وسواسی‌هایی که به سادگی تسلیم نمی‌شوند/ پیامدهای وسواس فکری - عملی

شاید به نظر برسد که مساله مهمی نیست اما تا وقتی که با یک بیمار مبتلا به وسواس زندگی نکرده باشید نمی‌توانید عمق این مساله که به نظر برخی فاجعه است را دریابید. پیامد‌ها و عوارض این اختلال مهم تا جایی است که باعث افسردگی و اضطراب فراگیر در بیمار می‌شود و حتی بستر را برای خراب‌تر کردن روابط شخصی و زناشوئی را فراهم می‌کند و در مواردی حتی به متلاشی شدن خانواده می‌انجامد.

وسواسی‌هایی که به سادگی تسلیم نمی‌شوند

با اینکه شایع‌ترین وسواس را وسواس شست‌وشو می‌دانند اما مشکل اساسی این است که معمولاً مانند بیماری‌های دیگر به چشم نمی‌آید تا با مراجعه به مراکز درمانی معالجه شود. افراد وسواسی در برابر درمان، به سادگی تسلیم نمی‌شوند و این سرسختی آنان معمولاً اطرافیان را خسته می‌کند اما مجبورند که کج‌دار و مریز با فرد وسواسی خانواده که معمولا مادرخانواده است رفتار کنند.

زهرا شهبازی تنها یکی از افرادی است که از وسواس مادرش رنج می‌برد او می‌گوید: کاملا مشخص است که خودش هم از این وضعیت راضی نیست و رنج می‌کشد اما نمی‌تواند بر این مشکل غلبه کند. او تاکید می‌کند: مادرم همیشه مراقب است که کسی که از دستشویی بیرون می‌آید دستگیره درستشویی را با دست خیس باز نکند و اگر پایش خیس باشد باید منتظر بماند تا خشک شود و روی فرش بگذارد او یک لیوان یا استکان را با مقدار زیادی آب می‌شوید و تا زمانی که آب از لیوان سرازیر نشود نمی‌پذیرد که لیوان تمیز شده باشد. او با بیان اینکه به مرور همه از دست وسواسی ها خسته می‌شوند می‌گوید:مشکل فقط شست و شو نیست گاهی افراد وسواس فکری می‌گیرند و با اینکه می‌دانند کلید برق یا شعله اجاق گاز را خاموش کرده‌اند بارها و بارها برمی‌گردند و خانه را بررسی می‌کنند.

پیامدهای وسواس فکری - عملی

افرادی که دچار وسواس فکری یا عملی هستند نه تنها خودشان را آزار می دهند بلکه نتایج این رفتار را می توان به راحتی بر سایر افرادی که با این فرد ارتباط دارند به ویژه اعضای خانواده مشاهده کرد. حمید فتاحی روانشناس با بیان این مطلب می گوید: اطرافیان با مشاهده نیاز پایان‌ناپذیر و غیرمقاوم بیمار برای شستن مکرر دست‌ها در هر دقیقه، پاک کردن دستگیره یا شمردن کاشی‌های کف حمام، احتمالاً دچار ناراحتی یا نفرت از او می‌شوند. این ناراحتی و نفرت معمولاً آمیخته با احساس ترحم است؛ چراکه اطرافیان تا حدودی درک می‌کنند که بیمار نمی‌تواند برای رفع این امور بی‌معنا کاری بکند و معمولاً این ترحم بی‌جا که گاهی حتی به همکاری با بیمار آمیخته می‌شود، به غرق شدن بیشتر فرد مبتلا دامن می زند. او با اشاره به پیامدهای وسواس فکری یا عملی می گوید: افرادی که دچار وسواس فکری یا عملی هستند معمولا احساس خستگی می کنند و در هنگام استراحت نیز فکر و خیال لحظه ای آنها را راحت نمی گذارد.

در وسواس فکری افکار مزاحم و تکرارشونده در ذهن وجود دارد مثلا فردی که دچار وسواس فکری است اگر در تلویزیون صحنه یک تصادف را مشاهده کندبه سرعت تصویری از تصادف عزیزانش در ذهنش شکل می گیرد و در ذهنش آنها را به بیمارستان می برد و تمامی زوایای ممکن و ناممکن این حادثه را در ذهنش بررسی می کند. بدون شک چنین فردی دچار اضطراب و تشویش دائمی است و برای رفع این مشکل باید به روانپزشک مراجعه کند.

او ادامه می دهد: افکار وسواسی در انسان ها معمولا از فرهنگ جامعه نشات می گیرد . مثلا برخی از جوان ها زمانی که خود را با قشر ثروتمندتر از خود مقایسه می کنند دچار وسواس فکری می شوند و مدام به این فکر می کنند اگر رفتار خاصی از آنها را تقلید کنند می توانند از دیگران انتظار برخوردهای مشابهی را داشته باشند.در حقیقت وسواس فکری در این افراد باعث می شود اعتماد به نفس خود را از دست بدهند و در خود فرو روند.

درمان وسواس در چند دقیقه!

معمولا انواع اختلالات وسواس را می توان با دارو درمان کرد اما برای مشاهده تاثیر این دارو ها باید چند هفته تا چند ماه صبر کرد اما چندی پیش محققان موفق شده اند در این زمینه به درمان بسیار سریع‌تری دست پیدا کنند.

به گزارش مجله Biological Psychiatry ، دانشمندان برای انجام این تحقیق از یک مدل موش استفاده کردند که بطور ژنتیکی برای برخورداری از رفتار وسواس‌مانند مهندسی شده بود.در واقع این موش‌ها فاقد ژن Sapap3 بودند که در تنظیم ارتباطات بین نورون‌ها کمک می‌کند.

نتایج حاصل از آن بود که این موش ها نشانه‌هایی از اضطراب و رفتار وسواسی، مانند نظافت بیش از اندازه ای دارند و یک نوع گیرنده عصبی مانند mGluR5 باعث این رفتار غیرعادی می شود. محققان به موش‌های فاقد این ژن، با مسدود کردن فعالیت های mGluR5 دریافتند تا رفتارهای وسواسی موش‌ها طی چند دقیقه کاهش پیدا کرد اما تاثیر داروهای ضد افسردگی معمولی در این موش ها بعد از چندین هفته مشخص شد.

محققان امیدوارند داروهای متوقف کننده mGluR5 بتواند به درمان سریع و موثر اختلال وسواس در انسان‌ها نیز بیانجامد.

منبع: ايسكانيوز