عصر ایران - عربستان طی چند وقت اخیر خود را به عنوان قطبی برای طراحی جهانی و پیشرفت های معماری مطرح کرده و بر همین اساس موجی از پروژه های بزرگ جاهطلبانه در حال تغییر شکل منظره شهری این کشور هستند.
از شهرهای آیندهنگر با گرانش صفر مجهز به هوش مصنوعی تا مراکز فرهنگی شگفتآور، تفریحگاه های لوکس در میان اماکن باستانی و سامانه های حمل و نقل گسترده، به نظر می رسد عربستان طراحی پیشرفته و معماری رویایی را برای آغاز عصر جدیدی از پیشرفت و نوآوری به کار گرفته است.
به عنوان بخشی از پروژه جاهطلبانه نئوم، لاین طرحی انقلابی از شهری عمودی و میزبان توسعه شهری بدون خودرو و خطی است. قرار است هوش مصنوعی نقشی کلیدی در اتصال جوامع شهر لاین ایفا کند. این شهر نیروی مورد نیاز خود را به طور کامل از انرژی پاک دریافت می کند.
لاین با طول 170 کیلومتر و پهنای فقط 200 متر در شمال غربی عربستان در استان تبوک در حال توسعه است. نمای آینه ای یکی دیگر از جنبه های متمایز این شهر عمودی و خطی است.
این پروژه که برای حفظ مناظر طبیعی طراحی شده است، ایجاد جوامعی با محوریت رفاه انسان، تمرکز بر کاهش زیرساخت ها با اولویت دادن به پیادهروی، پایداری و ادغام فناوری ها را هدف قرار داده است.
لاین فاقد خودرو و خیابان خواهد بود و ساکنان به طبیعت و تمام نیازهای روزانه خود از طریق یک پیادهروی پنج دقیقه ای دسترسی خواهند داشت. تکمیل پروژه لاین تا سال 2030 برنامه ریزی شده است.
تروجنا یکی دیگر از بخش های مگاپروژه نئوم است. این جاذبه گردشگری پوشیده از برف در کوه های استان تبوک عربستان ساخته خواهد شد. از جمله ویژگی ها و امکانات تروجنا می توان به پیست اسکی روی برف فعال در تمام طول سال، استراحتگاه های سلامت و تندرستی، خرده فروشی ها و رستوران ها، ویلاها، کلبه ها و هتل های فوق لوکس اشاره کرد.
تروجنا مساحتی نزدیک به 60 کیلومتر مربع را پوشش می دهد و در 50 کیلومتری خلیج عقبه قرار دارد. این پروژه در ارتفاع بین 1500 تا 1600 متر شکل می گیرد و تکمیل آن تا سال 2026 برنامه ریزی شده است.
قرار است تروجنا میزبان بازی های زمستانی آسیایی در سال 2029 باشد. تا سال 2030، انتظار می رود تروجنا سالانه میزبان 700 هزار گردشگر بوده و حدود 7000 نفر ساکن آن باشند.
پروژه دریای سرخ در امتداد خط ساحلی بکر دریای سرخ در ساحل غربی عربستان قرار دارد و یک طرح گردشگری لوکس با مساحت بیش از 28000 کیلومتر مربع است.
این پروژه شامل بیش از 90 جزیره، کیلومترها بیابان و چشم اندازهای آتشفشانی چشمگیر است. هدف پروژه دریای سرخ ایجاد یک مقصد پایدار برای علاقهمندان به طبیعت و دوستداران ماجراجویی است. تکمیل این پروژه تا سال 2030 برنامهریزی شده است.
پس از تکمیل در سال 2030، اوکساجون که به پروژه نئوم تعلق دارد با بخش مرکزی 48 کیلومتر مربعی خود به بزرگترین ساختار شناور جهان تبدیل خواهد شد. این ساختار شناور که در دریای سرخ در جنوب کانال سوئز قرار دارد توسط استودیو دانمارکی بیگ به شکل هشت ضلعی طراحی شده است.
اوکساجون قرار است به قطبی برای نوآوری، بازرگانی، و فناوری های پیشرفته و پاک تبدیل شود. به عنوان یک مرکز لجستیک برای نئوم و سایر نقاط جهان، این شهر با کارخانه های پیشرفته، تاسیسات توسعه و تولید و سایت های مرتبط با لجستیک که همگی به طور کامل از انرژی پاک نیرو می گیرند، انقلابی در تولید جهانی ایجاد خواهد کرد.
اوکساجون میزبان نخستین بندر فیزیکی و دیجیتالی یکپارچه شده و زیستبوم زنجیره تامین خواهد بود که اتصال بی نظیر به بازارهای جهانی را تسهیل می کند. این در شرایطی است حدود 90000 نفر ساکن آن خواهند بود.
سنداله یک جزیره به شکل اسب دریایی در سواحل نئوم در استان تبوک است. این جزیره 840000 متر مربعی یک مقصد گردشگری لوکس و فناوریمحور خواهد بود. با 86 اسکله و 75 شناور دریایی اضافی، انتظار می رود سنداله به یک مرکز قایقرانی محبوب برای مالکان قایق و علاقهمندان به قایقسواری و همچنین اقامتگاهی لوکس تبدیل شود.
در جزیره سنداله گردشگران به خرده فروشی های لوکس، تفریحگاه ها، ساحل و کلوپ قایق، مرکز اسپا و سلامت، تاسیسات ورزشی و مکان های رویدادهای فرهنگی دسترسی خواهند داشت. هر یک از خدمات و امکانات کلیدی در فاصله یک پیادهروی پنج دقیقه ای از یکدیگر قرار خواهند داشت و نیازی به جاده یا خودرو نیست.
افتتاح سنداله در سال 2024 برنامهریزی شده و انتظار می رود تا سال 2028 روزانه بیش از 2400 بازدیدکننده را جذب کند.
این طرح توسعه شهری با کاربری مختلط احیای شهر تاریخی دیریه، یک سایت میراث جهانی یونسکو، به عنوان پایتخت فرهنگی جدید عربستان را هدف قرار داده است. این کار از طریق حفظ میراث آن و همچنین ادغام عناصر پر جنب و جوش معاصر صورت خواهد گرفت.
دروازه دیریه بخشی از طرح چشم انداز 2030 صندوق سرمایه گذاری عمومی است که جذب 27 میلیون بازدیدکننده تا سال 2030 را هدف قرار داده است.
طرح دروازه دیریه در فاصله 20 دقیقه ای از مرکز شهر ریاض قرار دارد و شامل موزه ها، هتل ها، فضاهای خرده فروشی، تاسیسات سرگرمی و همچنین فضاهای مسکونی می شود. در این طرح ترکیبی از معماری سنتی با شهرسازی مدرن استفاده خواهد شد و میراث اصیل بنای تاریخی را حفظ کرده در شرایطی که امکان جذب گردشگران بیبشتر نیز فراهم می شود.
سایت میراث جهانی یونسکو منطقه الطریف – شهری خشت و گلی که نخستین پایتخت سلسله سعودی بود – در قلب این طرح توسعه قرار دارد.
العلا، سایت میراث جهانی یونسکو با قدمت دویست قرن، روند توسعه ای را طی می کند که گستره بیابان، کوه های ماسهسنگی و مکان های فرهنگی باستانی آن را به یک واحه فرهنگی پر جنب و جوش تبدیل خواهد کرد.
این طرح شاهد احیای مکان های باستانی به عنوان فضاهای فرهنگی معاصر و توسعه چندین هتل لوکس و گالری بوده است. همچنین، ساخت یک استراحتگاه و هتل زیرزمینی در این پروژه برنامهریزی شده است.
پروژه امالا یک مقصد سلامتی با الهام از دریای سرخ در منطقه حفاظت شده طبیعی محمد بن سلمان خواهد بود.
در شرایطی که منابع طبیعی بکر منطقه حفظ می شوند، پروژه امالا شامل استراحتگاه های لوکس از برندهای مطرح فعال در صنعت هتلداری، گالری های هنر، مکان های اجرا، آکادمی هنر و بیش از 800 واحد مسکونی خواهد بود.
فرودگاهی با الهام از سراب و یک موسسه حیات دریایی با الهام از صخره های مرجانی همراه با یک اسپا-کلینیک شامل این پروژه هستند. تکمیل پروژه امالا در سال 2027 برنامهریزی شده است.
به عنوان بخشی از طرح چشم انداز عربستان 2030، مگاپروژه قدیه شامل ساخت بزرگترین شهر سرگرمی جهان می شود که بیش از 376 کیلومتر مربع وسعت خواهد داشت.
پروژه قدیه در فاصله 45 کیلومتری جنوب غربی شهر ریاض قرار دارد و از میراث غنی عربستان برای ارائه مجموعه ای از جاذبه های گردشگری استفاده می کند. از جمله این جاذبه ها می توان به پارک های تفریحی، سالن های ورزشی، و فضاهای فرهنگی اشاره کرد.
از دیگر ویژگی های شاخص پروژه قدیه می توان به پارک آبی موضوعی آن اشاره کرد. ساخت این پروژه در سال 2019 آغاز شد و انتظار می رود در سال 2023 تکمیل شود.
از آنجایی که عربستان قصد دارد خود را به عنوان یک قطب گردشگری، زیرساختی و مسکونی پیشرو مطرح کند، شبکه های حمل و نقل متنوع در حال توسعه هستند تا برقراری اتصال همگام با رشد سریع کشور را محقق کنند.
در راستای طرح راهبرد حمل و نقل ملی، ساخت فرودگاه بین المللی دریای سرخ برنامهریزی شده است. همگام با اهداف پایدار، یک طراحی دوستدار محیط زیست با الهام از زیبایی طبیعی چشم اندازهای بیابانی منطقه برای این فرودگاه در نظر گرفته شده است.
با مساحت 57 کیلومتر مربع، فرودگاه بین المللی دریای سرخ شامل تاسیساتی برای هواپیماها و هلیکوپترهای دریایی و همچنین مراکز مسکونی، تفریحی و خرده فروشی خواهد بود. برای تامین نیروی مورد نیاز این مجموعه نیز از انرژی تجدیدپذیر استفاده خواهد شد.
مترو ریاض، بخشی از پروژه ملک عبدالعزیز برای حمل و نقل عمومی ریاض یک پروژه متحول کننده دیگر است که شامل شش خط مترو می شود. این خطوط مترو 176 کیلومتر را پوشش داده و دارای 85 ایستگاه هستند.
به عنوان بزرگترین پروژه شبکه حمل و نقل جهان و محور سامانه حمل و نقل عمومی شهر، ساخت این پروژه 22.5 میلیارد دلار هزینه خواهد داشت و قرار است تا سال 2024 به طور کامل عملیاتی شود.