۱۵ آبان ۱۴۰۳
به روز شده در: ۱۵ آبان ۱۴۰۳ - ۱۸:۰۰
فیلم بیشتر »»
کد خبر ۷۶۳۸۹۹
تعداد نظرات: ۲۵ نظر
تاریخ انتشار: ۱۱:۴۹ - ۱۶-۱۰-۱۳۹۹
کد ۷۶۳۸۹۹
انتشار: ۱۱:۴۹ - ۱۶-۱۰-۱۳۹۹
جرعه‌ای از اقیانوس فرهنگ و ادبیات ایران-1

تو داد و دهش کن، فریدون تویی!

در این سلسله نوشتارها که از امروز آغاز می‌شود می‌کوشیم از اقیانوس فرهنگ و ادبیات هزار سالۀ ایران به قدر جرعه‌ای بنوشیم و لذت آن را با مخاطب در میان بگذاریم...

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- توجه مخاطبان و کاربران به آنچه دربارۀ سخنان دکتر محمود انوشه در برنامۀ «دورهمی» و با عنوان « انوشه در تلویزیون، جامعه تشنۀ معنویت/ تقدیر یا تغییر» انتشار یافت، سبب شد برخی با علایقی که در این نویسنده سراغ دارند بخواهند سهم خود را ادا کنم تا جرعه‌ای از اقیانوس فرهنگ و ادبیات هزار سالۀ ایران بنوشیم.

به صورت مشخص البته پیشنهاد مدیریت و سردبیری عصر ایران بود و ار امروز بی‌آن‌که بتوان نظم دقیقی تعیین کرد شروع می‌کنم.

در گیر و دار و قیل و قال سیاست، این گونه مباحث می‌تواند جنبۀ آرامش‌بخشی هم داشته باشد. با این توضیح که قضاوت و اظهار فضل و انتساب به خود در کار نیست و تنها توشه‌هایی است که از گنجینه ای بزرگ از حکمت و نظم و نثر و اندیشه و البته عرفان ناب ایرانی برداشته و اندوخته‌ایم و می‌اندوزیم و به اشتراک می‌گذاریم و چون ابتدا در تارنما منتشر می‌شود از شتاب فضای تلگرام و نرم‌افزارهای پیام رسان موبایلی دور است و به قصد تأمل و درنگ نوشته می‌شود.

هر از گاهی به این بهانه جدای جنبه های معنوی و مفهومی سراغ فرم و زبان هم می‌روم چرا که به قول شاهرخ مسکوب «ایرانی بودن، گرفتاری های زیادی دارد.زبان فارسی اما همه را جبران می‌کند.»

در نخستین شماره دوبیت از فردوسی را از شاهنامه نقل می‌کنم:تو داد و دهش کن، فریدون تویی!

فریدونِ فرّخ، فرشته نبود
زِ مُشک و ز عَنبر سرشته نبود

به «‌داد» و «دَهِش» یافت این نیکویی
تو داد و دهش کن، فریدون تویی 

به ساده‌ترین و شیواترین زبان می‌گوید «فریدون، آدم فرازمینی نبود. به سبب داد و دهش (عدالت و بخشش) از او به نیکی یاد می‌شود. تو هم داد و دهش داشته باش تا همچون فریدون شوی».

چون در سال‌های اخیر اصطلاح «دهش» باب شده شاید برخی تصور کنند واژه‌ای تازه است. حال آن که فردوسی آن را به کار برده بی‌آن‌که هیچ بار ایدیولوژیک داشته باشد.

در زندگی خود اهل داد (منصف) باشیم و از هر چه به دست می‌آوریم بخشی را به عنوان «دهش» برای دیگران در نظر بگیریم. این دهش می‌تواند مادی و می‌تواند معنوی باشد. لازم نیست حاتم‌ طایی باشیم. اصل دهش مهم‌تر از میزان آن است.

* برای لذت بیشتر از این دو بیت، پیشنهاد می‌کنم «آخرین داستان» با صدای شهرام ناظری را نیز گوش کنید که این دو بیت را هم خوانده است. (کاری شجاعانه. چون خوانندگان غالباً سراغ اشعار تغزلی و عاشقانه می‌روند).

----------------------------------------

بیشتر بخوانید:

*«انوشه» در تلویزیون؛ جامعۀ «پول‌زده» تشنۀ معنویت/ تقدیر یا تغییر؟

ارسال به دوستان
انتشار یافته: ۲۵
در انتظار بررسی: ۹
غیر قابل انتشار: ۰
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۰۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
36
بسیار عالی وپرمحتوا است واقعا خسته نباشین
محسن
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۱۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
26
ادامه دار باشد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
11
6
سعدی علیه الرحمه می فرماید:

چو زن راه بازار گیرد بزن
وگرنه تو در خانه بنشین چو زن
عصر ایران سپاس از توجه شما. اما می کوشم مضامینی را انتخاب کنم که با ارزش های مدرن نیز سازگار باشد.

در کشورهای اسکاندیناوی و مشخصا فنلاند انگاره های ذهنی را تغییر داده اند و به عنوان مثال وقتی زنی صاحب فرزند می شود 6 ماه به مادر و 6 ماه به پدر مرخصی می دهند تا پدران نیز خانه داری را تجربه کنند.

دست کم مضامینی که بر سر آن مناقشه درنگیرد!
پاسخ ها
ناشناس
| Iran (Islamic Republic of) |
۱۴:۱۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
درود فراوان بر شما، قصدم مطایبه بود. از توجه شما به گنجینه فرهنگ ایران سپاس گزارم.
Viva Iran
| Belgium |
۱۶:۲۰ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
در فنلاند به پدر ششماه مرخصی نمیدهند. اطلاعات غلط ندهید.
عصر ایران

این نکته را در گفت و گوی تازه ای از دکتر آرش نراقی شنیدم. با توجه به مطالعات ایشان و مقاله پر سر وصدایی که به تازگی دربارۀ زنان و مردسالاری نوشته اند و معمولا مستند صحبت می کنند اشاره شد. البته موضوع اصلی گفتار نیست و در پاسخ گفته شده. شما اگر اطلاع دقیق تر دارید بفرمایید.

ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۴۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
4
24
ایرانیت با وجود اینکه اساسی ترین رکن ماندگاری اقوام این سرزمین است ،
اما متاسفانه از دو سو ضربه می بیند ،
یک ادبیات رسمی کشور که ایرانی بودن را رقیب ایدئولوژی خود می داند ، درحالی که میهن پرستی باید اولین رکن اقدامات مسئولان کشور باشد ،
دوم اما به واسطه دهکده جهانی ، تنها فرهنگ مورد تایید ، فرهنگ امریکایی است ،
و متاسفانه ، تقریبا همه کشورهای جهان تسلیم این داستان شده و ملاک خوب و بد و پیشرفت و پسرفت کشورها شبیه شدن به امریکایی هاست ،
شهرزاد
Iran (Islamic Republic of)
۱۲:۵۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
1
22
عالی. آقای خدیر. استادانه. حتی در متن های سیاسی اگر کسی با محتوا و نظرتون موافق نباشه نمیتونه تسلط تون به زبان فارسی و درست نویسی و پاکیزه نویسی رو انکار کنه. این جور نوشته ها رو ادامه بدین چون کلی وقت گذاشتین ولی چکیده ش رو کپسولی ارائه میدین. ممنون
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
14
ممنون لذت بردم ادامه دهید
جهان
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۰۸ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
8
سلام و درود خداوند بر مهردادخان خدیر عزیز
کمی گله مند شدم از باب ورود جنابعالی به داستان مهران مدیری و برایتان نوشتم شان شما بالاتر از پرداختن به این موضوعات است و اکنون خوشحال شدم به جائی قدم گذاشته اید که بوی نیکنامی از آن به مشام میرسد.
برای مخاطبان عصر ایران کتاب کمیاب " زندگی و مرگ پهلوانان در شاهنامه " تالیف استاد دکتر محمدعلی اسلامی ندوشن را معرفی میکنم که در بابی که شما گشوده اید کم نظیر است . با پوزش از جسارتی که شد.
پاسخ ها
چکو
| Iran (Islamic Republic of) |
۲۱:۴۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
بسیاربجاگفتید.هم درمقدمه وهم درموخره.جای این سلسله گفتارهای اقای خدیرخالی بود.کم گوی وگزیده گو.
رسول دهش
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۱۵ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
11
خیلی خوشمان آمد ، تا حالا اینقدر تفسیری زیبا از فامیلیم ندیده بودم
ممنون
علی
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۱۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
10
دست مریزاد
ایران زیبا
Iran (Islamic Republic of)
۱۳:۴۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
15
خیلی خوب بود ادامه بدید
ما از فرهنگ و هنر وادب اصیلپون خیلی دور شدیم
ناشناس
Netherlands
۱۳:۵۷ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
13
به نظرم یکی از بهترین سروده ها و جملات خردمندانه استاد توس است
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۵:۵۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
2
8
سلام جناب خدیر
سپاس از شما به خاطر نگرش و دغدغه ارزشمندتان نسبت به فرهنگ و ادب گران بهای ایران زمین ....
mmd
Iran (Islamic Republic of)
۱۶:۲۰ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
7
2
همین؟ چقدر کوتاه!!!
عصر ایران

چون قرار است به نکته ای بسنده شود و ادامه یابد مانند تحلیل ها بلند نیست. در حد جرعه است نه کوزه!

ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۱۱ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
1
5
بسیار عالی دست مریزاد
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۷:۲۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
1
5
آفرین جان آفرین پاک را

تلاش کنیم فرهنگ و ادب کهن خود را باز یابیم تا دیگران حتی در دشمنی از ما به نیکی یاد کنند
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۲۳ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
0
3
از آخرین داستان نام بردید.حیف از آن همه تکنیک خوب که به خاطر متن نامناسب بر باد رفت!
عرفان
Canada
۲۲:۴۹ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
0
6
با توجه به شناحتی که از جناب خدیر داریم، قطعا انتخاب این بیت، بخصوص برای اولین نوشتار، اتفاقی نیست. البته فرمودید هدف فقط لذت بردن از ادبیات فارسی هست ولی کاش ماها به "دهش"ش و اونایی که بالاترن به "داد"ش عمل کنیم.
حمید
Iran (Islamic Republic of)
۲۲:۵۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۶
0
3
در میان هجمه های سنگین اطلاعاتی که هر لحظه به خورد مخاطبان فضای مجازی داده میشه، واقعا جای مطالب آموزنده ای مثل همین مطلب کم هست. از رسانه عصر ایران تشکر میکنم به خاطر ارائه سری مطالب آشنایی با آثار تاریخی کشور و همینطور سری جدیدی از آشنایی با ادبیات فارسی که با این مطلب استارت زده شد.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۰:۲۲ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
0
3
سلام. اگر می‌توانید اینها را به صورت صوتی بگذارید سپاسگزار خواهیم بود.
ناشناس
Iran (Islamic Republic of)
۰۸:۱۶ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
0
3
عالي بود. خديرجان باز هم از اينها بنويس كه روحمان تازه شود و كمي از دنياي حال به هم زن سياست دور شويم.
مهدی
Iran (Islamic Republic of)
۱۴:۵۶ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
0
1
درود بر شما
مهدی
Iran (Islamic Republic of)
۱۸:۳۴ - ۱۳۹۹/۱۰/۱۷
0
1
عالی. انشاالله این نکته های ارامبخش از ادب و عرفان ایرانی، در این دنیای بی آرام تداوم یابد.
اتحادیه کسب و کارهای مجازی در آستانه انحلال؛ آینده کسب و کارهای آنلاین در هاله‌ای از ابهام طارمی در ترکیب ثابت اینتر مقابل آرسنال جایزه ادبی ۱۰ یورویی که نویسنده را ثروتمند می‌کند تاج: بازگشت میزبانی تیم‌های ایرانی به پروازهای بین‌المللی گره خورده است جانشین فرمانده کل سپاه: مردم منتظر پاسخ به جنایت صهیونیست‌ها باشند لاوروف: آمریکا آماده قطع روابط با روسیه نیست دیدار عراقچی با نخست وزیر پاکستان اختلاف بر سر عزل مدیران مبارزه با پولشویی؛ بانک مرکزی و مرکز اطلاعات مالی در مقابل هم تصادف مرگبار چهار تریلی در محور سیرجان - بندرعباس؛ یک کشته و چهار مصدوم سید محمدرضا طاهری از شاگردان شهریار درگذشت صدیقی: عملیات وعده صادق 3 قطعا انجام می‌شود حمله موشکی سنگین به پایگاه آمریکایی‌ها در سوریه؛ ناکامی سامانه‌های دفاعی آمریکا مشاوران ترامپ: نسبت به تعداد آرای خاموش تردید داریم و منتظر نتیجه‌ایم ضرغامی: دیروز اطلاعات مهمی درباره هوش مصنوعی دریافت کردم/ مسئله‌ ما هنوز فیلترینگ است! عمو حسن برنامه گل یا پوچ بازیگر شد