مهدی تقوی گفت: با توجه به اینکه نان ۵۰ درصد اقلام مصرفی خانوارهای کارگری کشور را تشکیل میدهد، در پی افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان، قدرت خرید جامعه کارگری ۱۵ درصد کاهش مییابد. کاهش قدرت خرید کارگران از آنجایی ناشی میشود که بخش نسبتا زیادی از هزینههای سبدکالای خانوار کارگري، مربوط به تهیه نان و استفاده آن در محیط کار و منزل است.
بیشک افزایش قیمت نان برای هیچ قشری، به اندازه جامعه کارگری ایران شوك آور نبود. افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان درحالی از ۲۰ خردادماه سال جاری، قابل اجرا شده است، که میزان دستمزد کارگران براي سال جاري تنها ۱۸درصد رشد داشته و از آنجایی که قوت غالب کارگران کشور نان است، این گراني نا به هنگام شوک بزرگی به جامعه کارگری وارد کرده است.
به گزارش ایلنا، دولت در حال حاضر حدود چهار هزار میلیارد تومان یارانه به نان اختصاص میدهد که ۱۳۰۰ میلیارد تومان آن در راستای حمایت از کشاورز و ۲۵۰۰ تا ۲۷۰۰ میلیارد تومان آن در راستای حمایت از مصرفکنندگان پرداخت میشود.
سهم هر ایرانی از یارانه آرد و نان در ماه ۴ هزار تومان محاسبه شده است که کارشناسان معتقدند این رقم با میزان مصرف نان در ایران که بسیار بالاتر از میانگین جهانی است تناسب ندارد. حال اگر افزایش قیمت نان را در سبد هزينه خانوار کارگری را محاسبه کنیم، به این نتیجه میرسیم که تاثیر افزایش قیمت نان بر زندگی کارگران، تاثیری بیشتر از اقشار دیگر جامعه داشته است.
افزایش قیمت نان و کاهش قدرت خرید کارگران
افزایش قیمت کالاهای اساسی، همواره تاثیر بیشتری بر میزان هزینه خانوار ایرانی داشته است. افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان هم از این قائده مستثني نیست و این افزایش باعث کاهش قدرت خرید جامعه کارگری ایران میشود.
یک کارشناس اقتصادی در این زمینه معتقد است: با افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان قدرت خرید جامعه کارگری ۱۵ درصد کاهش یافته است.
مهدی تقوی در تشریح این ادعا میگوید: با توجه به اینکه نان ۵۰ درصد اقلام مصرفی خانوارهای کارگری کشور را تشکیل میدهد، در پی افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان، قدرت خرید جامعه کارگری ۱۵ درصد کاهش مییابد.
کاهش قدرت خرید کارگران از آنجایی ناشی میشود که بخش نسبتا زیادی از هزینههای سبدکالای خانوار کارگري، مربوط به تهیه نان و استفاده آن در محیط کار و منزل است، لذا این افزایش میتواند تاثیری تصاعدی بر هزینههای اقشار کارگری داشته باشد.
فتح الله بیات، رئیس اتحادیه کارگران قراردادی و پیمانی کشور نیز معتقد است: افزایش قیمت کالاهای اساسی از جمله نان به میزان۳۰ درصد، شرایطی را برای کارگران ایجاد میکند که جبران آن به راحتی انجام نمیشود و به طور قطع این تورم، باعث ایجاد یاس و ناامیدی برای جامعه کارگران میشود، چرا که این قشر از جامعه به دلایل اقتصادی، دسترسی مناسبی به تغذیه مفید و مناسب ندارند، لذا نان قوت غالب آنها محسوب میشود.
افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان در مقابل افزایش ۱۸درصد افزایش دستمزد
طبق مصوبه شورایعالی کار، میزان حقوق کارگران در سال جاری و با ۱۸درصد افزایش، به ۳۸۹ هزارتومان رسیده است، که به اعتقاد کارشناسان امر، افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان، تناسبی با میزان این حقوق ندارد و میتواند مشکلات زیادی را برای کارگران ایجاد کند.
غلامرضا خادمیزاده، رئیس کانونعالی انجمنهای صنفی کارگران کشور در این زمینه میگوید: ۴۳ درصد کارگران ایران از افزایش ۱۸ درصدی حقوق محروم هستند و حتی این تعداد از کارگران دستمزدهایی کمتر از حداقلهای تعیین شده دریافت میکند که نمیتواند تاثیری در زندگی و آینده آنها داشته باشد.
افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان، با توجه به افزایش تنها ۱۸ درصدی حقوق کارگران، بار زیادی بر زندگی آنها وارد میکند که جبران آن برای کارگران امری سخت و دشوار است.
اصغر برشان، يك فعال كارگري در اصفهان نیز با انتقاد از عدم تناسب افزایش دستمزد با قیمت نان اظهار داشت: افزایش حقوق ۱۸ درصدی کارگران نسبت به نرخ واقعی تورم، قدرت خرید کارگران را کاهش داده است.
دبير اجرايي خانه كارگر اصفهان با بیان اینکه افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان در سبد معیشتی کارگران نقش بسزایی دارد، افزود: تاوان افزایش قیمت بعضی از اقلام مصرفی همانند مواد پروتئینی و میوه و سبزیجات که نقش بسزایی در تغذیه و سلامت نیروی کار دارد را کارگران پرداخت میکنند.
میزان یارانه نقدی پاسخگوی افزایش قیمت نان نیست
مشکل دیگری که شرایط را برای کارگران سختتر میکند، عدم تامین نیاز این قشر با پرداخت نقدی یارانهها است. بسیاری از کارشناسان اقتصادي معتقدند، میزان یارانه نقدی پرداخت شده به مردم، تاثیر زیادی در جبران هزینههای افزایش قیمتها به ویژه قیمت نان ندارد.
یک کارشناس مسائل کارگری معتقد است افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان باعث افزایش هزینههای سبد خانوار کارگران به صورت تصاعدی میشود.
علیرضا حیدری در این زمینه میگوید: در چندسال اخیر و بعد از اجرای فاز اول قانون هدفمندی یارانهها، قیمت بسیاری از کالاها از جمله نان افزایش یافت که به دلیل عدم ایجاد سیستم جبرای برای این افزایش قیمت، مشکلات زیادی متوجه کارگران و خانواده آنها شده است که جبران آن نه با افزایش دستمزد و نه با افزایش پرداخت یارانه نقدی دیده نشده است.
از آنجایی که افزایش قیمت خرید گندم و به طور کلی افزایش هزینههای تولید نان، علت اصلی گرانی ۳۰ درصدی نان اعلام شده است، به نظر نمیرسد دولت طرحی برای افزایش پرداخت نقدی یارانه به مردم داشته باشد و در صورت رخ دادن چنین شرایطی، باید به فکر راه حلهای مناسب تری بود.
یکی از راهکارهایی که به نظر میرسد میتواند تاثیري در جبران افزایش قیمت نان داشته باشد، افزایش میزان دستمزد کارگران است که اجرایی شدن این طرح نیاز به توافق مسئولین کارفرمایی، کارگری و دولتی در شورایعالی کار دارد.
مجلس: دولت در مورد گرانی نان توضیح دهد
افزایش ۳۰ درصدی قیمت نان، صدای نمایندگان مجلس شورای اسلامی را نیز درآورده است. تا جایی که بسیاری از نمایندگان از جمله دبیرکل خانه کارگر با انتقاد از مسئولین عنوان کرد که گران شدن نان، سفره ۱۵ میلیون ایرانی را تهدید میکند.
علیرضا محجوب در نطق مياندستور خود در صحن علنی مجلس گفت: مسوولان در میان کالاهای مصرفی باتوجه به حساسیت اجتماعی در مورد افزایش قیمت نان یعنی اصلیترین خوراک کارگران، کشاورزان و سایر اقشار مردم به چه جسارتی توانستهاند قیمت نان را افزایش دهند؟
او با طرح این پرسش که مسئولانی که از افزایش قیمت نان صحبت میکنند آیا از گرسنگی چیزی نمیدانند، گفت: از کودک، مادر و پدری که باید تنها کالای باقی مانده برای سفره خود (نان) را تهیه کنند آیا چیزی شنیدهاید.
محجوب ادامه داد: با این کار مسئولان، امروزه فقرا میبایست برای غذای خود نان خشک گندیده و غذاهای مصرف شده اغنیا را مصرف کنند.
رئي فراكسيون كارگري دورههاي ششم تا هشتم مجلس عنوان کرد: با وجود تضمین از سوی مسئولین برای پرداخت یارانه نان، اما برای افزایش قیمت نان هیچ یارانهای در نظر گرفته نشده است و حتی تلاش برای کنترل قیمت آن هم نمیشود لذا باید گفت آنها درد گرسنگان را ندارند و در واقع این امر سفره ۱۵میلیون نفر را تهدید میکنند.
نادر قاضیپور، نماینده ارومیه نیز یکی دیگر از نمایندگانی بود که در صحن علنی مجلس به شدت به افزایش قیمت نان واکنش نشان داد.
نماینده مجلس نهم در این زمینه معتقد است: حقوق کارگران ۳۰ درصد افزایش نیافته که ۳۰ درصد قیمت نان را افزایش دهیم و دولت پولهای که برای خرید گندمهای خارجی اختصاص میدهد اگر به کشاورزان داخلی اختصاص دهد بسیاری از مشکلات حل است.
نماینده ارومیه تصریح کرد: با فشار مجلس قیمت خرید تضمینی گندم تنها ۶ درصد افزایش یافت اما دولت قیمت نان را ۳۰ درصد افزایش یافت.
قاضیپور گفت: دولت برای خرید گندم از حلقوم کارگران مردم مستضعف و فقرا پول بیرون میکشد.