سیستم اکسیژن اضطراری هواپیما چگونه به کمک مسافران می‌آید؟

سیستم اکسیژن اضطراری هواپیما یکی از بخش های مهم پرواز است که در صورت افت ناگهانی فشار هوا بطور خودکار باز شده و اجازه تنفس را به مسافران می‌دهد.

آیا می‌دانید ماسک های اکسیژن چطور کار می کنند؟ تحت چه شرایطی باید به کار بروند؟ و چقدر اکسیژن در درون هر کدام از آنها موجود است؟

هرچه هواپیما در ارتفاع بالاتری پرواز کند فشار هوا کمتر می‌شود برای مثال اکسیژن موجود در هوا در ارتفاع 18000 پایی فقط نصف اکسیژنی است که در ارتفاع سطح دریا موجود است، کوهنوردان بطور کامل با این مسئله آشنایی دارند چراکه با افزایش ارتفاع مجبور به نفس کشیدن پیاپی جهت جذب اکسیژن مورد نیاز بدن خود هستند.

بدن انسان در حالت عادی تا ارتفاع 15000 پایی به تنفس طبیعی خود ادامه می‌دهد اما بالاتر از این ارتفاع به علت رقیق شدن هوا به منظور ادامه تنفس عادی باید اکسیژن کافی از منبع دیگری تامین شود، برای مثال کوهنوردانی که می‌خواهند قله اورست را فتح کنند مجبورند که از ماسک‌های اکسیژن استفاده کنند چراکه نوک قله (ارتفاع 29000 پایی) اکسیژن به یک چهارم اکسیژن هوا سطح دریا میرسد.

کابین هواپیماهایی که در ارتفاع بالا (حدودا بیشتر از 6000 پا) پرواز می‌کنند مجهز به سیستم pressurization هستند که تنفس عادی را برای مسافران میسر می‌کند، اما ممکن است این سیستم دچار اختلال شود و اگر این مشکل در ارتفاع زیاد رخ دهد، سیستم اکسیژن اضطراری به عنوان سیستم پشتیبان وارد عمل می‌شود و از ایجاد مشکل برای مسافران جلوگیری می‌کند.

در واقع در سفرهای هوایی به ندرت از این وسیله اسرار آمیز استفاده می‌کنیم این اتفاق آنقدر نادر است که وقتی در سال ۲۰۱۵ مسافران یکی از هواپیماهای یونایتد ایرلاینز نیاز به این ماسک پیدا کردند همه مسافران دوست داشتند تا با این ماسک ها سلفی بگیرند.

پنل بالای سر مسافران PSU (Passenger Service Unit)را در خود جای داده است که در داخل آن ماسک های اکسیژن، سیلندر تولید اکسیژن و اتصالات لازم برای انتقال اکسیژن از سیلندر به ماسک موجود است.

در هنگام شرایط اضطراری از محفظه بالای سر مسافران ماسک های زرد رنگ اکسیژن به پایین می‌افتند برای استفاده از این ماسک ها ابتدا باید آنها را به سمت خود بکشید، این کار باعث آن می‌شود که پین ایمنی (safety pin) سیلندر تولید اکسیژن که توسط یک نخ سفید رنگ به ماسک ها وصل شده است جدا شود که باعث می‌شود واکنش شیمیایی مورد نیاز برای تولید اکسیژن انجام شود، درون سیلندر سدیم کلرات و پودر آهن وجود دارد که از واکنش آنها اکسیژن تولید می‌شود.

طبق دستور العمل‌های ایمنی ابتدای پرواز شما باید ابتدا ماسک را روی صورت خود بگذارید و سپس به کمک کودکان و اطرافیان خود بروید، دلیل آن این است که در ارتفاعات بالا به سبب کاهش مقدار اکسیژن احتمال بی‌هوشی فرد بالا می‌رود و اگر کسی بخواهد ابتدا ماسک اطرافیان را بگذارد وقتی برای خودش نمی‌ماند اما اگر فرد ابتدا ماسک خود را بگذارد زمان کافی برای کمک کردن به اطرافیان خود را دارد.

هر سیلندر اکسیژن حداقل 15 دقیقه اکسیژن تولید می‌کند و این زمان کافی است تا خلبانان ارتفاع هواپیما کاهش دهند تا هواپیما در ارتفاعی باشد که توانایی تنفس طبیعی برای مسافران فراهم شود.

شاید فکر کنید که هر ماسک به یک سیلندر اکسیژن متصل باشد اما اینطور نیست و هر ردیف از صندلی دارای یک سیلندر می‌باشد، که این به معنی آن است که در پرواز کسانی که در یک ردیف در کنار هم نشسته اند از یک منبع اکسیژن استفاده می‌کنند.

در هر ردیف یک عدد ماسک بیشتر وجود دارد و دلیل آن این است که شاید نوزادی که صندلی برایش در نظر گرفته نشده در پرواز حضور داشته باشد، البته نگرانی خاصی راجع به مصرف بیهوده اکسیژن توسط این ماسک‌ها نداشته باشید چراکه مکانیزم کار تمام ماسک ها بصورت demand valve است، یعنی فقط با انجام عمل دم در داخل این ماسک ها اکسیژن خارج می‌شود.