الحیات در این گزارشی می نویسد که روحانی به دنبال مکانیزم جدیدی برای پیشبرد مذاکرات هسته ای بوده است و ظریف را نه با هدف تغییر در سیاست خارجی بلکه رهبری مذاکرات هسته ای با غرب انتخاب کرده است.
رهبر ایران؛ رهبری دینی که نقشی غیرقابل انکار دارد به گزارش نامه نیوز، نقش رهبر ایران در تعیین خطوط مذاکرات ایران عیرقابل انکار است. ایشان در تصحیح روند مذاکرات مانند رد دو مرحله بودن توافق، نقش ایفا می کنند. رهبر ایران که علاوه بر سمت ولی فقیه یک مرجع دینی نیز است به عنوان نماینده نخستین مجلس ایران انتخاب شدندو پس از آن نیز به سمت ریاست جمهوری ایران در سال 1982 نیز انتخاب شدند.
رسیدن رهبر ایران به سمت ولی فقیه و رهبری ایران پس از درگذشت امام خمینی و سابقه اجرایی ایشان باعث شد که وی بر امور اداره کشور در لحظات حساس اشراف داشته باشند.
حسن روحانی،مکانیزم جدیدی برای پیشبرد مذاکرات هسته ای رئیس جمهوری ایران، رئیس شورای عالی امنیت ملی این کشور نیز به حساب میآید. وی بر اساس تجربه ای که در زمان دبیری شورای عالی امنیت ملی در سال های 1989 تا 2005 کسب کرده بود، بر مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 نظارت میکند.
روحانی تا سال 2013 به عنوان نماینده رهبر ایران و عضو، در این مجلس حضور داشت و در زمان حضور در مرکز مطالعات استراتژیک وابسته به مجمع تشخیص مصلحت نظام ایران در سال های 2005 تا 2013 تلاش هایی در زمینه ارتباط دهی میان تحقیقات این مرکز و مذاکرات هسته ای آن زمان به ریاست علی لاریجانی و پس از آن سعید جلیلی صورت داد.
وی به دنبال مکانیزم جدیدی برای پیشبرد مذاکرات هسته ای بر اساس تجربه ای بود که پس از مذاکرات با تروییکای اروپایی رهبری کرد، مذاکراتی که بر اساس نتایج آن ، لاریجانی و جلیلی توانستند مذاکرات را به پیش ببرند.
از سوی دیگر روحانی یکی از شخصیت های در نوع خود منحصر به فرد نیز محسوب می شود که از ابتدای آغاز بحران پرونده هسته ای ایران در سال 2001 تاکنون با آن در ارتباط است.
محمد جواد ظریف، مردی برای رهبری پرونده مذاکرات هسته ای روحانی پس از بررسی جزئیات پرونده مذاکرات هسته ای ایران، سمت وزارت خارجه دولت جدید این کشور را به دلیل تجربه و خبرگی محمد جواد ظریف در عرصه سیاست خارجی به مدت 30 سال به وی واگذار کرد.
ظریف از جوانانی بود که پس از پیروزی انقلاب اسلامی سال 1979 ایران وارد وزارت خارجه شد و پیش از آنکه به عنوان نماینده ایران در سازمان ملل متحد انتخاب شود مشاور کنسولگری ایران در سانفرانسیسکو بود.
ظریف که مدرک دکترای خود را در رشته روابط بین الملل از آمریکا دریافت کرده است، یکی از چهره های ایرانی متخصص در امور آمریکا است.
نزدیکان روحانی درباره انتخاب ظریف از سوی رئیس جمهوری این کشور به سمت وزارت خارجه میگویند که هدف از این انتخاب با توجه به رویکردهای حسن روحانی به دلیل تغییر شکل وزارت خارجه ایران نبود بلکه هدف از این انتخاب رهبری مذاکرات هسته ای با کشورهای غربی بوده است.
عباس عراقچی؛ مردی بدون حاشیه سیاسی محمدجواد ظریف اقدام به تشکیل تیم مذاکره کننده از میان اعضای وزارت خارجه این کشور کرد و مسئولیت بخشی از مذاکرات مستقیم را به معاون حقوق خود عباس عراقچی داد.
عراقچی مدرک دکترای خود را در رشته علوم سیاسی از دانشگاه کنت انگلیس دریافت کرد. وی در مرکز تحقیقات سیاسی وزارت خارجه کار خود را آغاز کرد و مدتی نیز به عنوان سفیر ایران در کشورهای اروپایی و آسیایی حضور داشت و پس از آن به سمت معاون وزیر در امور حقوق بین الملل منصوب شد.
عراقچی یکی از چهره های حرفه ای وزارت خارجه ایران محسوب می شود که هیچ گرایش سیاسی خاصی ندارد و به عضویت هیچ یک از احزاب سیاسی ایران نیز درنیامده است.
مجید تخت روانچی، از سازمان ملل و سفارت در سوئیس تا عضویت در تیم مذاکره کننده ظریف وی از نزدیکان ظریف، وزیر خارجه ایران است که در زمان نمایندگی ظریف در سازمان ملل متحد وی را همراهی می کرد.
تخت روانچی مدرک دکترای خود را در رشته علو سیاسی از دانشگاه برن سوئیس دریافت کرد. وی پس از پیروزی انقلاب اسلامی ایران وارد وزارت خارجه این کشور شد و مسئولیت های متعددی را مانند رایزن، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل در نیویورک و سفیر، نمایندگی جمهوری اسلامی ایران نزد سازمان ملل در اختیار داشت.
وی علاوه بر این سفیر ایران در آلمات و سوئیس نیز بود. ظریف وی را علاوه بر انتخاب به سمت معاون وزیر خارجه در امور اروپایی و آمریکایی به تیم مذاکره کننده هسته ای ایران نیز افزود.
حمید بعیدی نژاد، سابقه طولانی مدت در همراهی با ظریف حمید بعیدی نژاد برای نظارت بر روند مذاکرات کارشناسی ایران و گروه 1+5 به عنوان یکی از اعضای تیم مذاکره کننده ارشد ایرانی انتخاب شد. وی نماینده ایران در شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و رایزن سفارت دائمی ایران در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک نیز بودهاست.
وی همچنین از نزدیکان روحانی نیز به شمار می اید که در زمان نمایندگی ظریف در سازمان ملل متحد به همراه وی در نیویورک حضور داشت.
حسین فریدون، طراح تماس تلفنی تاریخی اوباما و روحانی تمرکز ویژه ای بر نقش حسین فریدون، برادر حسن روحانی که مسئولیت ویژه ای در مشاوره و به عنوان نماینده ویژه روحانی در مذاکرات هسته ای به شمار می رود، نشده است.
وی تاکنون دو مرتبه در مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 شرکت کرده است. دو حضور وی در مذاکرات هسته ای با هدف تسهیل رسیدن به توافق هسته ای بود. از سوی دیگر در تلاش برای نشان دادن جدیت حکومت ایران در مذاکرات هسته ای، در این نشست ها شرکت کرد.
وی در زمان جنگ ایران و عراق به وزارت خارجه ایران پیوست و به مدت 8 سال به عنوان سفیر ایران در مالزی حضور داشت و پس از آن به مرکز تحقیقات استراتژیک پیوست.
از فریدون به عنوان مهندس تماس تلفنی میان اوباما و روحانی در سال 2014 پس از حضور رئیس جمهوری ایران در مقر سازمان ملل متحد در نیویورک یاد می شود.
علی اکبر صالحی، رئیس تیم مذاکرات فنی ایران و گروه 1+5
وی مدرک دکترای خود را در رشته فیزیک هسته ای از یکی از دانشگاه های آمریکا دریافت کرد و به عنوان یکی از متخصصان علوم هسته ای ایران به شمار می رود. وی در سال 1975 وارد فعالیت های برنامه هسته ای ایران شد. صالحی از سال 2011 تا سال 2014 سمت وزارت خارجه ایران را نیز بر عهده داشت.
صالحی اکنون ریاست تیم فنی مذاکرات هسته ای ایران و گروه 1+5 را بر عهده دارد و در دور اخیر مذاکرات هسته ای نیز با همتای آمریکایی خود دیدار و در جلسات مشترکی با حضور وزرای خارجه ایران و آمریکا نیز حضور داشت.
علی شمخانی، کسی که مسیر رسیدن به توافق نهایی را هموار می کند در کنار تیم های فنی و مذاکره کننده ایرانی، شخصیت های بارزی نیز وجود دارند که در شکل گیری توافق نهایی هسته ای نقش دارند. افرادی مانند علی شمخانی که یکی از شخصیت های مهم سپاه پاسداران ایران به شمار می رود. وی در جنگ ایران و عراق حضور داشت و به سمت نیروی دریایی ارتش این کشور نیز محسوب شد و پس از آن نیز در سال 1997 تا 2005 از سوی محمد خاتمی، رئیس جمهوری وقت ایران به وزارت دفاع این کشور رسید.
وی از معتدلین در عرصه سیاسی ایران به شمار می رود و از نزدیکان رهبر ایران نیز است که از سوی ایشان به سمت عضویت کمیته روابط خارجی وابسته به دفتر رهبر ایران انتخاب شد و همزمان نیز از سوی روحامی به سمت دبیری شورای عالی امنیت این کشور نیز انتخاب شد.
علی لاریجانی، تجربه طولانی مدت در مذاکرات هسته ای و نقش غیرقابل انکار وی که مدرک دکترای خود را در رشته فلسفه دریافت کرده است از شخصیت های نزدیک به مذاکرات هسته ای محسوب می شود و روابط خوبی با حسن روحانی دارد. وی سمت دبیری شورای عالی امنیت ملی ایران را پس از روحانی و با ریاست جمهوری احمدی نژاد در سال 2005 را در اختیار گرفت. وی پس از انتقادات مکرر احمدی نژاد در مذاکرات هسته ای از سوی رئیس جمهوری وقت ایران از سمتش عزل شد.
از سوی دیگر اما ریاست وی بر تیم مذاکره کننده ایرانی با تروییکای اروپایی به ریاست خاویرسولانا و تجربه ای که در این زمنیه کسب کرد، روحانی را قانع کرد تا از مشاوره های وی در زمینه مذاکرات هسته ای با دولت های غربی استفاده کند.
از سوی دیگر، لاریجانی ویژگی های قابل توجه دیگری از جمله نزدیکی به رهبر ایران، ریاست مجلس شورای اسلامی ایران و ریاست دوره ای وی بر تیم مذاکرات کننده هسته ای ایران در گذشته، نیز دارد.
علی اکبر ولایتی، معمار مذاکرات پنهان هسته ای و فرد مورد اعتماد رهبر ایران علی رغم آنکه ولایتی وارد رقابت های انتخابات ریاست جمهوری ایران شد و با حسن روحانی رقابت کرد اما روابط میان این دو نفر بسیار خوب بود.
ولایتی که پزشک متخصص اطفال است و مدرک و تحصیلات خود را در یکی از دانشگاه های آمریکا دریافت کرده است یکی از شخصیت های سیاسی قدیمی است که از سال 1982 تا 1998 سمت وزارت خارجه را بر عهده داشت و روابط خارجی ایران را در زمان جنگ ایران و عراق مدیریت کرد و پس از آن به سمت وزیر خارجه ایران در زمان ریاست جمهوری رهبر ایران نیز انتخاب شد.
وی همچنین در دوران ریاست جمهوری هاشمی رفسنجانی نیز به عنوان وزیر خارجه انتخاب شد و پس از آن به سمت مشاور ارشد رهبر ایران در امور خارجی و بین المللی انتخاب شد. سال های طولانی حضور وی در دستگاه دیپلماسی ایران باعث شد که وی تجربه عملی در روابط خارجی کسب کند و اعتماد رهبر ایران و دیگر شخصیت های معتدل این کشور از جمله حسن روحانی را کسب کند.
ولایتی از جمله مدافعان مذاکرات هسته ای که روحانی آن را آغاز کرد نیز به شمار می آید. برخی منابع نیز از وی به عنوان مهندس نشست های محرمانه ایران و آمریکا در عمان پیش از انتخابات ریاست جمهوری سال گذشته ایران نیز یاد می کنند.