از تاسیس فیسبوک ۱۴ سال میگذرد. این شبکه اکنون با دشواریهای عدیدهای روبهرو است. کوچ میلیونی کاربران این شبکه بر روی آینده آن سایه افکنده است. در چنین شرایطی، مارک زاکربرگ اقدام به انتقاد از خود و کار خود کرده است.
چهاردهمین سالگرد تاسیس فیسبوک با انتقاد تند مارک زاکربرگ از خود و از مسئولان این شبکه همراه بود؛ امری که تا کنون سابقه نداشته است. انتقاد زاکربرگ از فعالیت خود و عملکرد مسئولان فیسبوک در واقعیت امر واکنشی به موج گسترده انتقاداتی است که در چند ماهه گذشته متوجه این شبکه اجتماعی بوده است.
موضوع از انتقاد گسترده از نقش فیسبوک در کارزار انتخاباتی آمریکا شروع شد اما در آن حد باقی نماند. این انتقاد دو موضوع را شامل میشد. انتقاد نخست مربوط میشد به برخورد منفعلانه مسئولان فیسبوک در قبال پستهایی که به قصد تاثیرگذاری بر اذهان عمومی در آمریکا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری منتشر شده بودند. حال آنکه انتقاد دوم به درآمد فیسبوک از محل انتشار اخبار دروغ برمیگشت.
از انکار تا پذیرش
زاکربرگ و سایر مسئولان فیسبوک در نخستین واکنش خود منکر آن شدند که از فیسبوک برای نشر ضداطلاعات در کارزار انتخاباتی آمریکا استفاده شده است. اما پس از آنکه تحقیقات پیرامون این موضوع جدیتر شد، ناگزیر به پذیرش آن شدند.
این تحقیقات نشان داد که در ماههای پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا ۸۰ هزار پست مشکوک فیسبوکی در اختیار ۱۲۶ میلیون نفر از شهروندان آمریکا قرار گرفته است.
مارک زاکربرگ در انتقاد از عملکرد فیسبوک به مناسبت چهاردهمین سالگرد تاسیس آن این نکته را پذیرفت که این شبکه بسیار کند در برابر این مسائل عمل کرده است. از آن گذشته، مسئولان فیسبوک اعلام کردهاند که ۱۰ هزار نفر نیروی جدید به منظور کنترل و حذف پستهای ناصحیح و همچنین نفرت پراکنی استخدام خواهند کرد. فیسبوک متعهد شده است که در آینده جلوی چنین امری را خواهد گرفت.
انتقاد دوم که در عمل هنوز بی پاسخ مانده آن بود که نه تنها فیسبوک در کارزار انتخابات آمریکا مانع از انتشار اخبار دروغ نشده، بلکه حتی از این طریق کسب درآمد کرده است.
موضوع به هالیوود هم کشیده شد و جیم کری، هنرپیشه نامآشنای کانادایی-آمریکایی، در واکنش به انتشار این اخبار ناصحیح اعلام کرد که نه تنها همه سهام فیسبوک خود را خواهد فروخت بلکه حتی حساب کاربری خود را مسدود خواهد کرد.
خروج شرکتهای بزرگ
بخش اعظم درآمدهای فیسبوک از طریق تبلیغات تامین میشود. اکنون بسیاری از شرکتهای بزرگ جهان اعلام کردهاند که به همکاری خود با فیسبوک خاتمه خواهند داد و حاضر به انتشار تبلیغات بر روی فیسبوک نیستند.
در بین این شرکتها میتوان به شرکت عرضه چای "لیپتون" و همچنین شرکت تولید لوازم بهداشتی و زیبایی "داو" اشاره کرد. حتی شرکتهای بزرگ تبلیغاتی نیز اعلام کردهاند که سیاستهای تبلیغاتی خود را در ارتباط با شبکههای اجتماعی مورد تجدید نظر قرار خواهند داد.
کاهش سطح تبلیغات بر روی شبکه فیسبوک همراه شد با کوچ میلیونی کاربران جوان در آمریکا؛ کوچی که به باور کارشناسان تنها به آمریکا محدود نمیشود و روندی است که شروع شده و دستکم در سال جاری نیز ادامه خواهد داشت.
انتقاد از خود
انتقاد مدیرعامل فیسبوک، آن هم در سالگرد تاسیس آن را میتوان واکنش او نسبت به موج گسترده انتقاداتی دانست که علیه این شبکهاجتماعی مطرح شده است.
زاکربرگ در پست خود اعلام کرد که مرتکب خطاهای فنی بسیاری شده و دست به معاملات غلطی زده است. او گفت: «من به افراد نادرستی اعتماد کردهام و افراد بااستعداد و توانمندی را در پستهای غلطی به کار گرفتهام.»
مدیرعامل فیسبوک در رابطه با اینکه از گردش تحولات حاکم بر دنیای دیجیتال عقب مانده و بسیار کند در برابر این تحولات واکنش نشان داده است، از خود انتقاد کرد. باید یادآور شد که بسیاری از کاربران از چیدمان صفحه فیسبوک نیز ابراز نارضایتی کردهاند.