شاه ایران را بهتر ببینید/ وقتی دست فیلیپ عرب را از مچ گرفته و به زانو زدن والرین، شاه اسیر شده رم نگاه می‌کند (فیلم)

کیفیت پایین

کیفیت خوب

عصر ایران؛ حسن ظهوری ــ در نقش رستم، کنار مدفن شاهان هخامنشی، نقشی از دوره ساسانی وجود دارد که از آن به عنوان مهمترین نقش برجسته ساسانی یاد می‌شود نقشی که در آن شاپور اول ساسانی تصویری از پیروزی خود را نشان می‌دهد. این نقش برجسته داستان یکی از مهمترین جنگ‌های ایرانیان و رومیان را به تصویر کشیده است. البته بیشتر پایان جنگ را تعریف می‌کند؛ زمانی که شاپور اول پیروز جنگ شد. شاپور حدود ۱۸۰۰ سال قبل دستور تراشیدن این نقش را در نقش رستم داده‌است و حالا پس از این همه سال نقش پیروزی او آسیب‌های زیادی دیده که باید مرمت شوند.

در این نقش شاپور با شکوه و پیروز بر اسبی که انگار در یک رژه نظامی حرکت می‌کند نشسته است. او که با دست راستش، دست‌های در آستین فرورفته فیلیپ عرب را از مچ گرفته با دست چپ شمشیرش را نگه داشته و تاجی با یک بخش کروی شکل بزرگ بر سر دارد. تره موهایش از زیر تاج بیرون زده؛ درست مثل مجسمه‌ای که از او در غار بیشاپور ساخته‌اند. گردنبندی به گردن دارد و شلوار پر چینی پوشیده‌است. این نقش آنقدر دقیق ترسیم شده که گفته می‌شود لباس والرین و فیلیپ عرب درست شبیه لباس‌های واقعی رومی‌هاست. حالا که نقش را مرمت می‌کنند فرصتی پیش آمده تا به اثر نزدیک شویم تا بتوانیم جزئیات بیشتری که در تراشیدن آن دیده شد را ببینیم.

مرمت این نقش برجسته اهمیت زیادی دارد. کوچکترین خطایی می‌تواند سابقه علمی آن را خدشه‌دار کند. مثلا به فیلیپ عرب نگاه کنید. او ریش ندارد و صورت والرین که زانو زده ریش دارد. حالا به سکه‌های هر دو نگاه کنید. سکه‌ای که والرین ضرب کرده و در آن ریش ندارد و سکه‌ای که فلیپ عرب ضرب کرده بود و ریش دارد. این سکه‌ها باعث شد تا سال‌ها بین باستان‌شناسان اختلاف نظرهایی به وجود آید که کدام یک از این اسرا، والرین و کدام یک فیلیپ عرب هستند. بعدها سکه‌های دیگری پیدا شد که در‌ آن والرین ریش داشت و کم‌کم باستان‌شناسان دریافتند که کسی که زانو زده والرین و کسی که ایستاده فیلیپ عرب است. مخصوصا وقتی با دقت به چهره او نگاه کردند و ته ریش نازک را یافتند که بی‌شباهت به ریش فیلیپ عرب در سکه‌ای که ضرب کرده، نیست.

نقش برجسته شاپور اول و پیروزی او بر والرین، تنها نقش برجسته ساسانی در نقش رستم نیست. تیم مرمتی تخت‌جمشید، تا کنون بسیاری از نقش‌‌ها را مرمت کرده‌اند که حال با وضوح بهتری می‌شود آن‌ها را دید. مثل این سنگ نگاره که بهرام دوم و احتمالا بهرام سوم را در نبردی نشان می‌دهند. یا سنگ نگاره‌ای که هرمز دوم را هنگام شکست دشمن ترسیم کرده‌است. این نقش‌ها باید مدام مورد مرمت و نگهداری قرار بگیرند، چرا‌که تاثیرات محیطی کم‌کم آن‌ها را محو خواهد کرد.

نعیمه نظام‌دوست: باید بمیرم تا لاغر شوم (فیلم)

بیشتر بخوانید:

تصاویر دیدنی تخت جمشید قبل از تخریب (فیلم)

یکی از باشکوه‌ترین مقبره های پادشاهان هخامنشی در ایران چگونه مرمت می‌شود؟ (فیلم)

تصاویر قبر «خشایارشا»ی هخامنشی از داخل آرامگاه در نقش رستم/ انتشار برای نخستین بار (+عکس و توضیحات)

تماشاخانه

آنچه از بم برجای ماند / ۲۱ سال بعد، هنوز برخی زخم‌ها باز هستند (فیلم)

ارتش اسراییل با ربات ، بیمارستان کمال عدوان را منفجر کرد (فیلم)

فیلم های دیگر