در گذشته، نوزادان پسر اغلب در زمان ختنهشدن بیهوش نمیشدند. به همین دلیل، تا حدودی تصور رایج بر این بود که مغز آنها به اندازه کافی رشد نکرده و نمیتوانند آگاهانه درد را احساس کنند. حتی امروزه نیز ابهامات بسیاری در این باره وجود دارد. نوزادان نمیتوانند صحبت کنند، بنابراین سخت است که بدانیم آنها دقیقاً از چه چیزهایی آگاه هستند.
به گزارش زومیت، دانشمندان علوم اعصاب بهتازگی شواهدی را کشف کردهاند که نشان میدهد کودکان تازه متولدشده جهان را آگاهانه درک میکنند. وقتی نوزادان با محرکهای عجیب و خاصی مواجه میشوند، مغز آنها بهطرز چشمگیر مانند مغز آگاه بزرگسالان واکنش نشان میدهد.
یکی از روشهای بررسی خودآگاهی در نوزادان، استفاده از الگوی پارادایم آدبال یا محرک غیرمنتظره است. در ابتدا، صدایی خاص چندین بار پشت سرهم شنیده میشود (مانند به به به)، سپس صدای بعدی نیز به دنبال صداهای قبلی پخش میشود که ممکن است هر صدای دیگری (مانند بو) باشد.
وقتی که آخرین صدای پخششده در این الگو با بقیه صداها متفاوت باشد، (مانند به به به بو)، فرد حیرتزده میشود، زیرا الگویی که انتظار داشته، شکسته میشود. بدین صورت مغز با سیگنالی الکتریکی به نام موج پی۳۰۰ واکنش نشان میدهد. این سیگنال مغزی، انعکاسی از نقض انتظارات ما است و به عنوان واکنش «لوکال آدبال» شناخته میشود.
در نمونهای پیچیدهتر، الگویی از صداهایی مانند «به به به بو» را میشنوید که چندین بار تکرار میشود و سپس، منتظر هستید تا همین الگو دوباره نیز تکرار شود. اگر صداهای تکرارشده به الگوی «به به به به» تغییر کند، این الگو دوباره شما را شگفتزده میکند و مغز، دوباره با موج پی۳۰۰ واکنش نشان میدهد. این تغییر پیچیدهتر در الگوها، واکنش «گلوبال آدبال» نامیده میشود.
در بزرگسالان، واکنش لوکال آدبال حتی در حالت ناخودآگاه نیز رخ میدهد. بزرگسالان در خواب و بیماران در کما، میتوانند در پاسخ به لوکال آدبال، با ارسال موج پی۳۰۰ واکنش نشان دهند. در عوض، واکنش پیچیدهتر گلوبال آدبال فقط زمانی اتفاق میافتد که بزرگسالان کاملاً آگاه و در حالت هشیاری باشند، نه زمانی که در خواب و یا بیهوش بهسر میبرند.
در نتیجه، واکنش گلوبال آدبال و موج پی۳۰۰، گاهی به عنوان شواهدی از خودآگاهی در افرادی که قادر به برقراری ارتباط کلامی نیستند، استفاده میشود. افراد باید الگوهای پیچیده را دنبال کنند و به نظر میرسد که ردیابی این الگوها، نیاز به خودآگاهی دارد. اگر فردی که از کما خارج میشود، واکنش موج پی۳۰۰ را در پاسخ به گلوبال آدبال نشان دهد، بدین معنی است که فرد میتواند هشیار باشد.
مطالعات نشان میدهند که نوزادان سهماهه از واکنشهای مغزی به گلوبال آدبال، از جمله پاسخی مشابه موج پی۳۰۰ برخوردار هستند. نتایج نشان میدهد که نوزادان میتوانند لوکال آدبال و گلوبال آدبال را تشخیص دهند. علاوه بر این، مطالعهی دیگری نتیجه گرفته است که نوزادان بیدار در هفتهی اول زندگی نیز پاسخهای مشابهی را نشان میدهند. تشخیص گلوبال آدبال، نشانهی خودآگاهی فرد است، بنابراین نتایج نشان میدهد که نوزادان نیز نسبت به محرکها آگاه هستند.
اما آیا نوزادان پیش از تولد نیز از آگاهی برخوردار هستند؟ محققان از الگوی پارادایم آدبال برای سنجش واکنشهای مغز جنینها نیز استفاده کردهاند. مطالعهای اثبات کرده است که جنینها پس از هفتهی ۳۵ بارداری، واکنش مغزی مشابهی به گلوبال آدبال نشان میدهند. این بدین معنی است که جنین در هفتههای آخر بارداری ممکن است قادر به پردازش آگاهانهی محرکهای خارج از رحم باشد.
اثر این قبیل پیامدها بر مبحث سقط جنین بسیار محدود است، زیرا نتایج نشان میدهد که شواهد هشیاری در جنین پس از هفتهی ۳۵ بارداری دیده میشود و سقط جنین در این سن بارداری بسیار نادر است.
اما پیامدهای وجود خودآگاهی در نوزادان، ممکن است بر زمینههایی مانند مراقبت از نوزاد تأثیر بگذارد. اگر نوزادان تازه متولدشده بتوانند هشیار باشند، پس درد را نیز آگاهانه تجربه میکنند. اگر چنین باشد، آنها باید در زمان انجام اقداماتی مانند ختنه بیهوش شوند. به طور مشابه، اگر جنینهای بالای هفتهی ۳۵ بارداری هشیار باشند، باید این امکان در جراحی جنین و زایمان نیز در نظر گرفته شده و از مدیریت مناسب درد جنین، اطمینان کافی حاصل شود.
خودآگاهی نوزادان هنوز به خوبی درک نشده است، اما نتایج مطالعات نشان میدهد که امکان پیشرفت در این زمینه وجود دارد. با بهکارگیری بینشهای موجود از علم خودآگاهی در بزرگسالان برای نوزادان، ممکن است در نهایت درک علمی از چگونگی تجربهی نوزادان از جهان را به دست آوریم.