سازمان حفاظت محیط ‌زیست: ۹۰ درصد یوزپلنگ‌های جهان در ۱۰۰ سال اخیر از بین رفته‌اند

معاون محیط‌زیست طبیعی و تنوع‌زیستی سازمان حفاظت محیط‌زیست با اشاره به این که در ۱۰۰ سال گذشته ۹۰ درصد یوزپلنگ‌های جهان از بین رفته‌اند، گفت: تخریب زیستگاه، نابودی سکونتگاه و افزایش تعارضات انسانی بر قلمرو این حیوانات مهمترین عوامل تهدید این گونه ارزشمند است.

به گزارش ایرنا از سازمان حفاظت محیط زیست، کیومرث کلانتری در پیامی به مناسبت روز جهانی یوزپلنگ، افزود: بدون تردید مقوله حفاظت از محیط زیست از جمله مهم ترین ارکانی است که چندین سال است از جانب جوامع بین المللی مورد توجه ویژه بوده است و به همین منظور متولیان حفاظت از محیط زیست در سراسر جهان به منظور معطوف کردن توجه آحاد جامعه به موضوعات مهم زیست محیطی، روزهایی از تقویم سالانه را به این رویدادهای مهم اختصاص می دهند.

وی اظهار کرد : به همین منظور صندوق حفاظت از یوزپلنگ در سال ۲۰۱۰ با در نظر گرفتن اهمیت موضوع در خطر انقراض بودن یوزپلنگ، با برگزیدن روز چهارم دسامبر (چهاردهم آذر ماه) برای ارتقای آگاهی و تنویر افکار عمومی در خصوص این گونه ارزشمند، این روز را به عنوان روز جهانی یوزپلنگ نام گذاری کرد.

کلانتری ادامه داد: یکی از زیباترین و نادرترین گربه سانان جهان که روزگاری قلمرو آن در گستره وسیعی از مناطق آفریقایی، آسیای مرکزی و شبه قاره هند بوده است و در حال حاضر گستره دو زیر گونه افریقایی و آسیایی آن به دلایل متعدد بسیار محدود شده است و طی ۱۰۰ سال گذشته جهان بیش از ۹۰ درصد جمعیت های یوزپلنگ موجود در طبیعت را از دست داده است، از مهم ترین عوامل تهدید این گونه می توان به تخریب زیستگاه و نابودی سکونتگاه این گونه ارزشمند بدلیل افزایش تعارضات انسانی و نقش مستقیم انسان در تخریب قلمرو این گربه سان ارزشمند اشاره کرد که در نتیجه فعالیت هایی از جمله کشاورزی، معدنکاوی، جاده کشی است.

به گفته وی، همچنین تلفات ناشی از سوانح جاده ای، شکار بی رویه گونه و طعمه های آن نیز از مهم ترین عوامل تهدید یوز پلنگ است، تجارت غیر قانونی این گونه نیز با هدف نگهداری به عنوان حیوان خانگی از دیگر عوامل تهدید آن در سطح جهانی به حساب می آید.

وی گفت: یوزپلنگ آفریقایی با جثه اندکی بزرگتر نسبت به زیر گونه آسیایی (ایرانی) و جمعیتی حدود ۷۵۰۰ قلاده در طبیعت به مراتب از وضعیت بهتری نسبت به زیرگونه آسیایی برخوردار است، در حالی که زیر گونه آسیایی به نسبت وضعیت بسیار بحرانی تری را سپری می کند و در حال حاضر قلمرو آن صرفا به لکه های زیستگاهی در چند استان در کشور ایران محدود است.

معاون محیط زیست طبیعی سازمان محیط زیست افزود: با توجه به فعالیتهایی که طی بیست سال گذشته در چارچوب پروژه بین المللی حفاظت از یوز پلنگ آسیایی و دیگر اقدامات حفاظتی برای حفاظت از این گونه در زیستگاه های منتخب از جمله پارک ملی کویر، پناهگاه حیات وحش نایبندان و دره انجیر، منطقه حفاظت شده بافق و ذخیره گاه زیستکره توران و پناهگاه حیات وحش میاندشت در ایران به انجام رسیده است، علاوه بر حفاظت از این گونه در زیستگاه، اطلاعات ارزشمندی در خصوص وضعیت و اکولوژی یوز پلنگ آسیایی گردآوری شده است.

وی گفت: از اهم اقداماتی که طی سالهای گذشته در راستای حفاظت از یوز پلنگ آسیایی در ایران به انجام رسیده است می توان به پایش و سرشماری یوز و طعمه های آن و همچنین ارتقای وضعیت حفاظتی این گونه در ۶ میلیون هکتار زیستگاه آن و همچنین طرح پوشش بیمه گونه، انجام فاز مقدماتی تکثیر و پرورش در نیمه اسارت یوز در پارک ملی توران و انعقاد تفاهم نامه با پژوهشگاه رویان برای انجام پروژه های تحقیقاتی مشترک است.

کلانتری افزود: از نکات امیدوار کننده طی ماه های اخیر ثبت و مشاهده جمعیت هایی از چند خانواده این گونه در پارک ملی توران استان سمنان به عنوان مهم ترین زیستگاه واجد جمعیت زایای یوز پلنگ آسیایی است که این مهم در کنار اقدامات مداخله ای مانند طرح تکثیر در نیمه اسارت یوز در پارک ملی توران و افزایش جمعیت طعمه های آن در زیستگاه های مورد نظر می تواند نوید بخش نقاطی روشن به منظور حفظ این گنجینه ژنتیکی در جهان باشیم.

وی ضمن تبریک روز جهانی یوزپلنگ گفت: امیدواریم تلاش های در حال انجام برای حفاظت از این گونه شگفت انگیز به ثمر بنشیند و این سریعترین حیوان خشکی در جولانگاه رقابت با انقراض پیروز گشته، آیندگان را نیز از شگفتی های خود بهره مند سازد.