تحریک تقاضا در شرایط افت رشد اقتصادی یا حاکم شدن رکود چگونه ممکن است؟ در حالی که اکثر سیاستگذاران اقتصادی در جهان نسخه کاهش نرخ مالیات بر تولید و عایدی ثروتمندان به همراه عقبنشینی دولت از دخالت در اقتصاد را تجویز میکنند، آبیجیت بانِرجی، یکی از برندگان جایزه نوبل اقتصاد سال ۲۰۱۹ از کارآیی راهکار معکوس دفاع میکند.
به گزارش یورونیوز، آقای بانرجی که یک هفته پیش به همراه همسرش، استر دولفو و میشل کرِمر، استاد دانشگاه هاروارد، جایزه نوبل اقتصادی را به پاس خدماتش در افزایش کارآیی سیاستهای فقرزدایی بر پایه مطالعات تجربی کسب کرده، در تازهترین سخنرانیاش کاهش مالیات برای رشد سرمایهگذاری را افسانهای لقب داده که از سوی صاحبان کسب و کارها تبلیغ میشود.
استاد اقتصاد دانشگاه امآیتی آمریکا که در جلسه معرفی تازهترین کتابش با عنوان «اقتصاد خوب برای شرایط سخت» در دهلی نو، پایتخت هندوستان سخن میگفت، تاکید کرد، نسخهای که تاکنون رایج بوده در عمل تنها ثروتمندانی را هدف میگرفته که در پول غلت میزدند ولی رویکرد بهتر این است که با افزایش مالیاتها توزیع پول در میان مردم بیشتر شود.
برنده جایزه نوبل اقتصاد افزود:«رشد اقتصادی با کاهش مالیات افزایش پیدا نمیکند بلکه با افزودن بر قدرت خرید مردم بالا میرود چون که سرمایهگذاری به رشد تقاضا حساس است و واکنش نشان میدهد.»
بسیاری از کشورهای جهان از اقتصادهای بزرگی همچون چین وهند گرفته تا اندونزی و مالزی با بروز شواهد کاهش رشد اقتصادی با کاهش نرخ مالیات بر کسب و کارها تلاش کردهاند تا خود را از گرفتار در چشمانداز تاریک اقتصاد جهانی نجات دهند ولی صندوق بینالمللی پول اخیرا با انجام پنجمین اصلاحیه خود، پیشبینی نرخ رشد اقتصاد جهان را بار دیگر کاهش داد و به ۳ درصد رساند.
دولت چین تنها در سال جاری میلادی از ۲۸۰ میلیارد دلار درآمد مالیاتی خود از محل مجموع درآمد اشخاص حقیقی و سود اشخاص حقوقی صرف نظر کرده است. این رقم در اقتصاد هند معادل ۲۰ میلیارد دلار بوده است. حتی در آمریکا نیز دونالد ترامپ، رئیس جمهوری ایالات متحده از سیاست کاهش نرخهای مالیات با هدف تحریک رشد اقتصادی حمایت میکند.
آقای بانرجی در ادامه صحبتهای خود انتقاد از سیاست اقتصادی دولت جمهوریخواه آمریکا را به کاهش مالیات ها محدود نمیکند و تصریح میکند:« باورنکردنی است که به بهانه رشد اقتصادی چنان به نابرابری در جهان دامن زده شود که شرایط برخی کشورها به مرز انفجار برسد.»
این اقتصاددان هندی الاصل در توضیح نسخه خود گفت:« در کشورهای همچون هندوستان که رشد اقتصادی به پایینترین سطح در شش سال گذشته رسیده، دولت باید توسعه و گسترش بیشتری پیدا کند.»
این در حالی است که دولت هند افزون بر کاهش مالیاتها تخفیفهایی را برای سرمایه گذاران خارجی در نظر گرفته و حتی بستههای محرک مالی نیز طراحی و اجرا کرده و همین امور موجب افزایش کسری بودجه دولت هند شده است.
آقای بانرجی بار دیگر یادآور شد که به جای سیاست ناکارآی کاهش مالیات باید با گسترش دولت تقاضا و به تبع آن سرمایه گذاری و رشد اقتصادی تحریک کرد.
استاد اقتصاد دانشگاه امآیتی آمریکا در پایان به طور ضمنی خاطر نشان کرد که سیاست کاهش مالیات به جهت سادگی اجرا و ماهیت پوپولیستی آن محبوب سیاستمداران است ولی در عمل کارآیی ندارد.