وقتی هواپیما در حال حرکت است، جریانهای گردابهای در پشت آن تشکیل میشود که معمولاً قابل مشاهده نیست مگر اینکه هواپیما در حال عبور از هوایی با شرایط خاص مثلاً مرطوب و یا مهآلود باشد. دلیل ایجاد این گردابهها چیست؟
مقطع بال هواپیما همیشه شکل دوکی خاصی دارد که در حین حرکت، هوا را به دو ناحیه قوی (پرفشار) در زیر بال و ضعیف (کمفشار) در بالای بال تقسیم میکند.
در محلی که بال قرار دارد، خود بال، این دو ناحیه را از هم جدا نگه میدارد ولی به هر حال، طول دهانه بال محدود است و در انتهای بال، که دیگر جداکنندهای بین دو ناحیه وجود ندارد و ذرات هوای ناحیه قویتر به سمت ذرات هوای ناحیه ضعیفتر حجوم میبرند. همچنین، با حرکت بال به سمت جلو، دیگر جداکنندهای بین دو ناحیه زیرین و بالایی وجود ندارد.
این حرکات ذرات هوا از سمت سطح زیرین به سوی سطح فوقانی، تولید گردابهای میکند که شروعش در نوک بال است و با دور شدن از بال، تدریجاً بزرگتر ولی ضعیفتر میشود. به طور معمول، این جریانات هوایی قابل مشاهده نیست ولی با افزودن دود مصنوعی و یا با مرطوب شدن هوا، بهخوبی قابل دیدن میشود.