تبلیغات در شبکه‌های ماهواره‌ای فارسی زبان، ممنوعیت قانونی یا مجاز به تبلیغ

قانون:
‌اواخر اردیبهشت ماه سال جاری بود که مدیرکل دفتر تبلیغات و اطلاع‌رسانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی خبر از ممنوعیت سفارش تبلیغات به شبکه‌‌های ماهواره‌‌ای فارسی ‌زبان و برخورد با این دسته از سفارش‌ دهندگان داد اما از سویی دیگر با یک تلفن کوتاه به یکی از دفاتر تبلیغاتی همین شبکه‌ها که در خیابان ولی‌عصر(عج) مستقر است، به راحتی می‌توان سفارش تبلیغ کالا در این شبکه‌ها را داد.

کار، خیلی ساده است؛ با تماس با دفتر این شبکه‌ها منشی خوش‌برخوردی فورا درخواست یک شماره تلفن همراه را از شما می‌کند تا کارشناس با شما تماس بگیرد.

تعرفه تبلیغ در یکی از این شبکه‌ها روزانه 30 هزار تومان برای چهار تا پنج مرتبه تبلیغ در طول شبانه‌روز است.

نکته جالب توجهی که این شبکه‌ها بر آن تاکید دارند قانونی بودن فعالیتشان است که معتقدند با تبلیغ در این شبکه‌ها هیچ‌گونه برخورد قانونی با شما نخواهد شد.

این موضوع بحث تازه‌ای نبود که وزارت ارشاد بخواهد آن را اجرایی کند.

 برابر ماده 10 قانون ممنوعیت به‌کارگیری تجهیزات دریافت از ماهواره که در سال 74 به تصویب مجلس شورای اسلامی رسید، «وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان صداوسیما جمهوری اسلامی ایران در اجرای ماده 10 قانون، مجازند به تناسب مسئولیت‌های خود دستورالعمل‌هایی را برای تعیین آگهی‌های تبلیغاتی غیر‌مجاز تدوین و بنابر حوزه صلاحیت خود رأساً و به‌طور جداگانه به ناشرین، مطبوعات و بنگاه‌های تبلیغاتی و همچنین واحدهای داخلی و تابع خود ابلاغ کنند».

همچنین در مورخ 25  تیر ماه سال 1385 نیز معاون اول وقت رئیس‌جمهور طی بخشنامه‌ای اعلام کرد که «فعالیت‌های تمامی شبکه‌های تلویزیونی فارسی ‌زبان مستقر در خارج از کشور که در فضای کشور برنامه پخش می‌کنند بر اساس قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران غیر مجاز است لذا انجام هر نوع مصاحبه، ارسال خبر و «سفارش آگهی» به شبکه‌های یاده شده، ممنوع بوده و لازم است از انجام هرگونه اقدام در این زمینه خودداری شود».

اما با وجود تصریح قانون و نیز انتشار این ابلاغیه‌ها، پخش آگهی‌های بازرگانی در شبکه‌های ماهواره‌ای به دلیل آنچه که «ضریب نفوذ بالا»ی آن در میان مردم ایران عنوان شده، گسترش یافته است.

در این میان ما نه تنها شاهد کاهش حجم تبلیغات کالاهای ایرانی و نیز آن دسته از کالاهایی که در کشورمان توزیع می‌شود، نیستیم که حتی برخی شرکت‌های پخش انحصاری تبلیغات شبکه‌های ماهواره‌ای در کمال ناباوری در تهران و برخی دیگر از مراکز استان‌ها، فعالیت و اقدام به معرفی شماره تلفنی هشت رقمی در داخل تهران برای ارتباط شرکت‌های تولید و توزیع کالا در ایران با آنها و معرفی کالاهایشان در ماهواره هستیم.

اینکه چگونه چنین دفاتری به راحتی در ایران علی‌رغم منع قانون و نیز بخشنامه‌های صادر شده در این راستا مشغول به فعالیت هستند، موضوعی است که بدون پاسخ مانده است.
در همین زمینه خبرنگار سایت قانون به سراغ دو تن از نمایندگان مجلس رفت تا درباره منع قانونی چنین فعالیت‌هایی پرس‌وجو کنند.

در همین رابطه موسی قربانی عضو کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس معتقد است که تبلیغ کالاهای ایرانی در ماهواره و شبکه‌های خارجی هیچ منع قانونی ندارد و افراد و شرکت‌ها می‌توانند برای عرضه کالاهای خود از شبکه‌های ماهواره‌ای کمک بگیرند.

وی تاکید دارد که تنها شرکت‌هایی که تبلیغات آنها علیه نظام جمهوری اسلامی ایران باشد دارای اشکال است.

سید رضا اکرمی دیگر نماینده مجلس نیز تاکید کرد که استفاده از ماهواره در کشور ما برابر قوانین و مقررات ممنوع اعلام شده است اما بهرحال ماهواره وسیله‌ای است که در حال حاضر دارای بیننده است، در نتیجه نمی‌توان جلوی تبلیغ این کالاها را گرفت و تنها راه این است که با تقویت صداوسیما کاری کنیم که تولیدکنندگان تشویق به تبلیغ در رسانه ملی شوند.