شبنم سيدمجيدي؛عوامل مختلفي از مسائل داخلي و بين المللي روي قيمت سهام شركت هاي بورسي و رشد شاخص بورس اثرگذار هستند. در اين ميان شايد دوره هاي مختلف ديده و شنيده باشيم كه بعد از افزايش نرخ ارز، مسكن و طلا، بازار سرمايه نيز با تحرك مواجه شده است. در نگاه اول نبايد رشد شاخص بورس به اين بازارها بستگي داشته باشد، اما در حقيقت بازار سرمايه نيز به دلايل گوناگون از اين تغييرات اثرپذير است.

احسان رضاپور، تحليلگر بازار سرمايه در اين باره مي گويد: وضعيت نقدينگي جامعه، وضعيت چشم انداز بازارهاي مختلف سرمايه پذير، ميزان فروش، نرخ بهره و وضعيت بنيادي شركت هاي فعال در بازار سرمايه، به علاوه شرايط سياسي و اقتصادي حاكم بر كشور در زمينه رشد سهام و سوددهي شركت هاي حاضر در بازار سرمايه موثر است. علاوه بر اينها، قيمت هاي جهاني كالاهايي مثل فلزات گرانبها، نفت، محصولات پتروشيمي و... هم در زمينه نرخ شاخص بورس اثرگذار هستند.

او ادامه مي دهد: از طرف ديگر، تعاملات كشور با همسايگان و قدرت هاي اقتصادي عواملي هستند كه مي توانند در وضعيت بازار اثرگذار باشند.

تاثيرگيري بازار سرمايه از ارز

اين دكتراي مديريت كسب و كار با اشاره به اينكه معمولاً بازار سهام پس از بازار ارز، طلا و مسكن حركت مي كند، ادامه مي دهد: رشد شاخص هاي بورس نسبت به بازارهاي ديگر با تاخير همراه است. بازار سهام، از صنايع مختلف فعال در زمينه هاي مختلف تشكيل شده است. مثل صنايع خودروساز، شركت هاي ساختماني و توليدكننده هاي فلزات اساسي همچنين توليدكنندگان سيمان، فولاد و كاشي يا شركت هاي دارويي و شركت هاي پيمان كاري هر كدامشان نمايندگاني را در بازار سرمايه دارند. اگر شرايط نرخ ارز باعث رونق در فروش محصولات اين شركت ها شده باشد، اثرات آن را در حساب هاي مالي اين شركت ها با تاخير مي بينيم. در نتيجه حركت رو به رشد بازار سرمايه هم نسبت به بازارهاي ديگر با تاخير خواهد بود.

اين كارشناس اقتصادي ادامه مي دهد: بازار سرمايه به نرخ ارز حساسيت دارد. چون در خيلي از مواقع نرخ فروش محصولات شركت ها رابطه مستقيمي با نرخ ارز دارد و همچنين با اثرپذيري زيادي از نرخ ارز همراه است. همين موضوع باعث مي شود تا همراه با افزايش نرخ ارز، شركت هايي كه محصولات آنها با دلار به فروش مي رود، با سرعت بيشتري مورد اقبال بازار قرار گيرند. برخي گروه ها و صنايع مثل محصولات پتروشيمي، فلزي و معدني سهم قابل توجهي از كل بازار سرمايه كشور دارند. فروش دلاري محصولات اين شركت ها باعث مي شود، تا رشد شاخص بورس نيز با سرعت بيشتري خود را نشان دهد. رشد فروش آنها تاثير مستقيمي در شاخص بورس دارد و رشد فروش آنها باعث خوش بيني سرمايه گذاران و افزايش اقبال به سهام آنها و در نهايت افزايش شاخص بورس مي شود.

شرايط ناامن سياسي، احتياط در بازار سرمايه

رضا پور اما در كنار نرخ ارز، شرايط كلان سياسي حاكم بر كشور را هم بر رشد شاخص بورس اثرگذار مي داند. او مي گويد: بازار سرمايه مشابه بازار ارز واكنش زيادي به تغييرات اقتصادي نشان مي دهد. گاهي شرايط سياسي باعث مي شود واكنش بازار ارز و بورس برعكس همديگر شود. يعني قيمت دلار بالا مي رود اما بورس مي ريزد. تغييرات ناشي از ناامني و خطرات سياسي و نظامي باعث ريزش شاخص سهام مي شود.

رضا پور با مثالي صحبت خود را ادامه مي دهد: نرخ ارز در چند روز منتهي به 14 ارديبهشت روند افزايشي داشت. اما روز 15 ارديبهشت بازار سهام ريخت. دليل آن نگراني هاي سياسي بود كه در بازار تقويت شد. هر گونه ناملايمت و مخاطره اي در مسائل سياسي، به مذاق سرمايه گذاران بازار سرمايه خوش نمي آيد و آنها را به احتياط بيشتر سوق مي دهد. آنها در شرايط ناامني سياسي، در زمينه سرمايه گذاري احياط بيشتري مي كنند و حتي براي اينكه از اين مخاطرات مصون بمانند، سهام خود را واگذار مي كنند. آنها منتظر شرايط مطمئن تر مي مانندو دوباره در آن زمان سهام مي خرند. اينها باعث تشديد هيجانات منفي در بازار سرمايه مي شود.

او ادامه مي دهد: پس به طور كلي اگر شركت ها مشكل جدي در زمينه فروش نداشته باشند و ناامني سياسي نداشته باشيم، با افزايش نرخ دلار، در بازه هاي زماني بلند مدت افزايش قيمت سهام را مي بينيم كه باعث رونق بورس مي شود.

چشم انداز 98

بر اين اساس، چشم انداز سال 98 را نيز مي توان تحليل كرد. اگر از نظر شرايط سياسي، اقتصادي و امنيتي، فضاي معتدل و عادي را سپري كنيم، وضعيت شركت ها در سال 98 مي تواند در مقايسه با سال 97 بهتر باشد. ارزيابي گزارش هاي شركت ها نشان مي دهد كه چشم انداز بازار سرمايه نسبت به بازارهاي رقيب كه قبلاً رشد قابل توجهي داشته اند، بهتر است. رشد قابل توجه و چشم گيري در بازارهاي ديگر نداريم اما چشم انداز رونق در بازار سرمايه قوي تر است.

رشد پياپي بازارها و اصلاح قيمت هايي كه به صورت افت هاي مقطعي خود را نشان مي دهد، منطقي است و اگر پيش زمينه منفي خاص و جدي نداشته باشيم در واقع سرمايه گذاران نبايد در اين زمينه نگران باشند.