جمهوری را نیز دارد به بررسی این موضوعات پرداخته است:
فضای پر ابهام باعث کاهش اعتماد عمومی به دولت میشود
مصطفی هاشمی طبا به فرارو گفت: «شاید آقای ظریف خودش تشخیص داده است که تا همین مقطع زمانی، حضورش در کنار آقای پزشکیان و دولت چهاردهم مفید است و از این به بعد به این اندازه مفید نیست. به هر حال ما از مسائل داخلی در ارتباطات پشت صحنه اطلاع نداریم و اتفاقا همین هم ایراد است. چرا ما باید بر پایه حدس و گمان درباره موضوع به این مهمی صحبت کنیم؟
آن شفافیتی که آقای پزشکیان، قولش را میدادند، رنگ باخته است. حداقل انتظار داشتیم درباره استعفای آقای ظریف شفافتر صحبت شود تا مردم مجبور نباشند با ذره بین در میان سطور سخنان آقای ظریف و سایرین به دنبال علل احتمالی بگردند. درباره کابینه هم حداقل درباره برخی وزرا انتظار نمیرفت انتخاب شوند. به ویژه با توجه به سخنان آقای پزشکیان که تاکید بر صحبت کردن با مردم داشتند. شاید انتظار میرفت درباره انتخابهای خود به مردم بیشتر توضیح دهند.»
وی افزود: «اتفاقا اگر آقای پزشکیان انتخابهای خود را بر اساس فشار یا توصیههای خاص انجام داده، خوب است صراحتا به مردم بگوید و هیچ اشکالی هم ندارد که خودش رک و راست به این موضوع بپردازد و شفاف سازی کند. مردم از شنیدن حقیقت بسیار خوشحالتر خواهند بود تا این که در بی خبری بمانند. حرکت آقای پزشکیان در یک فضای مه آلود و پر ابهام که از همین اول کار، مردم و رسانهها دست به دامان گمانه زنیها شوند، به اعتقاد من یک آفت خطرناک خواهد بود، که به مرور زمان هم وجهه ایشان را تخریب میکند و هم باعث کاهش اعتماد و اقبال عمومی به دولت چهاردهم خواهد بود.»
وظیفه سنگین کنترل تنشهای کابینه بر دوش عارف است
این فعال سیاسی اصلاح طلب در ادامه گفت: «از دیدگاه من حداقل انتخاب ۴ مورد از وزرا را نمیتوان انتخابهای خوب و مناسبی دانست و شاید با کمی دقت و دیپلماسی بهتر، میشد افراد دیگری را جایگزین کرد، اما این را هم بدانیم که به هر حال هر که انتخاب میشد، بالاخره منتقدانی داشت و برخی نارضایتی داشتند.
درباره عدم همخوانی وزاری انتخاب شده با آن چه در شورای راهبردی مطرح میشد و قرار بود شامل جوانها و اقلیتها و ... باشد هم معتقدم بی توجهیهای آشکاری شکل گرفته است. طبیعتا وقتی کارگروهها تشکیل شده و احتمالا تعداد زیادی گزینه اصلح و منطبق با اساسنامه شناسایی و معرفی شده اند، حداقل باید بخش زیادی از وزرا را از همین افراد انتخاب میکردند. اما نگاهی به فهرست وزرای فعلی نشان میدهد تقریبا هیچ توجهی به فهرستهای مذکور نشده است. به نظر من همین رفتار هم جای نقد زیادی دارد.»
وی افزود: «این توجیه یا فرضیه را که برخی میگویند آقای پزشکیان، کابینه را به شکلی معرفی کرده که حتما رای اعتماد وزیران را دریافت کند را اصلا قبول ندارم و به نظرم مردود است. اصلا اگر چنین چیزی باشد که مخالف همه بیانات پیشین رئیس جمهور است. رئیس جمهور نباید به دلخواه مجلس وزیر انتخاب کند، بلکه اصل اول در انتخاب وزرا، مصالح ملی و پیشبرد اهداف دولت است. این که مجلس رای اعتماد میدهد یا نمیدهد در درجه دوم اولویت است.»
عضو حزب کارگزاران سازندگی گفت: «برخی هم صحبت از این میکنند که این ترکیب وزرا با هم نمیسازند و هر یک ساز خود را خواهند زد. این نقد اشتباهی نیست. در چنین شرایطی وظیفه معاون اول بسیار سنگین و مهم خواهد بود. آقای عارف وظیفه دارد مشکلات بین وزارتخانهها را حل کند. البته این وظیفه به شکل قانون نوشته نشده است، اما عرف سیاسی ایجاب میکند معاون اول این وظیفه را انجام دهد، چون حجم مسئولیتهای رئیس جمهور با توجه به شدت مشکلات کشور ما به حدی بالاست که فرصتی برای حل تنشها و اختلافات احتمالی اعضای کابینه خود نخواهد داشت.
همچنین وظیفه همیشگی معاون اول این است که مدام عملکرد وزارتخانهها را رصد کند و هر کجا که کارشکنی و درگیری جناحی دید ورود کند. این کار اصلا آسان نخواهد بود و جناب آقای عارف باری سنگین در قبال چنین کابینهای روی دوش خود خواهد داشت.»