یونان و مقدونیه سرانجام به دعوایی ۳۰ ساله بر سر نام مقدونیه پایان دادند. طبق توافقی دو طرفه همسایه شمالی یونان از این پس "جمهوری مقدونیه شمالی" خوانده میشود. این توافق باید به تصویب پارلمان هر دو کشور برسد.
به گزارش دویچه وله، زوران زائف، نخستوزیر مقدونیه اعلام کرد این کشور و یونان پس از چندین ماه مذاکرات فشرده بر سر تغییر نام مقدونیه موافقت کردهاند. او در یک نشست خبری در اسکوپیه این توافق را "راهحل تاریخی" پس از ۲۵ سال خوانده و گفت: «توافق ما این بوده است که درهمه جا از نام جمهوری مقدونیه شمالی استفاده شود.»
از زمان اعلام استقلال مقدونیه از یوگسلاوی در سال ۱۹۹۱ یونان بر سر اسم مقدونیه با همسایه شمالی خود اختلاف داشت. دلیل مخالفت یونان وجود استانی در شمال این کشور به نام مقدونیه بوده و به اعتقاد یونان اقدام مقدونیه برای انتخاب این نام به نوعی ادعای مالکیت در مورد استان مقدونیه یونان و تحریف تاریخ یونان بوده است.
الکسیس سیپراس، نخستوزیر یونان نیز توافق این کشور با مقدونیه را "یک پیروزی بزرگ دیپلماتیک و فرصت تاریخی بزرگ" برای منطقه دانست که میتواند به "دوستی، همکاری و توسعه مشترک" بیانجامد.
مقدونیه امیدوار است با تغییر نام و حل اختلاف با یونان بر سر این موضوع راه این کشور برای پیوستن به اتحادیه اروپا و پیمان آتنلانتیک شمالی (ناتو) هموار شود.
با این حال این توافق باید توسط پارلمان مقدونیه و همچنین پارلمان یونان تصویب شود. سیپراس تأکید کرده، دولت مقدونیه باید تأیید پارلمان را کسب کند، زیرا در غیر این صورت "دعوتنامه ناتو لغو میشود و مذاکرات برای پیوستن به اتحادیه اروپا نیز متوقف خواهد شد."
دونالد توسک، رئیس شورای اروپا نیز با انتشار پیامی در توییتر حمایت خود را از توافق یونان و مقدونیه اعلام کرده و نوشت: «به لطف شما عمل غیرممکن در حال ممکن شدن است.»
مخالفت ناسیونالیستها در هر دو کشور
مقامات یونان پیشتر گفته بودند فهرستی از نامهای پیشنهادی نظیر "مقدونیه جدید" و "مقدونیه سفلی" را به همسایه خود ارائه دادهاند اما در نهایت پس از ماهها مذاکره نام "مقدونیه شمالی" انتخاب شد.
با این حال این توافق نگرانیها و مخالفتهایی را در یونان و مقدونیه رقم زده است. جورج ایوانف، رئیسجمهور مقدونیه گفته "نیاز به یک توافق ملی جامعتر برای یافتن یک راهحل وجود دارد که به شأن و منزلت مردم مقدونیه آسیب نزند."
ایوانف به حزب ملیگرای "دموکراتیک اتحاد ملی" (VMRO-DPMNE) نزدیکی دارد که در انتخابات سال گذشته از زائف شکست خورد. هریستیان میکوسکی، رهبر این حزب گفته از تغییرات در نام "طبق قانون اساسی" مقدونیه حمایت نمیکند. او این توافق را "تسلیمنامه" خوانده و گفته دولت "به دلیل عدم صلاحیت نخستوزیر برای رهبری مذاکرات" آن را امضا کرده و "زائف همه درخواستهای یونان را پذیرفته است."
در ماههای گذشته مخالفان تغییر نام مقدونیه چندین بار دست به تظاهرات اعتراضی در اسکوپیه زدند. در آتن، پایتخت یونان و نیز شهر سالونیک (تسالونیکی)، دومین شهر بزرگ این کشور نیز معترضان به خیابانها آمدند تا مخالفت خود را با گنجاندن کلمه "مقدونیه" در هر گونه توافق احتمالی بین اسکوپیه و آتن ابراز کنند.
کیریاکوس میتسوتاکیس، رقیب محافظهکار سیپراس نیز این توافق را "توافقی بد" توصیف کرده و گفته: «قبول زبان و ملیت مقدونیهای یک عقبنشینی ملی غیرقابلپذیرش است.»
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو با انتشار بیانیهای از توافق بین یونان و مقدونیه حمایت کرده و گفته است، این توافقنامه "اسکوپیه را در مسیر عضویت در ناتو قرار میدهد." او تأکید کرده این توافق به "تقویت صلح و ثبات در سراسر بالکان غربی کمک خواهد کرد."
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا نیز با اعلام حمایت، این توافق را کمکی به "تحول کل منطقه جنوب شرق اروپا" خوانده است.