به نظر میرسد نتانیاهو به خاطر منافع شخصی و حزبی و ناتوانی در تحقق اهداف اعلامشده خود همچنان بر ادامه جنگ پافشاری و با توقف آن مخالفت کند و همین امر پرسشهایی را درباره سناریوهای احتمالی پس از شکست در دستیابی به توافق آتشبس ایجاد کرده است.
به گزارش ایسنا، مذاکرات قاهره که با هدف دستیابی به توافق آتشبس در نوار غزه به مدت چند روز ادامه داشت، روز پنجشنبه و بدون دستیابی به هرگونه نتایج در چارچوب تلاشها برای برقراری آتشبس در ماه مبارک رمضان پایان یافت؛ این در حالی است که سرسختی و یکدندگی اسرائیل باعث شکست آن شده است.
بر اساس گزارش «الخلیج آنلاین»، هدف از این مذاکرات، دستیابی به آتشبس به مدت ۴۰ روز که از ماه رمضان آغاز شود و نیز آزادی دهها اسیر اسرائیلی و فلسطینی و افزایش کمکها به نوار غزه بود؛ منطقهای که با گرسنگی شدید روبرو شده است.
آنطور که به نظر میرسد، کابینه «بنیامین نتانیاهو» نخستوزیر اسرائیل همچنان به جنگ خود ادامه میدهد و با هرگونه دستیابی به راهکارهایی برای توقف جنگ، به خاطر ملاحظات و منافع شخصی و حزبی خود و نیز به دلیل اینکه نتوانسته اهداف اعلام شده خود را تا امروز محقق کند، مخالفت میورزد. این امر، پرسشهایی را درباره سناریوهای احتمالی پس از شکست در دستیابی به توافق آتش بس مطرح کرده است.
تظاهرات علیه نتانیاهو در سرزمینهای اشغالی
بر اساس آنچه خبرگزاری رویترز به نقل از یک مسؤول ارشد حماس منتشر کرده، اسرائیل تمام تلاشهای میانجیگران را برای دستیابی به توافق به سبب پافشاری بر مخالفت با توقف تجاوزات و عقبنشینی و بازگشت آوارگان به شکست کشانده است.
شبکه الجزیره هم به نقل از منابعی که نامشان را ذکر نکرد، گزارش داد که «اسرائیل با درخواست حماس برای آتشبس دائمی و عقبنشینی ارتش خود از نوار غزه و بازگشت آوارگان بدون هرگونه شروط مخالفت کرده است».
این منابع همچنین افزودند که «میانجیگران برای نزدیک کردن دیدگاهها میان ۲ هیأت حماس و رژیم اشغالگر تلاش کردند، اما تلاشهایشان به نتیجه نرسید».
حماس در اولین واکنش خود پس از پایان نشستها اعلام کرد که هیأت آن، قاهره را برای «رایزنی با رهبران ترک کرده است و مذاکرات و تلاشها برای توقف تجاوزات و بازگشت آوارگان ادامه دارد.»
از سوی دیگر شبکه «القاهره الاخباریه» مصر به نقل از یک منبع مسؤول گزارش کرد «مذاکرات میان همه طرفها برای دستیابی به آتشبس، قبل از ماه رمضان ادامه دارد و این مذاکرات هفته آینده از سرگرفته خواهد شد».
آوارگان فلسطینی در جنوب غزه
مذاکرات قاهره هفته گذشته با هدف برقراری آتشبس پیش از ماه مبارک رمضان با مشارکت مصر، آمریکا، قطر و حماس در سایه غیبت اسرائیل آغاز شده بود.
سه کشور طی روزهای گذشته برای دستیابی به آتشبس به مدت ۶ هفته در مرحله نخست و انجام مبادله اسیران میان حماس و اسرائیل و ورود کمکهای بشردوستانه تلاش کردند، ولی در این زمینه شکست خوردند.
پیشنهاد ارائه شده از سوی کشورهای میانجی بر توقف جنگ به مدت ۶ هفته و آزادی ۴۲ بازداشتی در غزه در برابر آزادی اسیران فلسطینی از زندانهای اسرائیل تصریح میکند.
اما حماس بر اساس سندی که «خلیل الحیه» از رهبران این جنبش ارائه کرده، توقف جنگ را یک هفته پیش از آغاز اجرای قرارداد و عقبنشینی اشغالگران از نوار غزه همراه با تضمینهای بین المللی برای آن شرط گذاشته است.
الحیه تصریح کرده است که این جنبش هرگز عنوان «آتشبسهای انسانی» را نخواهد پذیرفت، بلکه بر ضرورت توقف کامل تجاوزات تاکید میکند.
همچنین بر اساس سند فاش شده، حماس فهرست اسامی اولین گروه از اسیران برای عملیات مبادله را ارائه کرده به طوری که خواستار آزادی ۱۶۰ اسیر با احکام سنگین و قدیمی شده است که این فهرست با اسامی «مروان البرغوثی»، «احمد سعدات»، «عبدالله البرغوثی»، «ابراهیم حامد» و «عباس السید» آغاز میشود و بقیه اسامی در این فهرست بر اساس نوع حکم و مدت آن بدون در نظر گرفتن گروه یا جغرافیا (مکان اقامت) مطرح شده است.
اما بر اساس گزارش رسانههای غربی، حماس خواستار آن شده تا اسرائیل به آتشبس دائم در خلال یا پس از سه مرحله از آزادی گروگانها پایبند باشد، این در حالی است که این خواسته با مخالفت اسرائیل روبرو شده که خواهان تکیه بر توافق بر سر شروط مرحله نخست است، موضعی که با حمایت واشنگتن و مخالفت حماس روبرو شده است.
رهبران حماس: مروان البرغوثی، احمد سعدات و عبدالله البرغوثی
پس از گذشت پنج ماه از جانبداری نامحدود آمریکا از اسرائیل در جنگ این رژیم علیه نوار غزه، این کشور با محدود کردن جهتگیری نتانیاهو و تغییر رویکردش در خصوص جنگ با دشواری روبرو شده است.
آمریکا با هدف دستیابی به توافق طی روزهای آینده از ترس گسترش دامنه درگیری و رویارویی طی ماه رمضان، فشار وارد میکرد. این در حالی است که «جو بایدن» رئیسجمهور آمریکا از شرکای مصری و قطری خواسته بود آنها نیز بر حماس برای پذیرش پیشنهاد توقف جنگ با وجود تحفظات این جنبش در خصوص بسیاری از مفاد آن فشار وارد کنند.
«محمد معروف» نویسنده و تحلیلگر فلسطینی میگوید سناریوی احتمالی پس از شکست در مذاکرات با اشغالگران، این است که عملیات رفح آغاز شود و اسرائیل نقشه خود را در این منطقه همچون حلقه نجاتی، به تعبیر نتانیاهو، پیش ببرد.
او معتقد است که در چنین حالتی، ممکن است مسیرهای دراماتیک غیر قابل پیش بینی در تمام منطقه آغاز شود، زیرا پیروزی مقاومت به معنای پیامدهایی خواهد بود که تنها به رژیم اشغالگر و ارتش و قدرت آن محدود نخواهد شد.
معروف افزود که در مقابل، خطر شکست مقاومت در صورتی که جدی باشد، هزینه به راه افتادن جنگ بزرگ در منطقه در تمام جبههها را به یک گزینه واقعی تبدیل خواهد کرد.
این تحلیلگر اضافه کرد که منظور از شکست مقاومت، پیشروی جغرافیایی ارتش رژیم اشغالگر نیست، بلکه به معنای کاهش قدرت آن برای رویارویی و موفقیت ارتش اشغالگران در تحمیل قواعد درگیری است به نحوی که مقاومت با یگانهای آن نتوانند این قواعد جدید را درهم شکنند.
از جمله سناریوها، فرضیه دوم، آغاز عملیات نظامی اسرائیل در رفح است اما به گونهای که شدت حملات آن آرام باشد و منجر به واکنشهای بزرگ نشود و به دور از مراکز تجمعات بزرگ غیرنظامیان باشد و تلفات در صفوف غیرنظامیان در همان سقف آمار معمولی روزانه و به دور از محور فیلادلفیا باشد که خشم و نارضایتی مصر را برمیانگیزد.
این تحلیلگر افزود که «فرضیه دوم، ۲ هدف را محقق میکند؛ اول، اشاره به جدی بودن عملیات و آمادگی برای اجرای آن چه از طریق لشکرکشی نظامی یا آتش سنگین و سازماندهی آن، دوم، آزمودن توانمندیهای رزمی مقاومت در اماکن خاصی که ارتش رژیم اشغالگر آن را در محاسبات و پیش بینیهای خود قرار داده است.»
معروف خاطر نشان میکند که «نتانیاهو خواهان شکست تمام مذاکرات بود که مطرحترین آن، طرح موسوم به «روز بعد» است که شامل خلع سلاح کامل نوار غزه و سیطره بر مرزها با مصر و تحویل مدیریت نوار غزه به عناصری از عشایر و ریشهکنی افراطگرایی در تمام نهادها و بستن نهاد اونروا (آژانس کار و امدادرسانی به پناهندگان فلسطینی) و مخالفت با کشور فلسطین است».
این تحلیلگر افزود که اما گامهای دیگر، بازداشت ۱۳ اسیری است که اسرائیل در توافق آتشبس قبلی آزاد کرده بود و نیز اعلام تصویب ساخت ۳۵۰۰ واحد در شهرکهای کرانه باختری است.