در دوره احمدی‌نژاد نویسندگان چگونه ممنوع القلم می‌شدند؟

مدیر انتشارات ققنوس با انتقاد از ممیزی در دولت نهم و دهم گفت: در دوره گذشته به صورت شفاهی در خصوص حدود 50 عنوان کتاب ما که مجوز دائم چاپ داشت به ما گفته بودند که نباید آن ها را منتشر کنیم.

درحالی که مسئولان سابق وزارت ارشاد می گویند در دوره حضور آنها در این وزارتخانه هیچ نویسنده ای ممنوع القلم نبوده است، مدیرانتشارات ققنوس معتقد است در چند سال گذشته چاپ مجدد آثار بسیاری از نویسندگان مرتبط با او ممنوع شد. حسین زادگان می‌گوید: حدود سه یا چهار سال پیش کتابی به وزارت ارشاد ارائه کردیم اما غیرقابل چاپ اعلام شد. این کتاب پیش از آن هم هشت بار دیگر چاپ شده بود اما ناگهان وزارت ارشاد اجازه نداد در چاپ نهم منتشر شود. همان کتاب را پس از تغییر دولت مجدداً برای دریافت مجوز ارائه کردیم و این بار بدون حتی یک ایراد اجازه چاپ گرفت. به این ترتیب چهار سال از چاپ کتابی که مشکلی نداشت جلوگیری کردند. در دوره گذشته به صورت شفاهی در خصوص حدود 50 عنوان کتاب ما که مجوز دائم چاپ داشت به ما گفته بودند که نباید آن ها را منتشر کنیم.

در ادامه گزیده ای از اظهارات امیر حسین زادگان، مدیرانتشارات ققنوس در گفتگو با خبرنگار ایرنا را می خوانید:

- عوامل مختلفی برای پایین بودن شمارگان کتاب ها وجود دارد. یکی شیوه ممیزی بود که در هشت سال گذشته به خصوص در چهار سالی که سید محمد حسینی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و بهمن دری معاون فرهنگی وزارتخانه بود اعمال می شد و باعث شد اعتماد خوانندگان و خریداران بالقوه کتاب به کتاب های منتشرشده از بین برود و رغبتی به خرید کتاب نداشته باشند.

- ایده آل ما این است که ممیزی کتاب نیز، اگر گزینه ای ناگزیر است، مانند مطبوعات باشد. به این معنا که کتاب به چاپ برسد و در صورتی که شاکی داشت، ناشر و نویسنده درباره آن پاسخگو باشند. درحال حاضر عملاً امکان این مسئله وجود ندارد اما حداقل کاری که می شود کرد این است که ضابطه ای حاکم باشد و سلیقه افراد در ممیزی کتاب تعیین کننده نباشد.

- هیچ چیز در وزارت ارشاد به صورت رسمی اعلام نمی شد و نمی شود، همیشه مسائل را به صورت شفاهی بیان می کنند. حتی برخی کتاب ها کارت مجوز کتبی داشتند اما به صورت شفاهی یا تلفنی به ما اعلام می کردند که نباید به انتشار برسند.

- خیلی از نویسندگان در این دوره ممنوع القلم بودند. عباس معروفی، عزیز نسین از جمله نویسندگانی بودند که انتشارات ققنوس نتوانست در این مدت کتاب های آن ها را به چاپ برساند.

- درباره این نویسندگان هیچ ابلاغ کتبی وجود نداشت اما عملاً نمی توانستیم کتابی از آن ها چاپ کنیم. سمفونی مردگان یکی از پرفروش ترین کتاب های ما بود و در هر سال دو نوبت چاپ می شد اما از سال 89 به بعد اجازه چاپ به آن ندادند. در حالی که چاپ غیرمجاز آن کتاب ها توسط عده ای به صورت چاپ های دیجیتالی در بازار وجود داشته و دارد. در این میان فقط نویسندگان و مترجمان آن کتاب ها و ناشرانشان از حق خود محروم شده اند.

- در نمایشگاه فرانکفورت سال 91 با مدیر وقت اداره کتاب که در آن جا حضور داشت صحبت کردم. همچنین در جلسه ای با حضور وی، من وعباس معروفی صحبت شد. معروفی به رئیس اداره کتاب گفت که به خاطر این که کتاب هایم بتواند در ایران منتشر شود حاضر به گرفتن جایزه رژیم صهیونیستی نشده ام و خواست که با انتشار کتاب هایش موافقت شود. از آن تاریخ تا به حال پیگیر این موضوع بوده ام ولی موفق به انتشار این کتاب ها نشده ام.

-انتخاب وزیر و معاون فرهنگی انتخاب های خوبی بودند و باعث امیدواری اهالی فرهنگ شده اند اما عدم انتخاب رئیس اداره کتاب عملاً باعث شده است که کادر بررسی کتاب همان افراد قبل باشند و همچنان درممیزی کتاب همان شرایط گذشته حاکم باشد.

- ابتدا باید مسئولین در این زمینه اقدامی عملی انجام دهند. امیدوارم با انتخاب رئیس اداره کتاب امکان انتشار کتاب این نویسندگان فراهم شود.

- مسئله دیگر این است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی زمانی کتاب هایی برای مراکز استان ها و کتابخانه ها خریداری می کرد.این خرید کتاب در دولت گذشته به تدریج کاهش یافت و در نهایت از بین رفت. خرید کتاب از سوی دولت می توانست هم از نظر مالی و هم از نظر معرفی کتاب های جدید، کمک زیادی به ناشران خصوصی کند.