۰۲ آذر ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۳:۰۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۹۴۹۹۴۹
تعداد نظرات: ۲۷ نظر
تاریخ انتشار: ۱۰:۱۱ - ۱۹-۱۲-۱۴۰۲
کد ۹۴۹۹۴۹
انتشار: ۱۰:۱۱ - ۱۹-۱۲-۱۴۰۲

تلۀ «از خود‌گذشتگی» چگونه زندگی فرد را می‌بلعد؟

تلۀ «از خود‌گذشتگی» چگونه زندگی فرد را می‌بلعد؟
ویژگی و شاخصه اصلی این افراد قربانی کردن نیاز‌ها و خواسته‌های خود به خاطر تامین نیاز‌های دیگران است. آن‌ها همچنین دارای مسئولیت‌پذیری افراطی نسبت به دیگران هستند

    عصر ایران؛ شادی مکی/ فرآوری و تنظیم:- تله‌ها یا طرح‌واره‌های زندگی در واقع الگو‌های رفتاری و باور‌های عمیق تکرار شونده‌ای‌اند که ریشۀ آن‌ها را باید در کودکی افراد و آنچه در این سنین بر افراد گذشته جُست. طرح‌واره‌های ذهنی زندگی فرد را به صورت مداوم دچار اختلال می کند و سبب می‌شوند تجارب تلخ او در زمینه‌هایی خاص مدام تکرار شوند. 

   تلۀ از خودگذشتگی نیز یکی از همین طرح‌واره‌هاست. اگرچه در عرف و تعریف معمول جامعه، گذشت، از مفاهیم و خصائل ارزش‌مند به حساب می‌آید و حتی تقدیس می‌شود، اما به مصداق اندازه نگه‌دار که اندازه نکوست اگر در این از خود‌گذشتگی اندازه نگاه داشته نشود یا و بی‌موقع انجام شود می‌تواند آسیب‌هایی به دنبال داشته باشد و در این وضعیت دیگر یک مفهوم ارزش‌مند نیست. 

    طرح وارۀ ازخود گذشتگی را این‌گونه تعریف می‌کنند: «توجه و تلاش افراطی به برآورده کردن نیاز و خواست‌های دیگران ولو به بهای ناتوانی در برآورده کردن و ارضای نیاز و خواست‌های خود.»

  این طرح‌واره یا تله ناشی از یک الگوی ذهنی و رفتاری تکرارشونده است که طی آن فرد بیش از حد معمول نیاز‌های خود را قربانی نیاز‌های دیگران می‌کند. این افراد نیز مانند مهرطلب‌ها توان نه گفتن ندارند و اگر به دیگران نه بگویند احساس عذاب وجدان می‌کنند و به سرزنش خود می‌‌پردازند و در واقع برای فرار از احساس عذاب وجدان حتی اگر مخالف انجام کاری باشند آن را انجام می‌دهند.  
 
  ویژگی افراد دارای طرح‌وارۀ از خود گذشتگی

  ویژگی و شاخصه اصلی این افراد قربانی‌کردن نیاز‌ها و خواست‌های خود به خاطر تامین نیاز‌های دیگران است. آن‌ها همچنین نسبت به دیگران مسئولیت‌پذیری افراطی دارند. تنها دلیل این نوع رفتار در افراد واجد این تله آن است که  عمیقا باور دارند این نوع رفتار درست است. می‌پندارند همه اطرافیان آن‌ها نیازمند کمک‌اند. هر قدر افراد به آنها نزدیک‌تر باشند تلاش دارندگان تله برای تامین نیاز این افراد هم بیشتر می‌شود.  

   این در حالی است که افراد گرفتار در تله به دلیل فشار‌هایی که برای رفع نیاز دیگران تحمل می‌کنند معمولا به بیماری‌های روان‌تنی مبتلا می‌شوند؛ مشکلاتی که خود را به صورت سردرد، معده درد، درد‌های روده‌ای، خستگی و احساس درد در بدن نشان می‌دهند. 

  با این حال این افراد در زمان بیماری نیز به کسی اجازه نمی‌دهند از ایشان مراقبت کند. آنها اگرچه در ظاهر انتظار جبران محبت‌های‌شان از جانب سایرین را ندارند، اما در واقعیت اگر فداکاری‌های‌شان بی‌پاسخ بماند ناراحت می‌شوند. این افراد با همه فشاری که تحمل می‌کنند، اما معتقدند از حق انتخاب خود استفاده کرده و آگاهانه به دیگران محبت و نیازهای‌شان را برآورده می‌کنند. 
 
مبتلایان به این تله شنوندۀ خوبی برای درددل دیگران‌اند اما غالبا خودشان از ابراز نیاز‌های خود پرهیز کرده با دیگران درباره خود و مشکلات‌شان صحبت نمی‌کنند، آن‌ها حتی از توجه به خود احساس ناخوشایند و حتی عذاب وجدان دارند و وقت‌شان را به جای صرف نیاز خود صرف حمایت از سایرین می‌کنند.  

  متخصصان می‌گویند علت اینکه این افراد دست به از خود گذشتگی افراطی می‌زنند آن است که وقتی احساس ارزش‌مندی کرده و خود را شایسته توجه می‌دانند که کاری شایسته درباره دیگران انجام دهند و در سایر مواقع این افراد احساس بی‌ارزشی می‌کنند.

  مبتلایان به این طرح‌واره  غالبا توسط دیگران مورد سوءاستفاده قرار می‌گیرند در حالی که نقشه و امکان سوءاستفاده دیگران از آن‌ها معمولا توسط خودشان در اختیار سایرین گذاشته می‌شود. 

 تاثیر بر روابط عاطفی 

  این تله در روابط عاطفی نیز رخ می‌نماید. مبتلایان به این تله در بسیاری موارد عاشق یا مجذوب افرادی که مشکلات جسمی یا روحی دارند می‌شوند. همچنین افراد دارای اعتیاد، افرادی که به لحاظ مالی تامین نیستند، یا افرادی که تجربه‌هایی مانند طلاق یا شکست عاطفی را تجربه کرده‌اند برای این افراد جذب‌کننده هستند.

   این بیماران با غرق شدن در چنین روابطی همچنان در چرخه تله باقی می‌مانند. آن‌ها به دلایل مختلفی جذب چنین افرادی می‌شوند، نخست آن که آن‌ها در چنین روابطی می‌توانند طرح‌واره ایثارشان را ادامه دهند و از سوی دیگر تنها چنین روابطی را بلدند. 
 
  این افراد بدون زندگی در تله احساس سردرگمی می‌کنند به همین دلیل دنبال روابطی می‌روند که این تله را در آن‌ها تقویت کند و به نقش خود به عنوان انسان فداکار ادامه بدهند، اگر چه که آن‌ها بعد از مدتی به دلیل دریافت نکردن پاسخ مورد انتظار خود در قبال ایثارگری‌شان از طرف مقابل خشمگین می‌شوند.

   این افراد بر اساس تجربیات کودکی خود باور دارند که تنها در صورت از خود گذشتگی بیش از حد لایق محبت دیگران خواهند بود. 
 
تفاوت میان گذشت و طرح‌وارۀ از خود گذشتگی

   این امر بسیار مهم است که هر که به دیگران خدمت کرده و حتی در مواردی گذشت می‌کند لزوما دارای تله از خود گذشتگی نیست چون فردی که به این تله مبتلاست انتظار محبت متقابل دارد و روی این موضوع حساس است و حتی از رفتار‌های دیگران آزرده خاطر می‌شود.

 از طرف دیگر افراد فاقد تله که اتفاقا به دیگران خدمت هم می‌کنند توان نه گفتن در شرایط ضروری را دارند و برای برآورده کردن نیاز‌های دیگران، اجباری احساس نمی‌کنند.  این افراد با انتخاب خود دست به فداکاری می‌زنند و در صورت لزوم خواست دیگران را بدون اینکه دچار احساس گناه شوند، رد می‌کنند.
 
علل ایجاد تله 

   همان طور که گفته شد ریشه این طرح‌واره را باید در دوران کودکی دانست. انتظارات بیش از حد والدین از کودک مانند اینکه: دختر باید کار‌های خانه را انجام دهد یا باید به دیگران کمک کنی تا بچه خوبی باشی از جمله رفتارهای والدین است که می‌تواند فرد را به این طرح‌واره دچار کند.  

  همچنین اگر والدین و اطرافیان زمانی به کودک توجه کرده باشند که نیاز دیگران برطرف شده است او را در خطر ابتلا به این تله قرار داده‌اند.  بی‌توجهی والدین به نیاز‌های کودک و نیز نقش والدگونه پیدا کردن کودک به هر دلیل، می‌تواند باعث ابتلا به تله در بزرگ‌سالی شود.

برچسب ها: از خود گذشتگی ، تله
ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۲۷
در انتظار بررسی: ۱۱
غیر قابل انتشار: ۱
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۰:۳۴ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
34
سلام در طول ۷۶ سال زندگی اولین مقاله ای را خواندم که داستان زندگی من هست در سال ۶۳ دکتر روانشناس بمن گفت تو تنها خواهی رفت چون از تمام دوستان و خانواده دور خواهی شد.چون انتظارات تو در مقابل اعمالت جواب نخواهد داد و امروز به شما می‌گویم در حد جواب خوبی کنید چون در آخر زندگی دلتان بد جوری خواهد سوخت چه خانوادگی چه اجتماعی .خدا حافظ شما.
پاسخ ها
موسوی
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۱:۵۱ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
واقعا که عین حقیقت هستش.من هم این درد رو دارم و الان عاجز و تنها دلسوخته شدم از همه؟
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۰۸:۵۷ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
نیکی کن همانگونه که خدا در خقت نیکی کرد.
اگر برای خدا به دیگران نیکی میکردی الان دلت نمی سوخت و اتنظارجبران از کسی نداشتی.
روحیه ایثار را در مردم نکشید.ایثار به خاطر خدا پشیمانی ندارد.
تو نیکی میکن و در دجله انداز
که ایزد در بیابانت دهد باز
عبداله
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۱۶ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
25
این که شد من دلم برا همه میسوزه غیر از خودم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۲۹ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
1
0
طرح پاره چیه؟ واژه بهتری نبود؟
عصر ایران طرح واره است البته
محسن
Russian Federation
۱۳:۲۰ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
0
حسن بعید میدونم از خود گذشته باشی بیشتر نقش تانک رو داری که روی پل ایستاده مانع رفت و آمد دخترهات شدی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۲۰ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
14
سپاس بسیار عالی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۲۸ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
2
30
اینها مسائلی هست که در دوران تحصیل در مدارس باید شخصیت دانش آموزان را بسازد .
ما در خانه مادری فداکار داشتیم و فقط از او خوبی کردن را یاد گرفتیم . بچه هایمان هم از ما یاد گرفتند.
و در ازدواج و زندگی خانوادگی فشار زیادی را تحمل کردیم . چون از این اخلاق سوء می کنند.
محبوبه نظری
Iran (Islamic Republic of)
۲۰:۵۱ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
3
من دقیقا همینطور بودم ولی دارم رو خودم کار میکنم الان من موندم و یه جسم و روح خسته در ۵۰ سالگی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۲۵ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
2
خیلی بده که باکسی زنگی کنی که اینطوری باشه همه وقتش برا دیگران وضربه خوردن مالی وعاطفی
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۱:۲۹ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
0
سلام ،این موردی است که درکودکی بفردتحمیل میشود،بدتراینکه وقتی فردبه اشتباه خودپی میبرد،دیگران زیربارمسئولیتهای خودشان نرفته وشدیدامقاومت می‌کنند.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۵۸ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
1
مقاله خیلی خوبی بود
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۲۰ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
0
0
قبلاً نه گفتن را بلد نبودم اما مرور زمان و زندگی نه گفتن به موقع و با سیاست را یادم داد.اما تا آنجا که از دستم بر آید سعی میکنم یار و غمخوار اطرافیانم باشم و درکشان کنم.
امیر
Iran (Islamic Republic of)
۲۳:۲۶ - ۱۴۰۲/۱۲/۱۹
1
0
اسلام هم میگه خوبی کن برای رضای خدا بدونه هیچ توقعی .ونه زیاده روی نه کوتاهی.
جهانگیر
Iran (Islamic Republic of)
۰۲:۲۴ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
1
میشه گفت واسه همه وقت داری که انتظاراتشون برآورده کنی به جز انتظارات خودت یعنی واسه همه بمیر ولی هیچکی نمیتونه برات طب کنه ،این روند خوب نیست و امکان داره آشی رو نخوری و دهنت بسوزه
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۵:۱۸ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
1
سلام راه درمان چیست؟ چون همسر منم این رفتارها رو داره هم خودش اذیت میشه هم من. باید چیکار کرد که این رفتار اصلاح بشه؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۶:۰۷ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
2
چقدر دلم گرفت انگار داشت منو به خودم معرفی می‌کرد
واقعا تو ۴۴ سال زندگی هیچی نفهمیدم فقط خدمات دادم بدون هیچ بازخورد مثبتی همیشه سعی کردم همه رو از خودم راضی نگه دارم ولی الان نه سلامتی جسمی دارم نه روحی به شدت احساس خستگی میکنم حتی الان هم اطرافیانم از توقعاتشون کم نمیکنن و چه بسا اصلا تحمل نه شنیدن از منو تو هیچ شرایطی ندارن ??
ناشناس
Turkey
۰۶:۱۶ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
2
دقیقا سر گذشت زندگی من هست حالا راه کار چیست
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۷:۲۵ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
0
سلام
من هم از اون افرادی هستم که به همه کمک میکنم ، اما جوابی نمیگیرم ،
فقط نکته اش اینجاست که هیچ وقت هم نیاز به افرادی که بهشون کمک کرده ام پیدا نکردم (خانواده و غیر خانواده) وهمین برام قوت قلب هست وبکارم ادامه میدم.
مینا
Iran (Islamic Republic of)
۰۹:۰۲ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
1
این داستان خیلی از زنان سرپرست خانواده ست...
شخصیت اونا حل شده در شخصیت بچه ها...
اصلا وجود خارجی ندارن..
اگر برای خودشون خرید کنن، احساس گناه میکنن..
به جایی میرسه که بچه ها هم عادت میکنن و اگر غیر این باشه، شاکی میشن، چون تبدیل شده به وطیفه...!!
یادشون میره اونا هم یکبار به دنیا اومدن، و یکبار میخوان زندگی کنن..
واقعا هیچ رفتار افراطی، دزست نیست.
شیوا
United States of America
۱۱:۱۲ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
1
با این مقاله، تازه به این جنبه از شخصیت خودم پی بردم?
من واقعا این طرحواره رو دارم و به دوران کودکی که برمی‌گردم میبینم از بچگی نقش والد رو داشتم توی خونواده
الان ۴۸ سالمه و دیگه نمی‌خوام گرفتار این تله باشم
باید چه جوری خودمو درمان کنم؟
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۶ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
0
فرزند اول خاتواده
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۸ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
2
ازخود گذشتگی یعنی من .ک حتا بیسکوییتی ک سهم من بود ب خاهرو برادرانم دادم واینک تنهایم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۱:۵۸ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
1
ازخودگذشتگی برای خانواده نکنید درآخر تنها میمانید
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۰۳ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
0
اینجور ازخودگذشتگی بنظرم به عامل وراثت بستگی داره.
ناشناس
United States of America
۱۵:۵۹ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
1
3
پدر ومادرفداکارمارابیچاره وزیردست کردندفامیل فقیرنیاوران نشین شدندوبه ما فخرمیفروشند توجیه مان این است وجدان مان راحت است
کاش وجدان نداشتیم ومثل آنهابادوز ودغل به جایی رسیده بودیم
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۴۰ - ۱۴۰۲/۱۲/۲۰
0
1
این موارد اول اسمش کمک و ازخودگذشتگی و ماشاالله برازندگیه .بعد میشه وظیفه .بعد هم که نمیتونیم برآورده اش کنیم میشیم خسیس و ... نسل 50و 60 ساله ها همه امان بنحوی این مسایل را در ارتباط با زن و فرزندمان داشته ایم و داریم .
چرا انسان‌ها دیر بالغ می‌شوند؟ فسیل ۱٫۸ میلیون ساله پاسخ می‌دهد میوه پالمیرا یا سیب یخی؛ سوپر میوه‌ای که معجزه‌ درمان چاقی است افراد در رویارویی با ویروس‌های تنفسی، درگیر برونشیت حاد می‌شوند بهترین رژیم غذایی بیماران کلیوی تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام/ پاسخ ایران؛ راه‌اندازی مجموعه قابل‌توجهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته نیمار در دبی خانه خرید (+عکس) خطوط تلگراف کرج؛ عکسی از دورۀ قاجار که یک شاهکار مینیمالیستی است غریب‌آبادی: قطعنامه ضد ایرانی در نشست شورای حکام تبعاتی برای ایران نخواهد داشت لاریجانی و اعلام آمادگی برای توافق جدید هسته ای با امریکا روسیه: قطعنامه ضدایرانی تروئیکا در شورای حکام از حمایت چشمگیری برخوردار نیست هشدار پوتین به غرب: ما آماده‌ایم کارهای ساده روزانه که از ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی جلوگیری می کنند کرواسی از ترکیه پهپاد خرید وزیر دفاع ایتالیا: اگر نتانیاهو وارد ایتالیا شود بازداشت می‌شود بیانیه مشترک ۷+۱ کشور در حمایت از ایران در نشست شورای حکام