کاربردهای کد دستوری،USSD ، در ارائه خدمات شهری

 با توجه به ضریب نفوذ بالای موبایل، نرم‌افزارهای کاربردی مبتنی بر آن نیز رشد و توسعه چشم‌گیری داشته است. اما مهمترین مشکل این نرم‌افزارها این است که برای نصب و استفاده از آن‌هابر روی هر نوع گوشی باید تنظیم‌های مختص به آن گوشی انجام شود.
 
به گزارش ایسنا، کاربر برای هر خدمت متناسب با سازمان یا بانک مورد نظر باید نرم‌افزار خاص آن‌ها را روی گوشی خود نصب کند این مساله مشکلات بسیاری از قبیل کمبود فضای حافظه، زیاد شدن اپلیکیشن‌های نصب شده روی موبایل و... را در پی دارد.
 
در این روش، نرم‌افزار نصب شده در گوشی کاربر از طریق اینترنت یا SMS به سرور سازمان یا موسسه متصل و خدمات درخواست شده را اخذ می‌کند. این مدل کاربردی علاوه بر مشکلاتی که در بالا ذکر شد مشکلاتی شامل کندی GPRS و تأخیر در ارسال پیام کوتاه اشغال نمودن فضای حافظه گوشی را نیز به جمع مشکلات اضافه می‌کند.
 
امروزه روش جدیدی مبتنی بر USSD توسط اپراتورهای موبایل ارائه شده است که اصطلاحاً به آن کد دستوری می‌گویند مانند #137*. در این روش سازمان‌ها، بانک‌ها و ارائه دهندگان خدمات، شماره کد دستوری را از اپراتورهای موبایل خریداری می‌کنند و در سمت دیتاسنتر خود بر روی سرور خدمات دهنده تنظیم می‌کنند. لذا مشترک نیازی به نصب نرم‌افزار و انجام تنظیمات خاص ندارد. تنها کافی ‌است برای اخذ خدمات، آن کد دستوری مورد نظر را شماره‌گیری کند. به عنوان مثال #137* (سامانه شهرداری تهران).
 
اپراتورهای موبایل، خدماتی شامل صوت (مکالمه مشترکین با یکدیگر)، اینترنت (GPRS)، پیام کوتاه (SMS)، ارسال تصویر (MMS)، آهنگ انتظار، کنفرانس تلفنی، انتقال خط و ... را ارائه می‌دهند. لیکن اولویت این خدمات، صوت است و از آنجا که کدهای دستوری در پهنای باندصوت تعریف شده‌اند در نتیجه دائم در دسترس مشترکین هستند. به عبارتی تأخیرهایی که در پیام کوتاه مشاهده می‌شود نمی‌تواند در خدمات مبتنی بر USSD وجود داشته باشد.
 
مگر آنکه اپراتور به دلائلی اعمال نظر کرده و IP مربوط به سامانه کد دستوری را از سرویس خارج کند. همچنین این نوع خدمات با توجه به استفاده از فضای صوت دارای امنیت بالایی است. این سیستم مبتنی بر منوبندی (Menu Base) است. کاربر ابتدا با ارسال یک درخواست به شبکه موبایل (گرفتن شماره #137*)، امکان مشاهده گزینه‌هایی را به صورت منو خواهد داشت و با انتخاب شماره هر کدام از منوها و ارسال به شبکه موبایل، درخواست خود را مطرح می‌کند این درخواست‌ها از سمت اپراتور مستقیماً به سروری که در دیتاسنتر واحد خدمت دهند (سازمان، بانک، ... ) ارسال می‌شود. سرور نیز متناسب با در خواست ارسالی، پاسخ را به سمت اپراتور ارسال و اپراتور هم به کاربرمی‌رساند.
 
تفاوت سرویس USSD با سرویس‌های پیام کوتاه (SMS) و GPRS
 
در USSD برخلاف SMS اطلاعات ارسالی ذخیره نمی‌شوند و این روال موجب افزایش ضریب امنیت شده است. در سرویس پیام کوتاه، ارسال و دریافت پیام هزینه‌بر است در حالی که USSD به دلیل نوع مکانیزم مورد استفاده، بار مالی بسیار کمتری دارد. GPRS از بستر TCP/IP برای انتقال اطلاعات استفاده می‌کند که در مقایسه با USSD دارای سرعت بسیار کمتری است و لذا از آن در سرویس‌های بلادرنگ استفاده نمی‌شود.
 
USSD از مسیریابی داخل شبکه اپراتور استفاده می‌کند که این امر در مقایسه با دیگر مکانیزم‌ها باعث کاهش بار ترافیکی شبکه اپراتور شده و ترافیک را به سمت دیتاسنتر سازمان یا بانک ارائه دهنده خدمات، هدایت می‌کند.
 
مزایای استفاده از USSD برای ارائه خدمت توسط شهرداری تهران
 
بهره گیری از ضریب نفوذ بسیار بالای موبایل.
 
عدم نیاز به اینترنت.
 
افزایش خدمات الکترونیک و کاهش سفرهای درون شهری.
 
فراهم بودن زیرساخت در شهرداری تهران برای ارائه خدمات الکترونیکی به شهروندان با استفاده از این بستر.
 
پایداری و اطمینان بیشتر روی بستر USSD نسبت به SMS و GPRS.
 
این سرویس به دلیل استفاده از فضای صوت، همواره با امنیت بالایی قابل دسترسی است.
 
معایب استفاده از سرویس USSD
 
به دلیل میسر نبودن ارسال حروف،مشترک تنها می‌تواند اعداد و دو علامت * و # را ارسال کند.
 
ذخیره نشدن عملیات و پاسخ‌ها.
 
محدودیت زمان جهت ارسال درخواست‌هاپس از ورد به منو.
 
محدودیت تعداد کاراکتر ارسالی از سوی اپراتور ( شهرداری تهران ) به مشترک.
 
امنیت USSD
 
در پرداخت از طریق تلفن همراه، مسیرهای ارتباطی مختلفی مانند پیام کوتاه و USSD و ارتباطات مبتنی بر IP،(GPRS)را به کارمی‌گیرند که لزوماً امن نیستند. با افزایش میزان به‌کارگیری این مسیرها، شکاف‌های امنیتی، مهمترین دغدغه خدمت دهندگان خواهد بود. سرویس‌هایUSSD به علت استفاده از بستر صوت، عدم امکان ذخیره‌سازی در گوشی و مهتر از همه عدم اتصال به شبکه جهانی اینترنت و به طبع عدم دسترسی هکرها از امنیت بالایی نسبت به سایر روش‌های ارتباطی برخوردار است.
 
معرفی سامانه شهرداری تهران
 
علیرضا سانیانی - معاون پرداخت‌های نوین سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات شهرداری - تهران می‌گوید: در راستای تسهیل ارائه خدمات به شهروندان تهرانی و با توجه به مزایای استفاده ازUSSD شهردار محترم تهران طی مکاتبه‌ای شماره 137 را برای شهرداری درخواست و سازمان فناوری اطلاعات و ارتباطات را به عنوان متولی اجرا معرفی کردند.
 
به گفته او اپراتورهای موبایل نیز پس از فراهم کردن بسترهای لازم شماره فوق را در اختیار سازمان قرار دادند. ما تمامی خدمات قابل ارائه در این بستر را بررسی و طراحی کرده‌ایم. در فاز اول، خدماتی را در سه بخش استعلام‌ها، اعلام بدهی عوارض‌های شهرداری و خدمات حمل و نقل و ترافیک به صورت درخت‌واره در منوی اولیه طراحی و فعال کرده‌ایم. در فاز دوم، پرداخت عوارض خرید مجوز طرح ترافیک روزانه و هفتگی را راه‌اندازی و در فاز نهایی، خدمات کامل‌تری را ارائه خواهیم کرد. نرم‌افزار مربوطه با دو اپراتور همراه اول و ایرانسل طراحی و پیاده‌سازی شده است. مهمترین و جذاب‌ترین خدمات از دیدگاه شهروندان که با شماره‌گیری #137* و انتخاب منوی مربوطه قابل ارائه می‌باشد عبارت است از:
 
استعلام: شهروندان در این بخش می‌توانند موقعیت ملک خود را از نظر طرح تفصیلی، بافت فرسوده و وضعیت پرونده شهرسازی بررسی کنند. در این منوبخش‌های دیگری نیز فعال است.
 
اعلام بدهی عوارض: شهروندان در این قسمتمی‌توانند بدهی عوارض نوسازی، کسب و پیشه، پسماند، خودرو و موتورسیکلت خود را مشاهده کنند.
 
سرویس‌های حمل و نقل: شهروندان در این قسمت می‌توانند برای استعلام آرم طرح ترافیک،سالیانه - روزانه – هفتگی اقدام کنند.
 
سرویس بانکی: شهروندان در این قسمت می‌توانند موجودی کارت بانکی خود را دریافت کرده و مبلغ قبض‌های آب، برق و... را پرداخت کنند.