پومیس، خطرناک‌تر از پالم

شرق - اخیرا خبر از واردات روغنی با نام «روغن پومیس» به میان آمده که گفته می‌شود از تفاله زیتون به‌همراه هگزان فراوان که یک محصول شیمیایی است تهیه می‌شود و برای سلامتی انسان بسیار مضر است.

حال آنکه با کمی جست‏وجو در اخبار پیرامون این روغن درخواهید یافت که واردات آن به کشور سابقه‏ای طولانی دارد و گویا به‌تازگی مسئولان به فکر برخورد جدی با آن افتاده‏اند.

این روغن که از کشورهای اسپانیا، ایتالیا و یونان به‏صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، برای واردکنندگان حاشیه سود بسیار بالایی دارد و درواقع این سودجویان با بازی با جان مردم، جیب‏های خود را پر می‌کنند.

مدیرکل نظارت بر فراورده‌های غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو از غیرمجازبودن مصرف روغن «پومیس» خبر داد.

هدایت حسینی درباره روغن غیرمجاز «پومیس» گفت: یکی از بدترین نوع روغن‌ها در فرایند تهیه روغن زیتون، روغن استخراج‌شده از تفاله زیتون است و طرز تهیه آن نیز به‌این صورت است که باقی‌مانده حاصل از تفاله زیتون که هنوز دارای مقداری روغن است را با هگزان فراوان و حرارت زیاد استخراج می‌کنند و با  عنوان روغن حاصل از تفاله زیتون یا پومیس (pomace) به‏فروش می‌رسانند.

وی همچنین با اشاره به اسامی سانسا (Sansa) به زبان ایتالیایی یا اروخ (Oruj) به زبان اسپانیایی به‏عنوان دیگر نام‌های این روغن‌ها اظهار کرد: خریدوفروش این محصول تحت هر نامی ممنوع است و بازرسان سازمان غذا و دارو و دانشگاه‌ها موظف به جمع‌آوری این فراورده غیر‏مجاز از سطح عرضه هستند.

به‌گفته مدیر‏کل نظارت بر فراورده‌های غذایی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو، مصرف‏کنندگان باید نسبت به مضرات استفاده از این فراورده آگاه باشند و در هر بسته‏بندی که به یکی از نام‌های مذکور برخوردند از خرید آن اجتناب کنند و موضوع را به نزدیک‌ترین معاونت غذا و دارو دانشگاه‌های سراسر کشور یا سامانه ١٤٩٠ اطلاع دهند.

همچنین مردم در هنگام خرید روغن به اطلاعات درج‌شده روی بسته‏بندی اعم از تاریخ تولید، انقضا، نام و مشخصات شرکت واردکننده، شماره پروانه بهداشتی و نام کشور تولید‏کننده دقت کنند. 

محمدرضا هاتفی، دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان روغن زیتون و زیتون شور، در این رابطه به «شرق» گفت: این روغن غیرمجاز به کشور در قالب قاچاق وارد و به‏صورت وسیع در استان‌های کشور توزیع شده است.

 این روغن را از تفاله روغن زیتون با هگزان فراوان (که یک محصول شیمیایی است) و حرارت زیاد استخراج می‌کنند، این در حالی است که به‏ علت استفاده از هگزان تنها می‌تواند در مصارف صنعتی مانند تولید پماد، کرم و... مورد استفاده قرار گیرد.  هاتفی افزود: شیوه توزیع این روغن به دو صورت است.

نخست آنکه روی برچسب آن به نام «روغن پومیس» ذکر می‌شود که خود ممنوع‏الورود و ممنوع‏المصرف است، اما از مبادی غیررسمی وارد کشور می‌شود.

 دیگری با نام روغن زیتون توزیع می‌شود که در این مورد باید مصرف‏کنندگان دقت کافی داشته باشند تا محصولی که خریداری می‌کنند کد بهداشتی سازمان نظارت بر غذا و دارو و آدرس کارخانه تولیدکننده را داشته باشد و در صورت وارداتی‌بودن نیز پروانه فروش و گواهی استاندارد روی برچسب آن حک شده باشد.

دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان روغن زیتون و زیتون شور با اشاره به اینکه روغن پومیس از کشورهای اسپانیا،و ایتالیا و یونان به‏صورت قاچاق وارد کشور می‌شود، تصریح کرد: این روغن در تمامی کشورها به مصرف صنعتی می‌رسد، اما در ایران به‌دلیل گران‌بودن روغن زیتون، ‏١٠درصد زیر قیمت عرضه می‌شود و برای واردکنندگان غیرمجاز آن حاشیه سود بالایی دارد.

وی افزود: تا مدت‌های طولانی با واردات این محصول مخالفت جدی نمی‏شد تا اینکه موضوع به اطلاع رئیس سازمان غذا و دارو رسید و وی نیز پیگیری این مسئله را برعهده مدیر‏کل نظارت بر فرآورده‌های غذایی، آشامیدنی، آرایشی و بهداشتی سازمان غذا و دارو گذاشت تا اینکه دیروز نسبت به این مورد اخطار لازم داده شد. اکنون با همکاری انجمن صنفی تولیدکنندگان روغن زیتون و زیتون شور، سازمان غذا و دارو و تعزیرات این موضوع در حال پیگیری است و تاکنون تعداد بالایی از فروشگاه‌های عرضه‏کننده این محصول پلمب شده‏اند.

دبیر انجمن صنفی تولیدکنندگان روغن زیتون و زیتون شور با اشاره به تفاوت روغن «پومیس» با روغن «پالم» گفت: روغن پالم مصرف خوراکی دارد، اما در محصولات خاصی مانند روغن‏های قنادی و بستنی مورد استفاده قرار می‏گیرد.

 این روغن چون در دمای ١٤درجه نیز به‏صورت جامد باقی می‏ماند، می‌تواند در این محصولات مورد استفاده قرار گیرد و امکان تقلب در آن وجود ندارد، اما به‌دلیل اینکه در محصولات دیگر مورد استفاده قرار نگیرد، واردات آن از ٦٤٠هزار تن به ٤٤٠هزار تن کاهش یافته، اما روغن «پومیس» از اساس به‏علت شیمیایی و سرطان‏زابودن بنا بر استاندارد ١٤٤٦ وزارت بهداشت، مصرف خوراکی ندارد.

پیش از این نیز حدود شش سال پیش، حسین صادقی، نایب‌رئیس شورای ملی زیتون ایران، نسبت به واردات روغن پومیس هشدار داده بود. وی گفته بود: مردم آگاه باشند که اگر در مارک‌های خارجی با کلمه روغن پومیس یا اولیواویل برخورد کردند از خرید آنها خودداری کنند چراکه روغن پومیس از تفاله زیتون گرفته شده و برای سلامتی افراد مضر است.

 به‌این‌دلیل به نظر می‌رسد مسئولان با وجود تاخیر بسیار طولانی نسبت به برخورد جدی با این محصول، باید پیگیری‌های خود را با شدت بیشتری اعمال کنند.