ایران – سعودی در مسیر عادی سازی روابط

جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در مسیر عادی سازی روابط دیپلماتیک قرار دارند.

به گزارش عصرایران، در پی چند دور مذاکرات بین دو کشور در بغداد، تهران و ریاض به عادی سازی روابط دوجانبه نزدیک می شوند.

خبرگزاری فرانسه با انتشار گزارشی از توافق برای بازگشایی کنسولگری های 2 کشور در جریان آخرین دور مذاکرات دوجانبه خبر داده است.

بر اساس این گزارش، دو کشور که رقبای اصلی منطقه ای هستند، نشانه هایی از گرم شدن روابط خود را نشان می دهند، اما کارشناسان می گویند برای کاهش تنش ها پس از پنج سال اختلاف، کار بیشتری لازم است.

عربستان سعودی و ایران روابط خود را در سال 2016 و پس از حمله معترضان ایرانی به نمایندگی های دیپلماتیک عربستان در جمهوری اسلامی پس از اعدام یک روحانی شیعه در عربستان، قطع کردند.

در هفته های اخیر مقامات هر دو کشور که در طرف های متضاد درگیری های متعدد خاورمیانه قرار دارند، درباره مذاکرات موفقیت آمیزی که از ماه آوریل امسال در بغداد انجام شده است، با لحن مثبتی صحبت کرده اند.

این مذاکرات در زمان دولت حسن روحانی، رئیس جمهوری میانه رو سابق ایران آغاز شد و در زمان جانشین فوق محافظه کار او یعنی "ابراهیم رئیسی" نیز بدون توقف ادامه یافته است.

یک دیپلمات خارجی مقیم سعودی که از روند مذاکرات مطلع است، به خبرگزاری فرانسه گفت که دو طرف در آخرین دور مذاکرات در آستانه توافق برای کاهش تنش و جنگ های نیابتی در منطقه بودند.

این دیپلمات خارجی گفت که دو طرف "به احتمال زیاد در دور جدیدی از مذاکرات که ممکن است ظرف چند روز آینده انجام شود" روی آخرین موضوعات باقی مانده نیز توافق کنند.

این دیپلمات به شرط عدم افشا نامش به خبرگزاری فرانسه گفت: "آنها در اصل به توافقی برای بازگشایی کنسولگری ها دست یافته اند ... و من فکر می کنم که اعلام عادی سازی روابط ممکن است در چند هفته آینده انجام شود."

این دیپلمات خارجی گفت: "عربستان سعودی علاقمند به پایان دادن به درگیری در یمن است ... که میلیاردها ریال برای این کشور هزینه داشته است."

به گفته این دیپلمات، تهران نیز به دنبال فرصت های اقتصادی است زیرا به نظر می رسد به دنبال احیای اقتصاد تحت فشارش است.

شاهزاده "فیصل بن فرحان"، وزیر خارجه سعودی، تایید کرد که دور چهارم مذاکرات در ماه سپتامبر انجام شده و ابراز امیدواری کرد که این مذاکرات پایه و اساسی را برای حل مسائل بین دو کشور ایجاد کند.

"فیصل بن فرحان" وزیر خارجه سعودی/ عکس آرشیوی/ خبرگزاری فرانسه

"حسین امیرعبداللهیان"همتای ایرانی او نیز گفته است که مذاکرات "در مسیر درستی" قرار دارد.

او در اوایل ماه جاری گفت: "ما به نتایج و توافقاتی دست یافته ایم، اما هنوز به گفت وگوی بیشتری نیاز داریم."

رسانه های سعودی لفاظی های خود را نسبت به تهران کم کرده اند، در حالی که تلویزیون دولتی "اخباریه" سعودی هفته گذشته از گفتگوهای "مستقیم و صادقانه" که "به ثبات در منطقه می انجامد" خبر داد.

همچنین "محمد بن سلمان" ولیعهد سعودی در سال جاری در اظهاراتی گفت که ریاض خواهان "رابطه خوب و ویژه" با تهران است.

ماه گذشته "ملک سلمان " پادشاه سعودی ابراز امیدواری کرد که مذاکرات با ایران "منجر به نتایج ملموس برای ایجاد اعتماد" و احیای همکاری های دوجانبه شود.

اما او همچنین از تهران خواست تا "همه نوع حمایت" خود را از گروه های مسلح در منطقه متوقف کند، به ویژه به "شورشیان حوثی" یمن اشاره کرد که حملات موشکی و پهپادی به پادشاهی سعودی را افزایش داده اند.

از سال 2015 ریاض یک ائتلاف نظامی را برای اقدام نظامی علیه حوثی های یمن رهبری می کند.

ریاض، ایران را متهم می کند که از حوثی ها با سلاح و پهپاد حمایت می کند، اما تهران می گوید که حمایتش از "انصارالله یمن" تنها سیاسی است.

"علی شهابی"مشاور دولت عربستان سعودی در گفتگو با خبرگزاری فرانسه گفت که تهران باید قبل از موافقت ریاض با اقداماتی مانند بازگشایی سفارتخانه ها، به ویژه در مورد یمن اقدامات "اساسی" انجام دهد.

شهابی گفت که ایران باید گام های واقعی بردارد، نه اینکه فقط در گفتگوهای زیبا شرکت کند.

"یاسمین فاروق" از بنیاد "کارنگی برای صلح بین المللی" نیز در این باره معتقد است که عربستان سعودی می خواهد حملات علیه این کشور متوقف شود زیرا این کشور به دنبال خلاصی از اقتصاد نفتی است و میلیاردها دلار را در پروژه های بزرگ جاه طلبانه برای جذب گردشگران و سرمایه گذاران هزینه می کند.

او گفت: "اکنون شانس بیشتری برای توافق وجود دارد، زیرا عربستان سعودی مطمئن است که ایالات متحده آمریکا هیچ واکنش نظامی در قبال حمله احتمالی ایران به پادشاهی عربستان نشان نخواهد داد."

فاروق به طور خاص به حمله سال 2019 به تاسیسات نفتی آرامکو اشاره کرد که نیمی از تولید نفت خام سعودی را به طور موقت از بین برد و با محکومیت بین المللی روبرو شد، اما آمریکا هیچ اقدامی در قبال آن نکرد.

با این حال فاروق علیرغم نشانه های "مثبت" در مذاکرات بین عربستان و ایران، هشدار داد که گفت وگوها دارای ضمانت هایی نیست که ایران "به آنچه توافق شده است - و همچنین حمایت بین المللی از چنین مذاکراتی" پایبند باشد.

"حسین ایبیش" کارشناس خاورمیانه مستقر در واشنگتن نیز گفت که نشانه های مثبت از روند مذاکرات ایران و سعودی بیشتر از جانب ایران و عراق بیرون داده می شود.

وی گفت: "اکنون که کل منطقه وارد دوران رفع بحران ها شده است، تصور فرآیندی که منجر به بازگشت گسست شود امر چندان دشواری نیست ... اما از نظر من پیشرفت قابل ملاحظه ای خواهد داشت."

به گفته "مازیار خسروی" روزنامه نگار ایرانی، ریاض و تهران در رقابت منطقه ای خود به بن بست رسیده اند.

او گفت: "هر دو طرف متوجه هستند که چاره ای جز رسیدن به سازش ندارند."

بیشتر بخوانید:

« فارن پالیسی»: چرا دولت سعودی خواهان سقوط جمهوری اسلامی نیست؟

گلف نیوز: صلحی پایدار بین ایران و کشورهای عربی در دسترس است

جزییات مذاکرات ایران - سعودی

امریکا: از گفتگوی مستقیم ایران و عربستان استقبال می کنیم

احیای رابطۀ ایران و عربستان دشوار نیست/کافی است عربستان تعهد بدهد

مزیت های بهبود رابطه ایران و عربستان سعودی

در مملکت چه خبر است؟ احیای روابط با عربستان در وزارت خارجه ؛ فحاشی به عربستان در برنامه سلام فرمانده!

تماشاخانه

بحران آب در شمال شرقی سوریه: اتهامات سنگین علیه ترکیه / بی‌برقی و بی‌آبی برای یک میلیون سوری (فیلم)

تراژدی در یک دریاچه، از فریاد کمک تا حبس ابد / مادری که دو بچه‌اش را کشت حالا چه می‌خواهد؟ (فیلم)

فیلم های دیگر