میراث فرهنگی: در کشورمان مالکان خانه‌های تاریخی بدبخت می‌شوند!

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری با بیان اینکه در کشور ما برخلاف دنیا مالکان اماکن تاریخی بدبخت می‌شوند، خطاب به شورای شهر تهران، گفت: کمک کنید کاری کنیم که املاک تاریخی ضمن حفظ و حراست برای مالکان خود سودآوری اقتصادی داشته باشند.

به گزارش فارس، مسعود سلطانی‌فر امروز در جلسه علنی شورای اسلامی شهر تهران در پاسخ به نظرات و پیشنهادات اعضای شورا، گفت: بین بافت فرسوده و بافت تاریخی تفاوت وجود دارد،‌بخشی از بافت فرسوده ارزش تاریخی و میراثی دارد، اما بین وضعیتی که ما در ایران داریم و آثار میراثی و باستانی در کشورهای مقصد گردشگری در دنیا تفاوتی است و آن اینکه در کشور ما اگر خانه شخصی به عنوان آثار تاریخی ثبت شده قلمداد شود که باید توسط دستگاه‌های ذیربط حفظ و حراست شوند، مالک اگر نگوییم بدبخت می‌شود، قطعا دچار مشکلات عدیده می‌شود، اما در دنیا برعکس است و فرد مذکور از این بابت خوشبخت و خوشحال می‌شود چون به وی اجازه می‌دهند از کاربری ملک خود در جهت فعالیت‌های اقتصادی مرتبط با فضاهای فرهنگی، استفاده کنند.

وی با اشاره به اینکه بودجه سازمان میراث فرهنگی پاسخگوی کمتر از 5 درصد نیاز سالانه این سازمان است، گفت: ما در دولت جدید رویکردی را در سازمان میراث فرهنگی در پیش گرفته‌ایم. ما جدا از اماکن تاریخی نفیس و بزرگ که به ثبت جهانی رسیده و یا در نوبت ثبت هستند، یا اماکنی که ارزشی معادل با این آثار دارند که تعداد آنها شاید 500 اثر باشد و وظیفه حفظ آنها با دولت است، هزاران مکان تاریخی ثبت شده دیگر در کشور داریم که شامل خانه‌های تاریخی،‌کاروانسراها، آب‌انبارها و ... می‌شود که می‌توانید این اماکن را با حفظ هویت فرهنگی و تاریخی در اختیار بخش خصوصی بگذاریم تا تبدیل به رستوران سنتی، مراکز اقامتی، کلاس‌های فرهنگی و یا موزه‌های شخصی شوند که این کار هم هزینه‌های ما را کم می‌کند و هم می‌تواند ایجاد درآمد و اشتغال کند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی اضافه کرد: در شهر یزد شبکه‌ای از 70 خانه تاریخی مرمت و بازسازی شده که فضای بیرونی آنها هویت تاریخی دارد و درونش تبدیل به هتل های 5 ستاره شده است و مدیر یکی از این هتل‌ها اخیرا به من می‌گفت که تا پایان آذرماه سال جاری همه اتاق‌هایش را به تورهای اروپایی اجاره داده است.

وی تاکید کرد: بنابراین ما می‌توانیم هویت و تاریخی این اماکن را حفظ کنیم و مرمت آنها را توسط بخش خصوصی با نظارت سازمان میراث فرهنگی انجام دهیم و سپس برای فعالیت‌های اقتصادی با رویکرد فرهنگی از آنها استفاده کنیم. این کار در دنیا انجام می‌شود و در ایران هم از 8 -9 سال پیش حرکت محدودی در این زمینه شروع شد که بعد متوقف شد و ما در سازمان با رویکرد جدید خود قصد احیای این حرکت را داریم. امیدواریم با این رویکرد مردم را از مشکلاتی که مالکیت املاک تاریخی برایشان ایجاد کرده نجات دهیم.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در ادامه با اشاره به وضعیت ساختاری به هم ریخته سازمان، گفت: ما در میراث فرهنگی با وضعیت نابسامانی مواجه‌ایم که ناشی از مدیریت‌های نابخردانه در گذشته بوده است. طرح انتقال ما به شیراز و بازگرداندن آن بعد از دو سال و همچنین انتقال معاونت صنایع دستی به اصفهان و بازگشت مجدد آن به تهران، خسارات جبران ناپذیری در پیکر اشیاء، اسناد و بنیه نیروی انسانی متخصص سازمان وارد کرده که دیوان محاسبات، سازمان بازرسی کل کشور، بازرسی بیت رهبری و کمیسیون اصل 90 مجلس در حال تهیه گزارش‌هایی از این موضوع هستند تا مشخص شود مدیریت 7،8 سال گذشته چه مشکلاتی برای سازمان میراث فرهنگی ایجاد کرده است.

سلطانی‌فر در ادامه گفت: ما از این دست مشکلات زیاد داریم که شاید تا یکی دو سال آینده هم حل نشود و تلاش زیادی لازم است تا به نقطه صفر برسیم. امروز در سازمان کاملا تخصصی میراث فرهنگی 80 درصد پرسنل نیروهای غیر متخصص هستند و حدود 3 برابر 8 سال قبل نیروی انسانی داریم که اغلب فاقد تخصص لازم برای اداره امور هستند و وبال گردن سازمان شده‌اند که باید برای این مشکل جدی راهکاری بیابیم.

وی در ادامه درباره بحث توریسم سلامت، گفت: در سال 2013 درآمد کشورهای مختلف از محل گردشگری سلامت، حدود 150 میلیارد دلار بوده است و 5 کشور اول دنیا در این زمینه کشورهایی هستند که برای مقاصد گردشگری معمولی نیز رتبه‌های اول را دارند. در آسیا ما به دنبال تقویت توریست و در آمد هستیم و در کشور نیز طرح‌هایی را نیز در این خصوص در دست بررسی و اجرا داریم که بر همین راستا سال گذشته یک بیمارستان در تهران افتتاح شد.

عضو سابق شورای شهر تهران، افزود: در همین زمینه تفاهمنامه 4 جانبه‌ای بین سازمان میراث فرهنگی،‌وزارت امور خارجه، وزارت بهداشت و سازمان نظام پزشکی امضاء شد و دبیرخانه توریسم سلامت در سازمان میراث فرهنگی ایجاد شد. تا هفته گذشته این دبیرخانه طرح احداث 7 بیمارستان را به تصویب رسانده است که با توجه به ظرفیت‌های انسانی و تجهیزات پزشکی بسیار امیدوار است که کشور ما نیز سهمی از درآمد 150 میلیارد دلاری توریسم سلامت داشته باشد.

سلطانی‌فر با تاکید بر اینکه امروز گردشگری در جهان کاملا تخصصی شد، گفت: به عنوان نمونه در بحث گردشگری زیارت سال گذشته یکی از شرکت‌های هواپیمایی داخلی موفق شده است 500 هزار نفر از شیعیان منطقه شرقی عربستان، کویت و بحرین را به مشهد بیاورد و برگرداند و تیمی که این کار را انجام داده به دنبال ایجاد پایگاهی در شمال کشور برای گسترش این کار است.

وی اذعان داشت: به نظرم دسترسی به اهداف افق سند چشم‌انداز 1404 در زمینه گردشگری چندان دور از دسترس نیست، به شرطی که 28 دستگاهی که باید درباره ورود گردشگر خارجی با یکدیگر همکاری کند، هماهنگ باشند. درباره دغدغه معضلات فرهنگی ناشی از ورود توریسم خارجی نیز این اطمینان خاطر را می‌دهم که خوشبختانه تاکنون حتی یک مورد ناهنجاری فرهنگی از سوی گردشگران اروپایی در کشور نداشته‌ایم و آنان همه هنجارهای فرهنگی کشور را رعایت کردند.

رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در ادامه گفت: مشکل عمده ما در بحث صنایع دستی بازاریابی و فروش است، زیرا ما فناوری این کار را سینه به سینه داریم و نیاز به خارج نداریم، برای اشتغال‌زایی در حوزه صنایع دستی نیز سرمایه زیادی لازم نیست و با 10 تا 15 میلیون تومان می‌توان اشتغالزایی کرد، در مقابل محصولات صنایع دستی ارزآوری بالایی دارد.

وی درباره اطلس گردشگری گفت: نقشه‌های گردشگری تهران تهیه شده و در نوروز امسال در اختیار گردشگران قرار گرفت اما تهیه اطلس جامع گردشگری تهران و کشور را امسال در دستور کار داریم.

سلطانی‌فر با اشاره به همکاری خوب کارکنان شهرداری و اداره کل میراث فرهنگی تهران در ایام نوروز امسال، گفت: ماحصل این تعامل خوب رضایتمندی گسترده مردم بود که امیدوارم این همکاری در همه ایام سال استمرار یابد.

وی درباره کارگروه مشترک بین میراث و شورا، گفت: امیدوارم با همکاری اعضای شورای شهر این کارگروه را در قالب یادداشت تفاهم مشترک به تصویب برسانیم.

وی در پایان درباره موزه شهر ری گفت: دو هفته پیش با آیت‌الله ری‌شهری دیداری داشتم که موزه خوبی را در داخل حضرت عبدالعظیم(ع) طراحی کردند که قرار شد ما به گسترش آن کمک کنیم و اگر بشود در یکی دیگر از نقاط تاریخی وی موزه جدیدی را احداث کنیم.