شهرهای خراسان رضوی در معرض خطر جدی فرونشست

به مرور که این ساختمان‌ها در کلان‌شهرهایی مثل مشهد، تهران و بقیه شهرها اجرا شد، اولین آسیبی که خود را نشان داد، مربوط به بخش سوم مصوبه بود. به همین دلیل سال ۹۹ این موضوع اصلاح و تعریف ساختمان‌های نقطه‌ای حذف شد. در حال حاضر تنها ۲ الگوی ساختمان پهنه‌ای و لبه‌ای به رسمیت شناخته می‌شود.

مدیر کل راه و شهرسازی خراسان رضوی با بیان اینکه اخیرا توجه به دانش زمین‌شناسی، گسل و فرونشست به موضوعات شهرسازی اضافه شده و سازمان زمین‌شناسی هم نقشه فرونشست کشور را ابلاغ کرده، گفت: متاسفانه بسیاری از شهرهای خراسان رضوی به شدت با خطر فرونشست مواجه‌ هستند.

وحید داعی امروز، اول خرداد ماه، در همایش ساختمان‌های بلندمرتبه که در برج سپید مشهد برگزار شد، با اشاره به مقررات مصوبه وزارت راه و شهرسازی در حوزه ساخت و ساز و تعریف ساختمان‌های بلندمرتبه، عنوان کرد: اگر ساختمانی بیش از ۲۷ متر باشد یا هشت سقف داشته و یا پایین‌ترین تراز طبقاتی آن حداقل ۲۳ متر باشد، به عنوان ساختمان بلندمرتبه تعریف می‌شود.

وی ادامه داد: براساس مصوبه وزارت راه و شهرسازی ساختمان بلندمرتبه می‌تواند در یک پهنه باشد. به این ترتیب چنین ساختمانی یک بلوک شهری به حساب می‌آید. براساس تعریف این مصوبه یک ساختمان می‌تواند در یک لبه قرار گرفته باشد که چنین ساختمانی به عنوان همان معابر یا محورهای داخل شهر شناخته می‌شود. همچنین یک ساختمان می‌تواند به صورت نقطه‌ای در یک منطقه مستقر باشد. بر این اساس سه الگوی شهرسازی برای جانمایی ساختمان‌های بلندمرتبه در حوزه شهرسازی و معماری تعریف شده است.

وی ادامه داد: به مرور که این ساختمان‌ها در کلان‌شهرهایی مثل مشهد، تهران و بقیه شهرها اجرا شد، اولین آسیبی که خود را نشان داد، مربوط به بخش سوم مصوبه بود. به همین دلیل سال ۹۹ این موضوع اصلاح و تعریف ساختمان‌های نقطه‌ای حذف شد. در حال حاضر تنها ۲ الگوی ساختمان پهنه‌ای و لبه‌ای به رسمیت شناخته می‌شود.

مدیر کل راه و شهرسازی خراسان رضوی با اشاره به اهمیت ساختمان‌های بلندمرتبه در شهرسازی خاطرنشان کرد: در این ساختمان‌ها عمدتا تمرکز جمعیتی شکل می‌گیرد؛ یعنی اگر اتفاقی مانند زلزله یا آتش‌سوزی رخ دهد، مدیریت جمعیت خیلی مهم خواهد بود.

داعی با بیان اینکه شکل‌گیری آوار در این ساختمان‌ها نیز نکته حائز اهمیتی است، گفت: امروز یکی از نگرانی‌های مدیریت شهری به خصوص در کلان‌شهرها وقوع آوار این ساختمان‌هاست. در حال حاضر ساختمان‌های بلندمرتبه‌ای در برخی شهرها ساخته شده که اگر آواری ایجاد کنند، می‌توانند معبر دسترسی به خود را کاملا مسدود و عملیات امداد نجات را هم با وقفه مواجه کنند.

وی با بیان اینکه اخیرا توجه به دانش زمین‌شناسی، گسل و فرونشست به موضوعات شهرسازی اضافه شده و سازمان زمین‌شناسی هم نقشه فرونشست کشور را ابلاغ کرده، گفت: متاسفانه بسیاری از شهرهای خراسان رضوی به شدت با خطر فرونشست مواجه‌ هستند.

مدیر کل راه و شهرسازی خراسان رضوی بر لزوم توجه به وقوع حریق در ساختمان‌های بلندمرتبه نیز تاکید کرد و یادآور شد: مقررات ملی ساختمان در ساختمان‌های بلندمرتبه باید به صورت اخص و با دقت مضاعف مورد توجه قرار گیرد چون وقوع حریق در یک ساختمان بلندمرتبه می‌تواند به فاجعه تبدیل شود. آسیب‌های این اتفاق در یک ساختمان معمولی به اندازه ساختمان‌های بلندمرتبه نیست.

داعی با اشاره به ابلاغیه وزیر کشور برای تشکیل کارگروه شناسایی ساختمان‌های ناایمن گفت: پس از حادثه متروپول وزیر کشور ابلاغیه‌ای برای استان‌ها ارسال کرد مبنی بر لزوم راه‌اندازی کارگروهی تحت عنوان کارگروه شناسایی ساختمان‌های ناایمن. دبیر این کارگروه مدیر کل راه و شهرسازی هر استان و ریاست آن هم بر عهده معاونت امور عمرانی استانداری‌هاست.

وی ادامه داد: یکی از اهداف این کارگروه بررسی ایمنی ساختمان‌های بلندمرتبه یا همان ساختمان‌های گروه جیم و دال است. در مشهد ساختمان‌های زیادی ساخته شده که در این رده قرار می‌گیرد. به طور کلی همه ساختمان‌هایی که از قبل ساخته شده، ساختمان‌های موجود و ساختمان‌هایی که ساخته خواهد شد، هدف این کارگروه است.

مدیر کل راه و شهرسازی خراسان رضوی با بیان اینکه در شهر مشهد تعدادی ساختمان‌ ناایمن شناسایی شده، توضیح داد: در این مدت سه یا چهار جلسه برگزار شد تا وضعیت این ساختمان‌ها بررسی شود. البته نمی‌توان در فضای رسانه‌ای از این ساختمان‌ها نام برد چون این موضوع می‌تواند نگرانی‌های اجتماعی ایجاد کند. از همین رو دنبال یاری‌رسانی به سازمان نظام مهندسی ساختمان استان هستیم تا از طریق خروجی برنامه‌هایی نظیر این همایش بتوانیم با ظرافتی خاص برخی نگرانی‌های مربوط به ساختمان‌های بلندمرتبه را مرتفع کنیم.

داعی تصریح کرد: یکی از وظایفی که اداره کل راه و شهرسازی خراسان رضوی بر عهده دارد، نظارت عالیه است. شاید به نسبت حجم ساخت و ساز نتوانیم همه ساختمان‌ها را نظارت کنیم اما حدود ۱۸۵۰ ساختمان در سال ۱۴۰۱ مورد ارزیابی قرار گرفت. یکی از سیاست‌هایی که ما به جد پیگیری آن بوده‌ایم، موضوع تقویت نظارت عالیه است که قطعا مجدانه و بسیار بادقت و با قدرت ادامه خواهد یافت.