یخچال توایتز در غرب جنوبگان با عنوان «یخچال روز قیامت» شناخته میشود، زیرا در صورت فروپاشی، به تهدید بزرگی برای سطح آب دریاهای جهان تبدیل خواهد شد. اکنون، دانشمندان دریافتهاند که جزرومد اقیانوس از پایین به زیر تاق ضخیم یخ فرو میرود و بخش زیرین آن را ذوب میکند.
به گزارش زومیت، دانشمندان در مطالعهای که به تازگی در مقالات آکادمی ملی علوم ایالات متحده آمریکا منتشر شده است، میگویند نفوذ روزانهی آب دریا که توسط ماهوارهها شناسایی شده، بدین معنی است که یخچال طبیعی توایتز ممکن است «بسیار سریعتر» از تصورات پیشین در حال فروپاشی باشد.
دیوید هالند، اقیانوسنگار از دانشگاه نیویورک، میگوید: «نکتهی تازهی مقاله، این است که جزرومد اقیانوس را به تصویر میکشد. جزرومد، روند ذوبشدن یخچال را واقعاً تغییر میدهد.»
ذوبشدن توایتز، گسترهای از یخ که از فلوریدای آمریکا نیز بزرگتر است، سطح آب دریاها را تا ۰٫۶ متر افزایش میدهد. توایتز در حال حاضر نیز عامل چهار درصد از افزایش سطح آب دریاها است. از آنجایی که یخچال بر روی سنگبستری درون خشکی قرار دارد که در حوضهای عمیق فرو رفته، بخش زیرین آن در برابر آب نسبتاً گرم دریا آسیبپذیر است. آب گرم، یخ را ذوب میکند و با سستشدن یخچال در سنگبستر، ورود آن به اقیانوس تسریع میشود.
از آنجایی که دیگر یخچالهای جنوبگان غربی نیز به همان حوضه میریزند، دانشمندان بر این باورند که توایتز به عنوان سنگ بنا عمل میکند؛ بدین معنی که با حذف آن، روند فروپاشی یخچالهای دیگر تسریع میشود و به طور بالقوه، افزایش بیشاز سه متری سطح آب اقیانوسهای جهانی در قرنهای آینده را در پی دارد.
در سال ۲۰۲۱، محققان متوجه شدند که شکافهایی روی یخهای شناور در پایهی اقیانوسی ایجاد شده که نشان میدهد یخچال ممکن است در حال فروپاشی باشد.
اما موقعیت مکانی دورافتادهی توایتز و دریایخهای عظیم منطقه، توانایی دانشمندان را برای بررسی یخچال از نزدیک، استفاده از حسگرها، نمونهبرداری یا استفاده از وسایل نقلیهی زیردریایی، محدود کرده است. دانشمندان در مطالعهی جدید که توسط اریک ریگنوت، یخچالشناس از دانشگاه کالیفرنیا ارواین سرپرستی شد، از ماهوارهها و تکنیکی به نام «تداخلسنجی رادار» استفاده کردند که میتواند تغییرات میلیمتری در ارتفاع سطح آب دریا را تشخیص دهد.
تیم محققان، دادههای راداری جمعآوریشده توسط ماهوارههای ICEYE را تجزیهوتحلیل کردند. در سال ۲۰۲۳، این ماهوارهها در دورهای تقریباً چهار ماهه، هر سه ساعت یکبار عکسهای فوری میگرفتند. محققان با توجه به جابهجاییهای سطحی، سرنخهایی از اتفاقاتی که در ارتفاع هزار متری زیر آب و نزدیک به «خط زمین» رخ میدهد، به دست آوردند. این مکان، نقطهی جدایی هیولای منجمد از سنگبستر است.
ریگنوت میگوید دادههای رادار نشان داد که یخ در هر چند ساعت، چندین سانتیمتر به بالا یا پایین کشیده میشود. این حرکات بدین معنی است که فشار عظیمی از آب، از پایین در حال «بالا کشیدن» یخچال است. به نظر میرسد که خط زمین نیز به طور منظم، در ناحیهای به طول شش کیلومتر، به سمت جلو و عقب جابهجا میشود؛ بدین معنی که خط زمین با پیشروی و عقبنشینی جزرومد دریا هماهنگ شده است.
دادهها همچنین نشان میدهد که گاهی اوقات، آب زیر یخ به قسمت بیشتری از بخش درون خشکی نفوذ میکند و از منطقهی زمین نیز فراتر میرود. در طول بالاترین جزرومد بهاری، لایهای از آب به ضخامت پنج تا ده سانتیمتر، تا عمق ۱۲ کیلومتری درونخشکی جریان داشت.
از آنجایی که این جریان هماهنگ با جزرومد رخ داد، محققان نتیجه گرفتند که آب متعلق به دریا بوده است؛ زیرا آبی که از ذوب خود یخچال حاصل میشود، چندین درجه سردتر است.
درونریزی آب، میتواند سرعت عقبنشینی خط زمین را که در حال حاضر حدود ۵۰۰ متر در سال است، افزایش دهد و پیشروی یخها به سمت دریا را نیز تسریع کند. ریگنوت خاطرنشان میکند که مدلهای رایانهای فعلی که آیندهی توایتز را پیشبینی میکنند، نفوذ آب دریا را فراتر از خط زمین، توضیح نمیدهند. حدود ده سال پیش، مطالعهای نشان داد که نفوذ آب میتواند سرعت ذوب یخچال را دو برابر افزایش دهد. ریگنوت میگوید:
همهی این عوامل با هم باعث میشوند که آیندهی یخچال روز قیامت، حتی تیرهتر به نظر برسد. پیشبینیهایی که ما برای عقبنشینی داشتهایم، بیشازحد محافظهکارانه بوده است.