«اتفاقاتی که در بازار بورس پیش آمد نتیجه تصمیم گیریهای غلط دولتمردان بود. تیم اقتصادی دولت نمره ۱۰ نمیگیرد بلکه نمره یک میگیرد! آثار این سیاستها در تمام جامعه خود را نشان می دهد، فکر نکنید اینجا که سوراخ شده فقط کشتی بورس است، بلکه این کشتی اقتصاد است. کل اقتصاد به هم پیوسته است. »
از ابتدای زمستان بازار بورس شاهد خروج ۹ هزار و ۲۶۱ میلیارد تومان سرمایه بوده است و شاخص کل بورس و اوراق بهادار نیز با ثبت افت ۷.۲۷ درصدی در این مدت، عملکرد بسیار نامطلوبی را نشان داده اند. دیروز نیز با افت 4هزار و 32 واحدی شاخص، در پایان معاملات شاخص کل در رقم ۲ میلیون و ۴۵ هزار و ۷۵۱ واحد ایستاد.
در این رابطه، هومن عمیدی کارشناس بازار بورس در گفت و گو با جماران، با اشاره به این وضعیت نامطلوب در بازار بورس، خاطرنشان کرد: بازار از سال ۹۸ تا ۹۹ رشد قابل قبولی را از خود به جا گذاشت ولی بعد از آن سال، دیگر رشد نکرد و منجر به خروج پول و سرمایه برای سرمایه گذاران شد.
وی ادامه داد: دلایل متفاوتی برای منفی بودن بازار بورس وجود دارد که اولین آن سیاستهای غلط دولت است. علی رغم وعدههای آقای رئیسی و تیم اقتصادی دولت که عنوان کردند سه روزه مسئله بازار بورس را حل می کنیم که همه تو خالی بود، شاهد تداوم این سیاستهای غلط هستیم. همه افرادی که شعار حمایت از بازار سرمایه را به دستور وعدههای انتخاباتی خود قرار داده بودند به محض اینکه کارشان تمام شده و نتایج مورد نظر خودش را گرفتند، همه چیز را فراموش کردند. ای کاش فقط فراموش میکردند! هر جا دولت به کسری بودجه می خورد از جیب شرکتها برداشت می کند.
عمیدی با بیان این اعتقاد که به طرز عجیبی آمارسازیهایی از رشد اقتصادی، پیشرفت و بهبود نسبتهای اقتصاد ارائه میکنند که شاهد آثار آن در هیچ کجای کشور نیستیم و منطبق با واقعیت به نظر نمی رسد، تصریح کرد: آقای رئیسی در زمانی که سکان دولت را به عهده گرفت ارزش بورس ۲۵۶ میلیارد دلار بود. الان ۱۱۴ میلیارد دلار از این رقم افتاده است و یک بازار بسیار منفی را شاهدیم. این ۱۱۴ میلیارد دلاری که از بازار سرمایه خارج شده است، نتیجه سیاستهای غلط دولت است. مسئولین به این موضوع هم بسنده نکردند و با شعف و شادمانی میگویند ما بنزین را گران نکردیم. بنزین را گران نکردند، اما وجهی که میخواستند از مردم آن هم از طریق افزایش بنزین بگیرند از جیب مردم و سود شرکتهای پالایشگاهی برداشتند.
این کارشناس بازار بورس اظهار کرد: در حال حاضر ۵۰ میلیون سهامدار مستقیم و غیرمستقیم در بورس داریم. نگاه نکنید یک عده همیشه در بازار سرمایه بودند. در حال حاضر بورس برای مردم مساله عمومی است و همه اقشار جامعه درگیر این بازار هستند. نارضایتی، راندمان منفی و زیان سنگینی که ایجاد کرده اند آثارش در زندگی فرد، فرد این ۵۰ میلیون ایرانی وارد شده است، با این حال ادعا میکنیم تحریمها هیچ اثری بر ما نداشته و توانستیم در کشور این تحریمها و فشارهای بین المللی را از بین ببریم.
وی با بیان اینکه تحلیلگران بزرگ دنیا بورسها و وضعیت اقتصادی دنیا را رصد میکنند، یادآورشد: آمار تورم ۶۰، ۷۰ درصدی، سوخت شدن ۱۱۴ میلیارد دلار پول در مدت کوتاه، توسط سادهترین دانشجوهای اقتصاد دنیا در مورد بورس ایران در حال رصد و بررسی است. چطور به دنیا میتوانیم بگوییم که در مقابل همه اینها ایستادگی کردیم و اتفاقی نیفتاده است؟
عمیدی علل متعددی را در ایجاد مشکلات فعلی در بازار سرمایه موثر دانست و گفت: کسانی که به دولت پیشنهاد اقتصادی میدهند از جمله مشاورین عالی اقتصادی دولت، آدرسهای غلط میدهند. در جلسهای گفتم اگر میخواستند کشوری را زمین گیر کنند و برای از بین بردن اقتصاد و تولیدش برنامه ریزی کنند، بازدهی و راندمان شان به اندازهای که این تخریب رخ داده بالا درنمیآمد. این روشهایی که در اقتصاد کشور امروز پیش برده می شوند، قطعا به محاق رفتن تولید در کشور و خشکاندن ریشه تولید را رقم خواهد زد.
او اضافه کرد: مگر ۲۵ اقتصاددان نگفتند بورس عامل تورم است! از سال 99 که شاخص بورس مرتب ریزش کرده است، چرا تورم کاهش نیافت! دلار در آن زمان ۲۷هزارتومان بود ولی اکنون ۵۸ هزار تومان است. به غلط بورس را عامل تورم معرفی کردند و آدرس اشتباه دادند و همین تحلیل ها باعث شد دلار ۵۸ هزار تومان و سکه ۳۵ میلیون تومان شود! حتی متوسط قیمت مسکن در تهران به ۷۰، ۸۰ میلیون رسیده و تورم بالایی را در اقلام مواد غذایی شاهد هستیم.
عمیدی با تاکید بر اینکه انتشار گواهیهای سپرده خاص ۳۰ درصدی اقدام بسیار اشتباهی از سوی بانک مرکزی بود، ادامه داد: بانک تجارت اطلاعیه داده، تمام سپردهها، ۲۱، ۲۰، ۲۳ درصد تبدیل به ۳۰ درصد شده است. روی چه اصول و قاعده ایی چنین تصمیمی گرفته شده است!
به گفته این کارشناس بازار سرمایه؛ بانک مرکزی با این برنامه میخواست پول مازاد جامعه را جذب و نقدینگی را از جامعه جمع کند. مردم سپرده هایشان را از ۲۳ درصد به ۳۰ درصد منتقل کردند. پولی جذب نکردید فقط پولی که نزد بانکها بوده، برای بانکها گرانتر شده است. هزینه بهره ۳۰ درصد به شکل ساده و مرکب آن ۳۵ درصد است. در حال حاضر کدام کسب و کار میتواند بازدهی داشته باشد که ۳۵ درصد بهره پرداخت کند! مگر غیر از هزینههای مالی هزینه دیگری وجود ندارد!
او با بیان اینکه دولت با نرخ گذاری دستوری در کالاها، اجازه نمیدهند شرکتها بر اساس بهای تمام شده کالای خود را بفروشند، تصریح کرد: اتفاقاتی که در بازار بورس پیش آمد نتیجه تصمیم گیریهای غلط دولتمردان بود. تیم اقتصادی دولت نمره ۱۰ نمیگیرد بلکه نمره یک میگیرد! آثار این سیاستها در تمام جامعه خود را نشان می دهد، فکر نکنید اینجا که سوراخ شده فقط کشتی بورس است، بلکه این کشتی اقتصاد است. کل اقتصاد به هم پیوسته است. امروز این مساله ر ا در بورس ایجاد کرده اند فردا این بحران به بانکها و پس فردا به کارخانهها خواهد رسید و همه کشور را درگیر تصمیمات غلط اقتصادی میکنند. اما تورم زیرپوستی خودش را به مردم نشان داده و انتظارات تورمی شدیدی در جامعه با این کار ایجاد شده است.
عمیدی درباره راهکارهای پیشنهادی برای حل چالشهای موجود نیز گفت: دولت باید تصمیمات درست اقتصادی را از کارشناسانی که امتحان خود را پس داده اند بگیرد، نه کسانی که اینجا را با آزمایشگاه اشتباه گرفتند و قصد دارند تمام نظریههای کمونیستی شان را به آزمایش بگذارند. این سیاستها حکایت وزیری است که میخواست با یک میلیون تومان برای هر نفر شغل ایجاد کند! اینها شعارهای عوام فریبانه و پوپولیستی است که امتحانش را بارها پس داده. زمان آقای روحانی سکه به قیمت بسیار پایین پیش فروش کردند و گفتند همه سکهها را تحویل میدهند. طلای مملکت را ذوب کردند سکه کردند، فروختند، همان طلا سال بعد چهار برابر شد. از این دست اقدامات از بانک مرکزی زیاد دیده ایم.
این کارشناس بورس در ادامه با انتقاد نسبت به تاخیر در اعلام نرخ تسعیر ارز، اضافه کرد: رئیس سازمان بورس در حکم یک تماشاگر، هیچ عکس العمل و واکنش مناسبی از خود نشان نمیدهد. ظاهرا نقش رییس سازمان بورس این بود دستوراتی که بالادستیها میدادند تمام و کمال انجام دهد. رئیس سازمان بورس باید از حقوق سهامداران صیانت کند. مگر صیانت از حقوق سهامداران، یکی از وظایف ریاست سازمان بورس نیست! ولی هیچ صیانتی ندیدیم و ایشان فقط خواستههای بالادستی شان را اجابت میکنند. چه اتفاقی در شورای عالی بورس افتاده است! ما شاهد عدم هماهنگی سیاستهای رئیس بانک مرکزی و وزیر اقتصاد، به عنوان دو عضو شورای عالی بورس هستیم و همین یک مساله وضعیت بازار را بحرانی کرده است.