رفتارشناسی حزب مؤتلفه در معرفی رسمی مصطفی میرسلیم

عصر ایران؛ مهرداد خدیر- هر چند بلافاصله پس از اعلام نام «مهندس مصطفی میرسلیم» به عنوان کاندیدای حزب مؤتلفه اسلامی در این باره تحلیلی ارایه شد و بیشتر به پیشینه سیاسی او در سال 1359 پرداختیم و این که اولین رییس جمهوری ایران قصد داشت او را به عنوان نخست وزیر معرفی کند ولی بعد منصرف شد و نیز این که پس از آن دیگر حضور چشم‌گیر سیاسی نداشت تا آن که در سال 72 وزیر ارشاد شد.

تحلیل حاضر اما به این خاطر است که حزب مؤتلفه آقای میرسلیم را به عنوان نامزد رسمی معرفی کرده در حالی که گمان می رفت با دیگران رایزنی کند.

تأکید بر این که این معرفی رسمی است و تا آخر در صحنه می ماند موضوع این تحلیل است و به این بهانه می توان به رفتار شناسی قدیمی ترین حزب اصول گرا پرداخت:

1- معرفی سیاستمدار 71 ساله به این معنی است که حزب 50 ساله ترجیح می دهد یک نیروی قدیمی را به عنوان کاندیدا معرفی کند و بدین ترتیب با نواصول گرایانی که به احتمال زیاد می خواهند مهرداد بذرپاش را به عنوان نامزد نهایی و مورد حمایت آقای احمدی نژاد معرفی کنند مرزبندی کرده است.

هر چند که این نقد هم متوجه آنها شده آیا در طول این همه سال نیروی جدید پرورش نداده اند؟ در حالی که با مشکلات و تضییقات احزاب دیگر نیز هرگز رو به رو نبوده اند.

2- معرفی چهره قدیمی را می توان به این معنی تلقی کرد که در این حزب سنتی ها دست بالا را دارند یا نگران بوده اند که چهره جدید موجب شکاف شود.

زیرا مرحوم عسگر اولادی در اواخر عمر - هر چند دیگر دبیر کل مؤتلفه نبود- اما به خاطر مواضع اعتدالی و توصیه ای که برای گشایش یکی از گره های مهم سیاسی داشت مورد توجه گروه های دیگر نیز قرار گرفت.

مؤتلفه با این معرفی می خواهد بگوید بر دیگران حق تقدم دارد و همان یک بار که به دنبال احمدی نژاد راه افتادند ظاهرا کفایت می کند.

3- معرفی مصطفی میرسلیم به عنوان کاندیدای رسمی در حالی است که احتمال ورود نظامیان به این عرصه وجود دارد و مؤتلفه با نظامیان نیز مرزبندی کرده است. تعجیل هم احتمالا به این خاطر است که در رو دربایستی های بعدی قرار نگیرند.

4- از سال 76 به این طرف نامزد مؤتلفه و جامعه روحانیت مبارز واحد بوده اند و از این منظر باید دید این بار هم جامعه روحانیت ائتلاف می کند یا نه. جالب این که حسن روحانی عضو شورای مرکزی همین تشکل بوده ولو ارتباط  خود را قطع کرده باشد.

5- وجه مثبت این قضیه این هم هست که کار حزبی را همچنان ترجیح می دهند. مکاتبات دبیر کل سابق مؤتلفه با دبیر کل سابق جبهه مشارکت از اسناد تاریخ سیاسی معاصر و تاریخ احزاب در ایران به شمار است و یکی از دلایلی که مؤتلفه نقش سابق را ایفا نمی کند این است که رقبای او از ادامه راه بازماندند.

در هر عرصه ای رقابت موجب رشد می شود. چه در سیاست چه در فوتبال. مثلا تیم پرسپولیس هنگامی رشد می کند که استقلال هم باشد و بر عکس. بدون رقیب روند رشد و تأثیرگذاری کند می شود.
 
6-  معرفی رسمی مهندس میرسلیم را می توان به این معنی هم دانست که ائتلاف واحد اصول گرایان اتفاق نخواهد افتاد و احتمالا با چند نامزد به صحنه می آیند تا انتخابات به مرحله دوم بکشد و در آنجا طبعا ائتلاف کنند.

7- از احزاب انتظار می رود عضو خود را به میدان بفرستند و از این نظر معرفی میرسلیم گامی مثبت به حساب آید. این حزب البته با مشکل رد صلاحیت رو به رو نیست و از این نظر دست آن باز است. احزاب اصلاح طلب اما ناگزیرند به گزینه هایی تن دهند که امکان عبور از فیلتر شورای نگهبان را داشته باشد.

در انتخابات 29 اردیبهشت 96 البته تکلیف اصلاح طلبان روشن است و از حسن روحانی حمایت می کنند و چنین دغدغه ای ندارند. اما سال 84 را در نظر آورید که بخشی از اصلاح طلبان در حالی از مصطفی معین حمایت کردند که عضو هیچ یک از دو تشکل اصلی حامی نبود.

8- راست سنتی با معرفی میرسلیم نگاه خود به مقوله فرهنگ و هنر را نیز بار دیگر نشان داده است. شهرت او بیشتر به خاطرهمان 4 سالی است که در دولت دوم هاشمی رفسنجانی وزیر ارشاد بود و سانسور و محدودیت های فرهنگی و هنری شدت گرفت تا جایی که در فروردین 76 هنرمندان حمایت کننده از سید محمد خاتمی را تهدید کرد که از حمایت رییس جمهور منتخب بعدی برخوردار نخواهند شد. چرا که گمان می برد علی اکبر ناطق نوری به ریاست جمهوری می رسد.

یکی از تفاوت های اصول گرایان سنتی با رادیکال ها در حوزه فرهنگ و هنر است. سنتی ها با موسیقی و سینما مشکل دارند. فارغ از این که چه کسی بخواند و چه کسی بسازد. با خود ساز و نت مشکل دارند و با تصویر.

نواصول گرایان اما با خود موسیقی و سینما مشکل ندارند بلکه در خدمت اهداف خود می خواهند. از این رو فیلمی که فلان کارگردان ارزشی بسازد یا ترانه ای که حامد زمانی بخواند خوب است.از آقای میرسلیم سال ها پیش سؤال شد «آخرین فیلمی که دیده کدام است» و او پاسخ داد: « خوش بختانه بعد از وزارت ارشاد دیگر ناگزیر نیستم فیلم تماشا کنم.»

9- در سال 59 مهندس میرسلیم 35 ساله بود و به عنوان مصداقی از صفاتی شناخته شده بود که امام برای نخست وزیر برشمرده بود: مکتبی، جوان و متعهد.اکنون اما مشخص نیست که بعد از 36 سال و هنگامی که 71 ساله و وارد دهه هشتم عمر شده چگونه به این نتیجه رسیده اند؟ شاید پاسخ دهند به جز جوانی که دیگر موجود نیست و ضرورتی هم ندارد باقی صفات را واجد است.

10- این که مؤتلفه در غالب انتخابات نامزد اختصاصی دارد این نگرانی را که راست گرایان درصدد تقلیل جمهوریت به نوع دیگری از حکومت باشند تا اندازه ای مرتفع می کند. نگران روزی باید بود که از صندوق قطع امید شود..