اعتراض دلواپسان به لالایی مادران

روزنامه شرق: موضوع زنان خواننده بار دیگر بحث مجلس شد. از یک‌سو وزارت ارشاد می‌گوید آلبوم «تو را‌‌ ای کهن بوم و بر دوست دارم» براساس ضوابط قانونی مجوز گرفته و از سوی دیگر انتشار خبرهایی مبنی‌بر تک‌خوانی یک زن در این اثر، واکنش نمایندگان مجلس را به‌دنبال داشته است.

آلبوم «تو را ‌‌ای کهن بوم و بر دوست دارم» سه‌شنبه هفته گذشته رونمایی شد اما در چندروز گذشته بحث بر سر اینکه یک خواننده زن در آن تک‌خوانی داشته است، موجب بروز حواشی‌ای برای این اثر شده. در تازه‌ترین واکنش‌ها دونفر از نمایندگان مجلس موضع خود را در این مورد ابراز کرده‌اند. نصرالله پژمان‌فر، عضو کمیسیون فرهنگی مجلس درباره این آلبوم به «نسیم» گفت: «خبر انتشار این آلبوم موسیقی به کمیسیون فرهنگی رسیده و قرار شده است این موضوع در کمیسیون مطرح و در چندروز آینده راجع به آن تصمیم‌گیری شود.»

احمد سالک، رییس کمیسیون فرهنگی مجلس نیز در پاسخ به سوال «نسیم» درباره تک‌خوانی بانوان گفت: «در وهله اول باید بگویم که همه مسوولان نظام جمهوری‌اسلامی موظف به دفاع از مجموع ارزش‌های اسلام و انقلاب‌اسلامی هستند که در حوزه فرهنگ، وزارت ارشاد پیشگام است. متاسفانه شاهد هستیم که گاهی تک‌خوانی و همخوانی در کشور انجام می‌شود که این مساله نگران‌کننده‌ای است؛ از این‌رو وزارت ارشاد موظف به نظارت بیشتر در این خصوص بوده و باید بیشتر به برگزاری کنسرت‌ها و بخش آلبوم‌های موسیقی توجه کند.»

رییس کمیسیون فرهنگی مجلس با بیان اینکه طبیعتا در صورت وجود تخلف در این زمینه کمیسیون از ابزارهای نظارتی خود استفاده می‌کند، تصریح کرد: «به‌طور مثال سال گذشته کنسرت همخوانی در قزوین برگزار شد که بلافاصله در این زمینه اقدام کردیم. اگر قرار به تک‌خوانی بانوان باشد، کمیسیون فرهنگی از ابزارهای خود استفاده خواهد کرد.»

یک‌روز پیش از این نیز آیت‌الله سیدمحمد‌علی علوی‌گرگانی در دیدار با اعضای کنگره شهدای دانشجوی استان قم، با اشاره به اینکه زنان ایرانی دارای شخصیت و مقام والایی هستند، عنوان کرد: «نباید اجازه دهیم زنان ایرانی ‌بازیچه دشمنان شوند و از همین‌رو نباید اجازه آواز و تک‌خوانی به زنان در کشور داده شود. زنان ایرانی دارای عزت و احترام هستند و از همین‌رو باید عزت و حریم هر منزلی حفظ شود تا بتوانیم در مسیر حفظ ولایت و انقلاب فعالیت کنیم.»

این سخنان درحالی مطرح می‌شود که دفتر موسیقی وزارت ارشاد در متنی که دیروز برای رسانه‌ها ارسال کرد، نوشت: «براساس ضوابط موجود که از بدو تاسیس دفتر موسیقی تاکنون به آن عمل شده است، هیچ‌گونه منع قانونی‌ای برای صدور مجوز آثاری که همخوانی زن و مرد دارند، وجود ندارد و پس از طی مراحل قانونی طبق روال مجوز انتشار برای اینگونه آثار نیز صادر می‌شود. بنابراین اثر مذکور به دفعات در واحد تطبیق بررسی شده و براساس مستندات موجود در پرونده پس از اصلاحات موردنظر دفتر موسیقی، نمونه نهایی با رعایت تمامی ضوابط و مقررات، به‌درستی و صحت اجازه انتشار دریافت کرده است.»

در همین حال پیروز ارجمند، در گفت‌وگویی که ١١بهمن با «شرق» انجام داد، از درست‌نبودن خبرهایی که در مورد تک‌خوانی خواننده زن در این آلبوم منتشر شده، خبر داد: «براساس ضوابط دفتر موسیقی، تنها به تک‌خوانی زنان در کنسرت‌های زنان مجوز داده می‌شود و غیراز این به‌هیچ‌وجه به تک‌خوانی زنان مجوز نمی‌دهیم. همخوانی زنان از ابتدای انقلاب مرسوم بوده و حتی مراحل تطبیق این اثر نیز انجام شده بود و این موضوع مربوط به امروز نیست و در دولت‌های قبلی هم اجرا شده است.»

حسین نوش‌آبادی، معاون پارلمانی و سخنگوی وزارت ارشاد اسلامی نیز ١١بهمن درخصوص آلبوم «تو را‌ ای کهن‌بوم وبر دوست دارم» گفت: «این آلبوم تک‌خوانی خانم نیست، بلکه همخوانی است و پس از بررسی‌های لازم موفق به اخذ مجوزهای لازم از وزارت ارشاد شده است. مجوز این آلبوم قانونی صادر شده و در چارچوب ضوابط و مقررات ارشاد بررسی و مجوز دریافت کرده و ادعای تک‌خوانی صحت ندارد.»

مراحل قانونی را گذراندیم

نوشین طافی که به همراه محسن کرامتی در آلبوم «تو را ‌‌ای کهن‌بوم و بر دوست دارم» همخوانی کرده است، در مورد صحت تک‌خوانی در این اثر به «شرق» گفت: «صحبت‌هایی که در مورد تک‌خوانی من منتشر شده، شایعه و حاشیه‌سازی است و صحت ندارد. من در این اثر با محسن کرامتی که استاد من بوده، همکاری کرده‌ام.»

او با بیان اینکه پنج‌سال صرف تهیه این آلبوم شده است، در مورد طولانی‌شدن این روند گفت: «این مساله خیلی عادی است. در بسیاری از آثار هنری به‌دلیل وسواس برای بهترشدن کیفیت موسیقی که من و آهنگساز آن آقای پیمان خازنی داشتیم، تولید آلبوم کمی طول کشید.»

طافی سپس به دلایل ایجاد چنین حاشیه‌هایی اشاره کرد: «هیچ توضیحی برای انتشار چنین خبری ندارم. البته معمولا آلبوم‌هایی که زنان در آن فعالیت کرده‌اند، با حاشیه همراه هستند، اما نمی‌دانم چرا این اتفاق در مورد آلبوم روی داده است درحالی که ما همه مراحل قانونی را طی کرده‌ایم و این کار، یک اثر دوصدایی است. ضمن اینکه اولین‌بار نیست این اتفاق می‌افتد و خود من قبلا هم در کنسرت‌هایی حضور داشته‌ام که به همخوانی پرداخته‌ام.»

طافی در مورد ایجاد مشکل در دریافت مجوز گفت: «معمولا روند بررسی آلبوم‌هایی که به شکل دوصدایی یا چندصدایی همراه با خواننده زن است، طولانی‌تر و کندتر از آلبوم‌های دیگر صورت می‌گیرد اما ما به مشکلی برنخوردیم و گذاشتیم آلبوم تمام مراحل قانونی را طی کند.»

منعی برای اجرای لالایی‌های مادران نداریم

البته توجه به خوانندگان زن معطوف به این آلبوم نشده و این حاشیه‌ها به سی‌امین دوره جشنواره موسیقی فجر هم رسیده. روابط‌عمومی جشنواره موسیقی فجر در توضیحی که روز گذشته در اختیار رسانه‌ها قرار داد، در مورد خبری با عنوان « کنسرت تک‌خوانی زن در جشنواره موسیقی فجر» در یکی از رسانه‌ها اعلام کرد: «جشنواره بین‌المللی موسیقی فجر که امسال وارد سی‌امین سال برگزاری خود شده است، هرساله به مناسبت پیروزی انقلاب اسلامی طبق موازین جمهوری اسلامی ایران برگزار می‌شود. امسال نیز همانند سال‌های قبل بخشی به اجرای گروه‌های موسیقی بانوان اختصاص یافته که این اجراها فقط مخصوص بانوان بوده است. اجرای سرکار خانم پری ملکی که در خبر آن رسانه به آن اشاره شده با گروه موسیقی «خنیا» است که به‌صورت همخوانی با آقای فاروغ کسمایی و خانم نیکی شیرپیشه انجام می‌شود و به هیچ‌عنوان به‌صورت تک‌خوانی نیست.»

در ادامه مطلب روابط‌عمومی جشنواره موسیقی عنوان شد: «در بخش دیگری از خبر مذکور به تک‌خوانی خانم پروین بهمنی در شب بزرگداشت این بانوی پژوهشگر اشاره شده است. ایشان هم‌اکنون در بستر بیماری به‌سر می‌برند. از سوی دیگر باید اشاره کرد لالایی‌های مادران سرزمینمان همواره جزو رپرتوار ارزشی- بومی موسیقی کشورمان محسوب می‌شود که هیچ‌منعی برای اجرای لالایی‌های مادران و پخش آنها وجود نداشته که برای نمونه می‌توان به پخش «لالایی» حضرت علی‌اصغر(ع) توسط «صدیقه بحرانی» در تیتراژ سریال مختارنامه اشاره کرد. از این‌رو با توجه به انتشار بخشی از آن خبر درخصوص اجرای سرکار خانم پروین بهمنی خواننده موسیقی قشقایی، ضروری است یادآوری شود این اجرا شامل «لالایی»خوانی مادران قشقایی می‌شود.»

این اولین‌بار نیست که موضوع زنان خواننده در مجلس مطرح می‌شود. مهرماه سال گذشته علی جنتی، وزیر ارشاد که در مراسم رونمایی از نهج‌البلاغه مطلا حضور یافته بود، در پاسخ به خبرنگاران درباره تک‌خوانی زنان گفت: «هرکس در اظهارنظر شخصی خود در این‌باره آزاد است اما حتی بین مراجع تقلید هم نظر واحدی در این زمینه وجود ندارد. بعضی از مراجع تقلید گفته‌اند تک‌خوانی خانم‌ها اگر موجب مفسده نباشد؛ ایرادی ندارد.»

البته این سخنان تبعات بعدی را نیز در پی داشت و حتی موجب شد که او به دلیل همین اظهارنظر و پاره‌ای از مسایل مربوط به وزارت ارشاد، به نمایندگان مجلس پاسخ دهد و در نهایت هم یک کارت زرد از این نهاد گرفت.