امروزه فناوری اطلاعات و ارتباطات به عنوان یکی از اصلی‌ترین موتورهای پیشران اقتصاد هر کشور نقش آفرینی می‌کند. موضوعاتی از قبیل ارائه سرویس‌های متونع خدماتی بر بستر آن لاین علاوه بر آنکه جریان های جدیدی از درآمد را روانه جیب ارائه دهندگان این سرویس ها میکند منجر به تغییرات عمده در سبک زندگی امروز در جامعه نیز شده است.

به گزارش ایلنا، طی چند سال اخیر موضوع دارایی های دیجیتال به عنوان یکی از تجربیات جدید،بیش از گذشته مورد توجه همگان قرار گرفته است.موضوعی که با افزایش باور نکردنی قیمت برخی ارزهای دیجیتال ابعاد جدیدی از خود را به مردم نشان داد.به سراغ دکتر

سید صابر امامی مشاور کسب و کارهای فناوری اطلاعات و ارتباطات و رئیس کمیسیون محتوای دیجیتال نظام صنفی رایانه‌ای رفتیم تا درباره آینده دارایی های دیجیتال از او بپرسیم. گفتگو با این فعال صنعت دیجیتال در ادامه می‌خوانید:

دارایی های دیجیتال چیستند و از کجا آمدند؟

البته راجع به این نوع دارایی اختلاف نظر هایی وجود دارد و درواقع ادبیات مشترکی بین محققین تعریف نشده اما اگر بخواهیم در یک ادبیات کلی موضوع را مطرح کنیم دارایی های دیجیتال سه نوع هستند.

گروه اول

دارایی هایی هستند که طی سالها ناشی از یک فعالیت یا یک مزیت به دارایی تبدیل شده اند.امروزه همه میدانیم یک دامین (نشانی اینترنتی) بر اساس میزان آسان بودن و یا بر اساس معنی خود یک قیمتی اضافه بر قیمتی دارد که فروشنده اصلی ثبت کننده دریافت میکند یا به اصطلاح بازاریهای قدیمی "بر خوب یا دو دهانه " است.

البته اگر این نشانی اینترنتی با یک فعالیت کسب و کاری همراه باشد و به واسطه آن در بازار جایگاهی یافته باشد نیز یک سرقفلی پیدا میکند.یا مثلا یک شماره موبایل رند یا با پیش شماره خاص در حالیکه به غیر از خدمات مرسوم تماس و ارتباط خدمات اضافه دیگری ارائه نمیکند میتواند یک ارزش مضاعف داشته باشد ضمن آنکه در صورتی که این شماره موبایل مربوط به تامین کننده دست اول یک کالا باشد که در بازار مخاطبان نیز شناخته شده است نیز ارزشی جداگانه از جنس سرقفلی پیدا میکند.

گروه دوم

،دارایی هایی هستند که به دلیل تغییرات عمده در فضای کسب و کار دیجیتال به وجود آمده اند و گاهی اوقات ارزشهای باور نکردنی پیدا میکنند.به عنوان نمونه تا چند سال پیش یک تهیه کننده سینما میتوانست از اکران فیلم،فروش کپی رایت به تلویزیون،فروش کپی رایت به شبکه نمایش خانگی و حداکثر از طریق پخش کننده ای خارجی به همین زمینه ها در خارج از کشور دست یابد.امروز با حضور کسب و کارهای دیجیتال هر محتوایی میتواند کپی رایت VOD، کپی رایت UGC و کپی رایت های دیگر داشته باشد.بدین معنی که امروز اگر کسی مثلا مالکیت پخش دیجیتال یک فیلم را بر بستر سایت های بر پایه محتوای تولید شده توسط کاربر(UGC) را داشته باشد میداند که ارزش آن کمتر از سایر مالکیت های این فیلم نیست.

گروه سوم

دارایی هایی هستند که با نام "کریپتواست" (Crypto assets) شناخته میشوند.موضوع این گروه از دو گروه قبلی پیچیده تر و شاید جذابتر هم باشد.البته کریپتو است ها به فارسی با نام "دارایی دیجیتال"شناخته میشوند که معنای دقیقتر آن "دارایی رمزی" است.

البته باید به "کریپتوکارنسی" (crypto currencies) یا "رمز ارز" هم اشاره کنیم که شاید معروف ترین رمز ارزی که همه حداقل یک دفعه نام آن را شنیده اند بیت کوین است.بیشترین تفاوت در بین کریپتو کارنسی ها و کریپتو است ها شاید به نوع پشتوانه آنها برمیگردد.

لطفا کمی دقیقتر درباره "کریپتواست" (Crypto assets) توضیح دهید

نقطه تمرکز و توجه در کریپتو است ها موضوع پشتوانه هاست.در واقع کریپتو است ها با پشتوانه هایی که دارند بیشترین نقش را در فرایند نقد شوندگی دارایی و تبدیل دارایی فیزیکی به یک نوع از دارایی دیجیتال ایفا میکنند.امروزه موضوع کریپتو است ها محل مناقشه و چالش حقوقدان ها هست چرا که به نوعی در فرایند توکنایز کردن دارایی در این قالب خرید و فروش کالا دیجیتال میشود و فرایند های قدیمی از دور خارج میشوند.

در واقعاین فرایندها مبادلات را از مدل سنتی به دیجیتال تغییر داده اند.امروزه فرایند انتقال یک عکس در یک پیام رسان در یک لحظه انجام میشود.در واقع دارایی دیجیتال هم میتواند مانند یک عکس یا پیامک منتقل شود با این تفاوت که اگر ما یک عکس را برای کسی در یک پیام رسان بفرستیم آن عکس را خودمان هم داریم و یک نسخه برای دریافت کننده فرستاده شده در حالیکه در این بخش، دارایی مثل یک عکس ارسال میشود و پس از آنکه در مقصد دریافت شد ما آنرا دیگر نداریم و در واقع انتقال داده ایم.

ارزهای دیجیتال مختلفی در بازار وجود دارند؛چه تفاوت هایی با هم دارند ؟

همانطور که گفتید به جز بیت کوین که بیشتر شناخته شده است ده ها ارز دیجیتال دیگر نیز وجود دارد.شاید از منظر دارایی دیجیتال ارزهای دیگر هم پر اهمیت باشند بدین معنی که برخی از این ارزهای دیجیتال به جای پشتوانه های فیزیکی پشتوانه های دیجیتال و کاربردهای فنی دارند.

مثلا ارز دیجیتال "بیت تورنت" یکی از آنهاست که اتفاقا امروز جز سی ارز دیجیتال پر ارزش است و روزانه در دنیا نزدیک به دو میلیارد دلار مبادله میشود.این توکن برای افرادی که از خدمات به اشتراک گذاری فایل در اینترنت استفاده می‌کنند بسیار مفید است.

آنها اگر مرتباً از طریق "بیت تورنت" فایل‌های مورد نظر خود را دانلود کنند، ممکن است بتوانند به منظور سرعت بخشیدن به روند انتقال فایل‌های انتخاب شده از توکن "بیت تورنت" استفاده کنند. در واقع کاربران با پرداخت بیت تورنت می‌توانند سرعت دانلود را بالا ببرند. از طرفی اگر در این بستر فایلی را آپلود کنند، می‌توانند با این کار توکن "بیت تورنت" کسب کنند.

یا نمونه دیگر ارز دیجیتال "هولو" است که هدف اصلی آن ایجاد یک فضای میزبانی برای برنامه های اجتماعی است.پلت فرم هولو این امکان را برای کاربران ایجاد میکند که در یک فضای ابری برنامه های خاص خود را مدیریت کنند.هولو نیز جز پنجاه ارز دیجیتال پر ارزش است و روزانه در حدود نیم میلیارد دلار مبادله میشود.

ارزهای دیجیتال فراوان دیگری نیز وجود دارند که هر کدام داستان خود را دارد.

دارایی های دیجیتال در ایران چگونه است؟

ما تجربیات پراکنده ای در این زمینه داریم البته شاید اولین بارها که اعتماد به دارایی دیجیتال در ایران اتفاق افتاد به معاملات شرکت های نرم افزاری برگردد.شرکت های نرم افزاری عموما دارایی هایشان از جنس نرم افزارها است که الزاما کالای فیزیکی نیست ولی این شرکتها با ارزش های بالایی خرید و فروش شدند.حتی فرایند عرضه شرکت های غیر سخت افزاری صنعت فناوری اطلاعات به بورس و فرابوس نشان دهنده پذیرش دارایی های دیجیتال به عنوان دارایی در بازار سرمایه بود.

به این معنی که مردم برای خرید سهام شرکت هایی صف میکشند که دارایی فیزیکی زیادی ندارند اما ارزش ناشی از دارایی دیجیتال همه را به سمت آنها میکشاند.

البته درباره خلق یک توکن دیجیتال در ایران تجربه ای با نام "پیمان" آغاز شده است."پیمان" یک توکن دارایی با پشتوانه طلا به میزان ارزش معادل یک سوت طلا با عیار ۲۴ (حداقل استاندارد ۹۹۵) است که نقدشوندگی آن از سوی همه میزبان‌های آن یعنی چند شرکت وابسته به بانکهای کشور تضمین می‌شود و برای تسهیل معاملات سایر توکن‌ها، اعم از توکن گواهی یا توکن دارایی در شبکه بکار میرود.

شبکه ققنوس که خالق توکن پیمان است امکان انتشار توکن‌های متنوع دارایی را فراهم مینماید.شبکه اصلی ققنوس در خردادماه ۱۳۹۸ به صورت رسمی با حضور شش میزبان اولیه، فعالیت خود را آغاز کرد.

آینده دارایی های دیجیتال را تا کجا میدانید؟

به نظرم هر چه پیش می‌رویم ارزهای دیجیتال در زندگی روزانه ما نقش بیشتری پیدا می‌کنند و این همه گیری منجر به ارزشمند تر شدن این دارایی ها میشود.در سال ۲۰۲۰ ، نهادهای کلانی همچون بانک جی‌پی‌مورگان و شرکت مالی استاندارد چارترد راه‌حل‌هایی برای کاربرهای خود برای اسفاده از ارزهای دیجیتال ایجاد کردند و حتی بسیاری دیگر از جمله بانک‌های سرمایه‌گذاری سی‌تی‌بنک و دویچه بنک، دارایی‌های دیجیتال را در میان دارایی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های معمول خود جای دادند.

همچنین امکان شفافیت بالا در رمز ارزها منجر به استقبال جدی از سوی کسانی خواهد شد که علاقمند هستند دارایی های کمتر نقدشونده را در این عرصه عرضه کنند و از سوی دیگر افرادی متقاضی خرید میشوند که علاقمند هستند بخشی از دارایی دیجیتالی را داشته باشند که از پشتوانه های آن مطمئن هستند.

از طرفی شرکت های خلق کننده دارایی دیجیتال هم روز به روز به پشتوانه معاملات و افزایش ارزش خود قدرت بیشتری برای مواجهه با بازهای قدیمی تر مالی و پولی پیدا میکنند و این پیامی است که میتوان از آن صدای رونق بیشتر آنها را شنید.