شورایعالی محیطزیست سرانجام مخالفت خود را با احداث پروژه پتروشیمی در حاشیه جنوبغربی تالاب میانکاله اعلام کرد.
به گزارش همشهری، عالیترین شورای تصمیمگیری زیستمحیطی کشور یعنی شورایعالی محیطزیست در جلسه شماره 35 خود که 16خرداد با حضور وزرا، مدیران سازمانهای متولی، خبرگان محیطزیست و اعضای جدید شورایعالی یعنی مجید مخدوم، محمدعلی سلیمانپور، محمد یزدی و نغمه مبرقعی به ریاست رئیسجمهور برگزار شده، پس از بررسی تمامی ابعاد قانونی، فنی و حقوقی پتروشیمی میانکاله مخالفت خود را با احداث این پروژه در حاشیه جنوبغربی تالاب میانکاله اعلام کردند تا آخرین مهر ابطال به این پرونده زده شود.
این خبر خوب در شرایطی عنوان شده که پیش از این سیدابراهیم رئیسی، خرداد1400، در رأس قوه قضاییه نیز حکم به ابطال وقف شبههناک جنگلهای آق مشهد داده و 5600هکتار جنگل را به بیتالمال بازگردانده بود. همچنین در موضوع ریزگردها که طی دهها سال ایجاد شده و به زندگی مردم غرب کشور خسارات فراوانی وارد کرده، بهتازگی فعالیتهای دیپلماتیک فراوانی در دولت ایجاد شده تا از طریق رویکرد دیپلماسی منطقهای جلوی گسترس کانونهای ریزگرد خارجی گرفته شود.
آینده مرتع 90هکتاری چه میشود؟
پیروزی مدافعان میانکاله در شرایطی رخ داده که هنوز مشخص نیست زمین ۹۰هکتاری پروژه که مرتع بزرگی بوده، به مردم محلی باز خواهد گشت یا خیر؟ حر منصوری، دیدهبان محیطزیست میانکاله درباره جزئیات بیشتر این خبر به همشهری میگوید: یکی از 3موضوعی که شورایعالی محیطزیست تصویب کرده، موضوع مخالفت با احداث میانکاله بوده، اما اینکه این ملک به چه کاربری اختصاص یابد، هنوز مشخص نیست.
سخنان دیدهبان میانکاله در شرایطی منتشر میشود که مسعود منصور، رئیس سازمان منابع طبیعی کشور اختصاصا به همشهری اطلاع داده که درصورت عدمموافقت شورایعالی محیطزیست، مجوزی برای اختصاص زمین به پتروشیمی داده نخواهد شد و این زمین باید به وضع سابق خود یعنی مرتع بودن بازگردد. حر منصوری دیدهبان میانکاله در اینباره میگوید: این مجوز به کمیسیون ماده33 میرود و اختصاص قبلی باطل میشود و باید منتظر این رأی بمانیم، اما مسئله مهم این است که سرمایهگذار هزینههایی انجام داده، اما چون در منابع طبیعی کشور اقدام شده، باید این زمین به مردم بازگردد.
ابهام در بازده اقتصادی
یکی از مسائلی که در پروژه پتروشیمی میانکاله مطرح شده، این است که پروژه ارزش اقتصادی بالایی دارد و باید بهخاطر آن، این بخش از ذخیرهگاه زیستکره حذف شود.
دیدهبان میانکاله در اینباره میگوید: با توجه به اطلاعاتی که از پتروشیمی منتشر شده به وضوح مشخص شده که بازده اقتصادی چنانکه عنوان شده اصلا وجود خارجی ندارد؛ مثلا یکی از مسائل ایجاد 70هزار شغل برای مردم استان است که از اساس غلط است و جمعیتی که نهایتا درصورت احداث بهکار گرفته میشدند، 300نفر بودند.
آن هم بحث بهکارگیری 300متخصص است که قطعا همه در استان مازندران نیستند؛ چرا که زیرشاخههای دانشگاهی صنایع نفتی، بومی این استان نیست و باید از نقاط دیگر کشور بهصورت پروازی بیایند.
نکته مهم دیگر اینکه استعداد هر منطقهای براساس آمایش سرزمین باید صورت بگیرد. پیش از این با وجود مرتع و دامداریهای گستردهای که صورت میگرفته، 70خانوار مستقیم در این منطقه دامداری داشتند و حدود 2هزار نفر غیرمستقیم از عواید مرتع برخوردار میشدند.
ساخت پتروشیمی میانکاله در زمینهای مرتعی حسینآباد میانکاله، علاوه بر اینکه از نظر محیطزیستی نقد شده بود، از نگاه دامداران منطقه نیز با توجه به تخریب مراتعی که برای تعلیف دامها مورد استفاده قرار میگرفتند، مورد اعتراض قرار گرفت.
سهگانه مشکلات میانکاله
میانکاله طی سالهای اخیر با چند تهدید مواجه شد که یکی از آنها پتروشیمی بوده است. احداث جاده گردشگری یکی دیگر از نگرانیها در این منطقه است.
داریوش گلعلیزاده، سرپرست مرکز ملی هوا و اقلیم سازمان حفاظت از محیطزیست در اینباره خبر داد که دولت و سازمان محیطزیست پیگیر هستند که ساختوساز و جادهکشی در میانکاله اتفاق نیفتد، ارزش جزیره میانکاله بسیار بیشتر از یک فعالیت صنعتی است؛ حتی اگر این فعالیت صنعتی بسیار اقتصادی و پربازده باشد. بهگفته او، اشتغال کشور ضرورتهای بسیاری دارد که نمیتوان صرفا با صنعت آن را حل کرد؛ شمال کشور نباید سیل داشته باشد و دلیل آن هم تبدیل اراضی کشاورزی به ویلاست.
اما نگرانی سوم آتشسوزیهای سریالی منطقه است که دیروز و امروز یکی دیگر از موارد متعدد آن در میانکاله رخ داده است. این ششمینبار در سالجاری است که آتش در این منطقه مهم شعلهور میشود.
علی کلانه، رئیس پناهگاه حیاتوحش میانکاله به همشهری میگوید: متأسفانه از پنجشنبهشب آتشسوزی در ضلع شمالی و بخشی از محدوده ساحلی میانکاله رخ داد. این آتش با تلاش همکاران در ساعت ۴ بامداد جمعه مهار شده بود، اما متأسفانه بهدلیل خشک بودن پوشش گیاهی و وزش باد دوباره آتش شعلهور شد.
پوشش گیاهی این بخش عمدتا سازیل است و بهدلیل گرمای هوا و خشک بودن پوشش منطقه، مهار آتش مشکل شده است. هنوز مساحت عرصههای آسیبدیده از آتشسوزی قابل محاسبه نیست و پس از آتشسوزی باید ارزیابی انجام شود. براساس آمارها سال۱۴۰۰ نیز در پناهگاه حیاتوحش میانکاله ۴۲مورد آتشسوزی رخ داد که مجموع مساحت این اراضی در آتش سوخته حدود ۴۵۰هکتار بود.
گزارش: سید محمد فخار-همشهری