روزنامه دنیای اقتصاد در گزارشی به جایگاه میوه در سبد غذایی خانوارهای ایرانی پرداخت و نوشت: بررسیها نشان میدهد یک خانوار برای خرید سبد حداقلی از میوه در ماه باید بین یکمیلیون و ۲۰۰ تا ۲میلیون و ۸۰۰هزارتومان هزینه کند که علاوه بر سایر هزینههای زندگی باعث میشود افراد از تهیه میوه و تامین ویتامینهای لازم صرفنظر کنند و به مواد غذایی ارزان و با ارزش غذایی پایین روی بیاورند.
بررسی تورم تیرماه ۱۴۰۳ که توسط مرکز آمار منتشر شده، نشان میدهد نرخ تورم گروه میوه و خشکبار در این ماه بیشترین میزان نسبت به سایر گروهها بوده است و کالاهای این گروه افزایش قیمت ۴.۵درصدی را در تیرماه ثبت کردند.
افزایش قیمت کالاهای خوراکی موضوع جدیدی نیست و تاکنون بارها مطرح و نسبت به آن هشدار داده شده است. میوهها نیز از این موضوع مستثنی نبوده و حتی طی سالهای اخیر بارها به آن اشاره شده است.
تصویری از یک میوه فروشی در همدان ۱۰۰ سال قبل /عکس: فردریک گاردنر کلپ
برای بررسی میزان هزینهای که خرید یک سبد حداقلی میوه برای خانوار به دنبال خواهد داشت ، قیمت سبدی متشکل از یک کیلو از انواع میوه، خیار، سیب، هلو، طالبی، هندوانه، آلو و موز را در نظر گرفته ایم که برای مصرف یک هفته خانوار کافی به نظر میرسد. اما باید توجه کرد که قیمتهای متنوعی از این میوه موجود است.
به همین خاطر در این گزارش سه قیمت رسمی اعلامشده از سوی مرکز آمار، قیمت بازارهای میوه و ترهبار و در نهایت قیمت خردهفروشیها بررسی شده است.
در سناریوی اول اگر خانوار قصد داشته باشد میوههای مصرفی خود را با قیمت رسمی مرکز آمار تهیه کند، تهیه این سبد هفتگی ۴۰۱هزار و ۶۰۰تومان و ماهانه یکمیلیون و ۶۰۶هزار تومان هزینه خواهد داشت.
اما اگر برای خرید به سراغ میادین میوه و ترهبار برود هفتهای ۳۲۶هزار تومان و ماهانه یکمیلیون و ۳۰۴هزار تومان هزینه خواهد داشت.
این گزینهای است که بسیاری آن را ترجیح میدهند، اما به دلایل مختلف مانند ساعت کار این میادین بسیاری از افراد از جمله کسانی که شاغل هستند امکان تهیه اقلام مصرفی خود را از این میادین نخواهند داشت.
در چنین شرایطی بسیاری از افراد به سراغ خردهفروشیهای نزدیک محل زندگی خود برای خرید کردن میروند که البته قیمت در آنها متنوع است اما در این گزارش قیمت خردهفروشیهایی در مرکز تهران مورد بررسی قرار گرفته است.
بر این اساس تهیه این سبد میوه هفتگی از این فروشگاهها برای یک خانوار ۷۱۴هزار تومان هزینه خواهد داشت که در ماه معادل ۲میلیون و ۸۵۶هزار تومان خواهد بود.
بنابراین میتوان فهمید همانطور که ترجیح بسیاری از مردم نشان میدهد خرید میوه از میادین میوه و ترهبار بهصرفهترین روش برای تهیه اقلام مصرفی خانوار است، اما همانطور که اشاره شد به دلیل موانع مختلف همه افراد به این روش دسترسی ندارند و چارهای جز رفتن به سمت مغازههای خردهفروشی سطح شهر نخواهند داشت، جایی که هزینه تهیه این اقلام بیش از دو برابر هزینه خرید از میادین میوهوترهبار خواهد بود.
سیاستگذار برای رفع این مساله به ابزار همیشگی خود که همان قیمتگذاری است روی آورده است.
طی روزهای گذشته نیز مدیرکل نظارت بر کالاهای اساسی وزارت جهاد کشاورزی از ابزار جدیدی برای کنترل قیمت میوه خبرداد. به گفته او صدور صورتحساب الکترونیک موجب شفافیت کل زنجیره تولید و عرضه کالاهای میوه و ترهبار میشود و تمام عمدهفروشان میوه باید از یک ماه دیگر صورتحساب الکترونیک صادر کنند.