هشدار پیک ششم

روزنامه اعتماد نوشت:‌ «ویروس کرونا بعد از یک هفته استراحت، مغرورانه در حال تاخت به چهار گوشه کشور است. طبق گزارش‌هایی که وزارت بهداشت در روزهای گذشته منتشر کرد، حملات جدید ویروس از شرق کشور قابل مشاهده است و اگر چه هنوز از استان سیستان‌وبلوچستان خبرهای نگران‌کننده‌ای درباره افزایش بحرانی تعداد مبتلایان و فوتی‌های کووید-‌۱۹ به گوش نمی‌رسد اما اغلب استان‌ها روند افزایش بیماری را ثبت کرده‌اند.

استان‌های کهگیلویه و بویراحمد، زنجان، کرمان، خوزستان، فارس، مازندران، البرز، مرکزی، آذربایجان شرقی، گیلان و لرستان از جمله استان‌هایی هستند که طی روزهای گذشته خبر از افزایش ابتلا و فوت، افزایش بستری‌ها، خروج شهرهای استان از وضعیت آبی (کم‌خطر)، دورقمی‌شدن تعداد فوتی‌ها، افزایش مراجعات سرپایی به بیمارستان‌ها، پیشروی رنگ قرمز و سه‌رقمی‌شدن تعداد مبتلایان، افزایش تعداد شهرهای در وضعیت قرمز را گزارش داده‌اند. طبق جدول‌های روزانه از وضعیت ابتلا و فوت هم می‌توان افزایش روند همه‌گیری در کل کشور را شاهد بود؛ چنان که تا هفته گذشته که به دنبال رعایت پروتکل‌های بهداشتی و اجرای محدودیت‌های اجتماعی و از جمله نظارت‌های سخت‌گیرانه بر ممنوعیت سفرهای بین استانی پلاک‌های بومی و اجبار به استفاده از ماسک در اماکن عمومی و تداوم دورکاری در ادارات و دستگاه‌های دولتی، آمار فوت روزانه به کمتر از ۱۶۰ الی ۱۷۰ نفر و آمار ابتلای جدید به کمتر از ۱۰ هزار نفر رسیده بود اما ظرف پنج روزی که گذشت، این اعداد رو به افزایش است و همین افزایش، نشانه غیر قابل انکار برای تاخت پرقدرت ویروس کووید-‌۱۹ است.

همزمانی این تاخت دوباره با آغاز موج اول آنفلوآنزا و همچنین تداوم خودداری ۱۵ الی ۲۰ درصد جمعیت مشمول از تزریق واکسن کرونا، یک نگرانی جدی را برای مقابله قدرتمند با ویروس در فصل سرما دامن می‌زند؛ آن هم در حالی که بنا به هشدار متخصصان عفونی، در فصل سرما خطر گردش ویروس بیشتر خواهد شد؛ چرا که تجمعات در فضاهای بسته (به دلیل بسته‌بودن پنجره‌ها در هوای سرد) می‌تواند خطر ابتلا در جمعیت عمومی و حتی واکسینه‌شده را تشدید کند.

دیروز هم علیرضا ناجی، رییس مرکز تحقیقات ویروس‌شناسی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی، هشدار داد که «بیش از ۹۰ درصد افرادی که بر اثر کرونا جان خود را از دست می‌دهند، افراد غیر واکسینه هستند.» طبق اعلام دیروز وزارت بهداشت، در شبانه‌روز چهارم تا پنجم آبان‌ماه، ۱۹۷ مبتلای کووید-‌۱۹ فوت کرده‌اند؛ در حالی که پنج روز پیش از این و در شبانه‌روز ۳۰ مهر تا اول آبان، تعداد فوتی‌های کرونا در کشور ۱۲۴ نفر بود. طبق همین گزارش، در شبانه‌روز چهارم تا پنجم آبان ۱۰ هزار و ۶۴۴ مبتلای جدید کرونا در کشور شناسایی شد؛ در حالی که پنج روز پیش از این و در شبانه‌روز ۳۰ مهر تا اول آبان، تعداد ابتلای جدید در کشور ۷۰۸۱ نفر بود.

صعود دوباره بیماری در کشور در حالی است که تا دیروز، در مجموع ۸۳ میلیون و ۵۲۹ هزار و ۹۱۶ دوز واکسن کرونا در کشور تزریق شده و طبق اعلام وزارت بهداشت، ۵۱ میلیون و ۷۳۸ هزار و ۵۷۸ نفر و معادل ۶۰ درصد از جمعیت کشور، دوز اول واکسن را تزریق کرده‌اند اما مجموع دریافت‌کنندگان دوز دوم واکسن که دو هفته پس از تزریق دومین دوز، از مصونیت نسبی در مقابل حملات شدید ویروس برخوردار خواهند شد تا دیروز به عدد ۳۱ میلیون و ۷۱۸ هزار و ۷۷۵ نفر و معادل ۳۷ درصد از جمعیت کل کشور که تا هدف‌گذاری برای دستیابی به ایمنی جمعی به دنبال واکسیناسیون ۷۰ الی ۸۰ درصدی جمعیت کشور هنوز فاصله بسیار است؛ اگر چه طی هفته‌های گذشته و در مقایسه با نیمه تابستان، سرعت واکسیناسیون به دنبال افزایش واردات واکسن، سرعت قابل قبولی پیدا کرده ولی با این حال، در این بی‌ثباتی گردش ویروس در کشور، مغرورشدن مسئولان حوزه سلامت درباره پیشی‌گرفتن واکسیناسیون ایران از کشورهای دنیا جای تعجب دارد.

دو روز قبل سیدعباس متولیان، متخصص عفونی، در گفت‌وگو با شبکه خبر گفت: «در دو ماه گذشته به ازای هر ۱۰۰ نفر در کشور ۳۳ دوز واکسن تزریق شده بود؛ در صورتی که امروز به ازای هر ۱۰۰ نفر ۹۶ دوز واکسن تزریق شده؛ در حالی که هم‌اکنون متوسط واکسیناسیون در دنیا ۸۴ دوز به ازای هر ۱۰۰ نفر است و بنابراین در حال حاضر، پوشش واکسیناسیون ایران از متوسط جهانی بیشتر است.» طبق مندرجات جدول‌های روزانه WORLDMETERS جایگاه ایران در رتبه‌بندی جهانی از بابت تعداد کل ابتلا، در ردیف هشتم جدول و پس از کشورهای آمریکا (۴۶ میلیون و ۵۰۲ هزار و ۵۱۷ نفر)، هند (۳۴ میلیون و ۲۲۷ هزار و ۷۲۰ نفر)، برزیل (۲۱ میلیون و ۷۴۸ هزار و ۹۸۴ نفر)، انگلیس (۸ میلیون و ۸۹۷ هزار و ۱۴۹ نفر)، روسیه (۸ میلیون و ۳۵۲ هزار و ۶۰۱ نفر)، ترکیه (۷ میلیون و ۹۰۹ هزار و ۱۱۱ نفر) و فرانسه (۷ میلیون و ۱۳۳ هزار و ۷۶۶ نفر) است؛ در حالی که تا ظهر دیروز، جمعیت کل مبتلایان در ایران به ۵ میلیون و ۸۸۸ هزار و ۱۰۰ نفر افزایش یافته است.

به نظر می‌رسد یکی از دلایل مهم بازگشت مجدد موج افزایشی، تعجیل در بازگشایی‌ها، لغو دورکاری‌ها، عادی‌سازی ترددهای عمومی با وجود استمرار ممنوعیت سفر بین شهرهای قرمز و نارنجی و همچنین ممنوعیت تردد شبانه و لغو ممنوعیت فعالیت بسیاری اصناف غیرضرور باشد که مجموع این اقدامات را باید به افزایش سفرهای تفریحی و زیارتی و همچنین برگزاری برخی مراسم‌ها طی هفته‌های گذشته پیوند زد.

دیروز هم دبیر کمیته اپیدمیولوژی و پژوهش کمیته علمی کشوری مقابله با کووید-۱۹، بازگشایی‌های زودهنگام و چانه‌زنی نهادها برای از سرگیری فعالیت‌هایی که تجمع جمعیت را دامن می‌زند، خطرناک‌ترین اقدام در شرایط فعلی کشور قلمداد کرد و در توضیح آخرین وضعیت رصد گردش ویروس در کشور به ایسنا گفت: «به نظر می‌رسد در شرق کشور روند کاهشی متوقف شده و حتی مقداری روند افزایشی بیماری آغاز شده است ... هنوز نمی‌توان به جرات گفت که آیا اینها یک افزایش با ثبات و پایدار خواهد بود یا این که ممکن است مجددا رو به کاهش برگردد.

به هر حال واقعیت این است که در کل کشور، سرعت کاهش موارد بیماری بسیار کم شده و استان‌های زیادی هم در شرایط افقی حرکت می‌کنند. این شرایط افقی در این سطح مطلوب نیست بلکه اگر در سطح پایین‌تری از میزان بروز و بستری به شرایط افقی می‌رسیدیم، مطلوب بود، اما اکنون این‌ طور نیست.

البته این که دلیل سیر افزایشی بیماری در برخی استان‌ها چه هست و آیا ممکن است که افزایش‌ها جدی باشد یا خیر را خیلی نمی‌توان به صورت مشخص اعلام کرد. به‌ طور کلی هر زمان که شاخه اپیدمی‌مان در کشور نزول پیدا می‌کند، همه، اعم از مردم و مسئولان اقدامات پیشگیرانه و رعایت‌ها را سست می‌کنند اما این که آیا ممکن است این افزایش‌ها رد پایی از یک جهش باشد، هنوز نه قابل تایید است و نه قابل ردکردن و باید اطلاعات بیشتری پیدا شود. این احتمالات همیشه مطرح هستند.

ما فعلا هیچ شواهدی ندیده‌ایم اما هر احتمالی ممکن است رخ دهد. بازگشایی‌های همزمانی هم که از اطراف کشور می‌شنویم، اعم از دانشگاه‌ها، وزارت آموزش‌وپرورش، کارمندان، برگزاری مراسمات فرهنگی و مذهبی و ... می‌تواند در جهت‌گیری آینده این روندها نقش داشته باشد. به نظر می‌رسد که برای بازگشایی‌ها به صورت همزمان و بدون توالی زمانی مناسب اقدام می‌شود و این موضوع نگران‌کننده است.»