۰۲ آذر ۱۴۰۳
به روز شده در: ۰۲ آذر ۱۴۰۳ - ۰۳:۰۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۸۹۱۴۷۵
تعداد نظرات: ۱۰ نظر
تاریخ انتشار: ۱۵:۳۱ - ۰۲-۰۳-۱۴۰۲
کد ۸۹۱۴۷۵
انتشار: ۱۵:۳۱ - ۰۲-۰۳-۱۴۰۲
یک چهره - یک روایت

محمد علی موحد؛ 100 سالگی شمس تبریزی روزگار ما

محمد علی موحد؛ 100 سالگی شمس تبریزی روزگار ما
امروز دوم خرداد 1402 خورشیدی، دکتر محمدعلی موحد، شاعر، ادیب، مصحح، عرفان‌پژوه، تاریخ‌نگار، حقوق‌دان و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی 100 ساله می‌شود.


 عصر ایران؛ مهرداد خدیر- امروز دوم خرداد 1402 خورشیدی، دکتر محمدعلی موحد، شاعر، ادیب، مصحح، عرفان‌پژوه، تاریخ‌نگار، حقوق‌دان و عضو پیوستهٔ فرهنگستان زبان و ادب فارسی 100 و نویسنده مجموعه چند جلدی «خواب آشفته نفت» 100 ساله می‌شود.


  خدای را به راستی باید سپاس گفت که در حیات یک شخصیت فرهیخته یکصدمین زادروز او را یادآور می‌شویم و گرامی می‌داریم چرا که در اکثر قریب به اتفاق وقتی از یکصدمین زادروز سخن می‌گوییم شخص چهره در نقاب خاک کشیده و رفته و در غیاب است و ممات نه در حیات.

محمد علی موحد؛ 100 سالگی شمس تبریزی روزگار ما


  وجه دیگر این که هم زنده است و هم به‌هوش. چون برخی در حالی 100 سالگی  را می‌بینند یا پای در آن می‌نهند که پای رفتن و نای سخن گفتن ندارند و زمین‌گیر و ناتوان شده یا از هوش و حواس افتاده یا به فراموشی گرفتار آمده‌اند و از گرامی‌داشت و جشن حظی نمی‌برند.  با این همه هر چند این یادداشت به بهانۀ یکصدمین زادروز دکتر موحد محقق و ادیب و نفت‌پژوه است اما تردید داشتم بنویسم یا نه. به سه سبب:


  نخست بدین خاطر که آیینی درخور تا ساعاتی دیگر در مرکز دایره‌المعارف اسلامی در دارآباد نیاوران برپا می‌شود و قرار است چهره‌هایی در اندازه و آوازۀ مصطفی ملکیان و محمد رضا شفیعی کدکنی و سیروس علی‌نژاد در آن سخن بگویند و آوای شهرام ناظری هم طنین اندازد که این آخری لابد به خاطر اهتمام دکتر موحد به مولانا و انس خنیاگر ایرانی با اوست. از این رو گزارش این آیین و از زبان شخصیت‌های گونه‌گون نیکوتر است.


  دوم به این خاطر که جایی به نقل از گابریل گارسیا مارکز خوانده بودم دنبال راز طول عمر روستای پدری خود بوده که غالبا بالای 100 عمر می‌کردند. چون تحقیق کرده دانسته که اغلب آنان از سن خود خبر ندارند ولی از وقتی شناسنامه دادند و سالیان را شمردند زودتر مردند! او به طعنه یا جد نتیجه گرفت گاه بهتر است از سن و سال خبر نداشته باشی. به همین خاطر یادآوری سن وسال افراد کهن‌سال و قدیمی را خوش نمی‌داشتم و هنوز هم ندارم.

 

  حتی وقتی مجلاتی به یاد 80 و 90 ساله شدن بزرگان و نام آوران ویژه‌نامه‌هایی منتشر می‌کردند از تأمل آنان بر سن و تاریخ تولد شگفت زده می‌شدم. دربارۀ دکتر موحد اما به لطف فضای مجازی دیگر همه می‌دانند 100 ساله شده است. در برخی روایت‌ها البته آمده پا به 100 می‌گذارد یعنی متولد 1303 خورشیدی است نه 1302. این ابهام البته در آیین امروز مرتفع خواهد شد!


  با این وصف چون در پایان یادداشت 100 ساله شدن هِنری کیسینجر معمار سیاست خارجی ایالات متحده بر پایه توازن اشاره کرده بودم که ما هم 100 ساله داریم که چون او دانش‌ور است اما فرهیختگی در خدمت حقوق مردم نه گسترش قدرت و در زادروز به او خواهم پرداخت باید اشاره می‌شد و این سطور عمل به آن عهد است.


  تعبیر مختلف الاضلاع درباره برخی شخصیت ها برساخته دکتر شفیعی  کدکنی است و احتمالا امروز هم از آن درباره دکتر موحد استفاده کند. اما چرا اضلاع مختلفی دارد این پیر فرزانه:


  پاسخ را با درنگ بر وجوه مختلف زندگی او درمی یابیم: در سال  ۱۳۲۹ به استخدام شرکت نفت ایران درآمد و به آبادان رفت. در سال ۱۳۳۲ سردبیر روزنامهٔ «شرکت نفت» شد و به تهران منتقل شد. در همین سال ترجمهٔ «سفرنامهٔ ابن‌بطوطه» را به دست گرفت که در سال ۱۳۳۶ منتشر شد و تشویق و تمجید استادانی همچون مجتبی مینوی و محمدعلی جمال‌زاده را در پی داشت.


  سال ۱۳۳۸ مدرک دکتری خود را در رشتهٔ حقوق خصوصی از دانشکدهٔ حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران دریافت کرد و سپس برای آشنایی بیشتر با مباحث حقوق بین‌الملل به انگلستان رفت و پژوهش‌های خود را زیرنظر پروفسور جنینگز و پروفسور شوارتزنبرگ در لندن پی گرفت. در همین دوران با ایران‌شناسانی همچون آربری و مینورسکی و لاکهارت همنشین شد و نیز به بررسی نسخ خطی موزهٔ بریتانیا پرداخت.


  موحد تألیفات و ترجمه‌های بسیاری را به دنیای ادب و معرفت تقدیم کرده که بزرگ‌ترین آنها چاپ انتقادی «مقالات شمس تبریزی» است. او در این اثر، ضمن تبیین شخصیت حقیقی شمس تبریزی، میراثِ مولانا را نیز از کج‌فهمی‌های وهم‌آلود شارحان پالوده است. 


  اثر سترگ او با عنوان خواب آشفته نفت نیز نشان می دهد تا چه حد به دکتر محمد مصدق علاقه‌مند و وفادار است. نکات متعددی درباره محمد علی موحد یادداشت کرده بودم تا در این نوشته بیاورم اما چنان که اشاره شد اگر از زبان میهمانان نشست دارآباد نقل شود شیرین تر است.


  همین قدر کافی است که موحد زاده تبریز است و با مولانا عجین و نمی‌دانم او را به مولانا ماننده کنم یا شمس تبریز در این روزگار بدانم؟ باقی بماند برای بعد. 

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۱۰
در انتظار بررسی: ۷
غیر قابل انتشار: ۰
رضا
Germany
۱۵:۵۲ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
6
10
آقای خدیر که نوشتید ایشان در خدمت حقوق مردم بوده، آیا از دید شما و ایشان زنان محترم ایرانی هم جزو مردم ایران حساب میشوند و حقوقی دارند؟ سهم ایشان در کجا دیده شد یا میشود که برای برابری حقوق زنان ایران با مردان تلاشی کرده باشد یا نقدی نوشته باشد؟ اگر حقوقدانانی در ایران بوده باشند چطور غوغای مردسالاری در ایران قابل توجیه هست؟ آسته بیا،آسته برو که گربه شاخت نزنه؟ ایران را سازشکاران به اینجای بدی که هست کشاندند یا نه؟
ناشناس
Germany
۱۶:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
1
0
چش نزنی
ناشناس
Netherlands
۱۷:۰۱ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
5
1
راز زندگی طولانی سه چیزاست:1-نداشتن استرس2-تغذیه فقط از سبزیجات و میوه های خام(میوه ها در فصل خود خورده شوند)بجز سیب زمینی و اسفناج که باید پخته شوند.3-خواب مناسب شبانه واستراحت ده دقیقه ای نیمروزی.بقیه حرفها در زمینه زندگی طولانی حرف مفت است.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۴۶ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
1
6
جناب خدیر با اینکه تشنه سطور بیشتری از این مطلب بودم، اما تا همینجای کار هم دست مریزاد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۲۷ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
0
4
خدا حفظ شون کنه. 120 ساله بشن ایشالا.
مهدی
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۴۱ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
0
2
ایشان سابقه وکالت دادگستری و نیز معاونت اداره اجرایی سازمان اوپک هم در کارنامه پربارشان دارند.
ناشناس
United States of America
۱۹:۰۳ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۲
0
2
دستمریزاد
علیرضا
Iran (Islamic Republic of)
۰۵:۰۶ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۳
12
3
این قدر بدبختی تا یکی میاد در مورد مصدق صحبت میکنه و ازش تعریف میکنه میشه قدیسه ولی یکی که در مخالفت اون می‌نویسه حتی اگه ۲۵۰ سال عمر کنه هم آدم بی ثمر میشه .
خیلی شما اصلاح طلبان بد بختین
عصر ایران

آن یکی آدمی است به بزرگی محمد علی موحد و صحبت نکرده چهار جلد کتاب نوشته درباره تاریخ نفت با عنوان خواب آشفته نفت. دوست عزیز. عادت کرده اید با دو تا فحش درباره دیگران نظر بدهید. شما که اهل خواندن یادداشت احتمالا به قصد فحش دادن هستید برای دانستن هم بخوانید. با فحش به این و آن که چیزی نصیب‌تان نمی‌شود. دنیا را از پنجره های فراخ ببینید نه از چشمی تنگ ایدیولوژی.از فرصت زندگی برای لذت خود و دیگران استفاده کنید. 

ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۶:۴۱ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۳
0
5
بسیار ممنون اصلا نمیشناختم
لطفا بیشتر بنویسید از مراسم صد سالگی
حتما فیلم هم بذارین
کاشکی زودتر اطلاع رسانی میکردید
عصر ایران در کانال تلگرامی مجله بخارا فیلم ها منتشر می شود. ما هم برخی را بازنشر خواهیم کرد. خصوصا اجرای آقای شهرام ناظری
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۱۹ - ۱۴۰۲/۰۳/۰۳
0
4
برقرار باشند و باشید.
چرا انسان‌ها دیر بالغ می‌شوند؟ فسیل ۱٫۸ میلیون ساله پاسخ می‌دهد میوه پالمیرا یا سیب یخی؛ سوپر میوه‌ای که معجزه‌ درمان چاقی است افراد در رویارویی با ویروس‌های تنفسی، درگیر برونشیت حاد می‌شوند بهترین رژیم غذایی بیماران کلیوی تصویب قطعنامه علیه ایران در شورای حکام/ پاسخ ایران؛ راه‌اندازی مجموعه قابل‌توجهی از سانتریفیوژهای جدید و پیشرفته نیمار در دبی خانه خرید (+عکس) خطوط تلگراف کرج؛ عکسی از دورۀ قاجار که یک شاهکار مینیمالیستی است غریب‌آبادی: قطعنامه ضد ایرانی در نشست شورای حکام تبعاتی برای ایران نخواهد داشت لاریجانی و اعلام آمادگی برای توافق جدید هسته ای با امریکا روسیه: قطعنامه ضدایرانی تروئیکا در شورای حکام از حمایت چشمگیری برخوردار نیست هشدار پوتین به غرب: ما آماده‌ایم کارهای ساده روزانه که از ابتلا به آنفولانزا و سرماخوردگی جلوگیری می کنند کرواسی از ترکیه پهپاد خرید وزیر دفاع ایتالیا: اگر نتانیاهو وارد ایتالیا شود بازداشت می‌شود بیانیه مشترک ۷+۱ کشور در حمایت از ایران در نشست شورای حکام