.png "عصر ایران")
۰۵ دی ۱۴۰۴
به روز شده در: ۰۵ دی ۱۴۰۴ - ۲۱:۵۸
کمک شهروندان به لاکپشت گرفتار در ساحل دیر (فیلم) ساعت آبی یا محراب ساسانی؟ دروازه عظیم، حوض مقدس و قلعه مرموز : چه بر سر معبد باستانی ساسانیان در هرسین آمد؟ (فیلم)
شکل دایرهای حوض و مخروط مرکزی یادآور محرابهای زرتشتی است. آب به عنوان عنصری مقدس در آیین زرتشت و نزدیکی سراب هرسین، این فرضیه را تقویت میکند. مخروط دوازدهضلعی ممکن است نماد ۱۲ ماه یا ۱۲ برج فلکی باشد.
عصر ایران ؛ حسن ظهوری و ریحانه پوراکبری ــ پژوهشگران میراث فرهنگی میگویند آنچه به ساعت آبی شهرت دارد درواقع محرابی آیینی از دوره ساسانی در پارک تاریخی هرسین است. این محوطه که در دامنه کوه دیوانگاه (شیرز) و نزدیکی سراب هرسین قرار دارد، احتمالاً بخشی از معبدی باشکوه متعلق به الهه آناهیتا بوده است.
ملیحه مهدیآبادی، پژوهشگر میراث فرهنگی، با اشاره به بقایای یک دروازه میگوید: «این دروازه در واقع ورودی احتمالاً یک معبد از آناهیتا بوده که اون معبد روی سراب هرسین قرار دارد. این سنگی که الان افتاده در واقع ورودی اون دروازه است که بعد از کاوشهای باستانشناسی مشخص میشود که این ورودی چگونه بوده، از کجا شروع میشده و اون ارتباطات مذهبی رو برقرار میکردهاست.»
پارک تاریخی هرسین حدود ۱۷۰۰ سال پیش پارک نبوده و آب سراب هرسین احتمالاً به معبدی بزرگ از دوره ساسانی هدایت میشد. شهر هرسین در آن دوران یکی از مراکز مهم مذهبی ساسانیان به شمار میرفت و گفته میشود مغان ساسانی در این منطقه تربیت میشدند.
نشانههای باقیمانده شامل دروازهای عظیم با پلکانهای بزرگ، حوضی دایرهای سنگی و بقایای قلعهای ساسانی است. در دهههای ۶۰ و ۷۰ شمسی، بخش عمدهای از محوطه برای احداث پارک توسط شهرداری تخریب شد و قطعات معبد پراکنده گردید. با این حال، قطعات باقیمانده همچنان نشاندهنده معماری باشکوه ساسانی است. در سالهای اخیر، ساختوسازهای شهرداری موجب جابهجایی پلهها شد، اما این پلهها – که بخشی از آنها به صورت سه یا چهار پل باقی مانده – نشان میدهند بازدیدکنندگان برای رسیدن به محراب از پلکان بالا میرفتند. سنگهای تراشخورده نیز با سازه ورودی و حوض مرتبط هستند.
کاوشهای باستانشناسی به سرپرستی مهدی رهبر در ابتدای پارک، وجود آثار نه تنها از دوره ساسانی، بلکه از دوره اشکانی را تأیید کرده است. بقایای قلعه ساسانی در نزدیکی پارک نیز ممکن است با معبد ارتباط داشته باشد. پژوهشگران افزودند: «چون به هم ریختگی ایجاد شده ما نمیتونیم دقیقاً این پلهها در کجا قرار گرفته ولی چیزی که از این سازهها میبینیم سنگهای تراشخوردهای هست که به حوض منتهی میشوند.»
حوض آیینی: نماد کیهان و عنصر مقدس آب
حوض اصلی، از سنگی یکپارچه به شکل دایرهای با قطر بیش از ۳ متر و عمق کمتر از یک متر تراشیده شده و در مرکز آن فوارهای سنگی با مخروط دوازدهضلعی قرار دارد. برخی کارشناسان آن را بخشی از سیستم آبرسانی پیشرفته ساسانی برای توزیع آب میان کشاورزان میدانند، اما دیگران بر جنبه آیینی تأکید دارند.
مهدیآبادی میگوید: «محلهای تقسیم آبی دارد که از چند جهت احتمالاً یک حالت آیینی داشتهاست. قسمت وسط آن گل نیلوفری قرارد دارد که از نمادهای دوره ساسانی هست.»
شکل دایرهای حوض و مخروط مرکزی یادآور محرابهای زرتشتی است. آب به عنوان عنصری مقدس در آیین زرتشت و نزدیکی سراب هرسین، این فرضیه را تقویت میکند. مخروط دوازدهضلعی ممکن است نماد ۱۲ ماه یا ۱۲ برج فلکی باشد. ورود و خروج آب همچنان از طریق روزنههای باستانی انجام میشود و زیرسازی عظیم پایه حوض مشهود است.
این حوض به سازه دیگری در بالای محوطه به نام «فرهاد تراش» (صفحات سنگی بزرگ تراشیدهشده ساسانی، مشابه نمونه بیستون) متصل است. قوسهای سنگی اطراف حوض نشاندهنده دایرهای بزرگتر و هدایت آب به سطوح وسیعتر است.
دروازه بزرگ، پلکانها و قلعه ساسانی، وجود معبدی عظیم را تأیید میکنند. پژوهشگران هشدار دادند که این حوض شگفتانگیز – که ممکن است محرابی برای عبادت باشد نه صرفاً ابزار تقسیم آب – در معرض خطر است، مشابه تخریبهای گذشته. حفاظت فوری برای جلوگیری از نابودی کامل ضروری به نظر میرسد.
ویدئوهای دیدنی دیگر در کانال های آپارات و یوتیوب عصر ایران 👇👇👇 کانال 1 aparat.com/asriran کانال 2 youtube.com/@asriran_official/videos
لینک کوتاه: کپی لینک
الگویی برای سازگاری با تغییرات اقلیمی / شهرهایی که در برابر سیل مسلح میشوند (فیلم) رقص جفتگیری آلباتروسها | آیین عاشقانه پرندگان دریایی (فیلم) ایده خلاقانه کمک به جوجهتیغی با خارهای شکسته (فیلم) تمجید صریح کریم باقری از علیدایی: یکی از بهترینهای تاریخ آسیا (فیلم) طرز پخت پنکیک تخممرغ و پنیر خیابانی در بانکوک (فیلم) المیرا شریفیمقدم: دیگر نمیتوانم اخبار منفی را بخوانم (فیلم) مزارع لایک و فالور؛ واقعیت پشت پرده فضای مجازی (فیلم) سرعت هواپیماهای مسافربری در آسمان | ۰.۸ ماخ معادل چند کیلومتر بر ساعت؟ (فیلم) تبدیل قطعات کهنه به خودروی آفرود در ۴۲ روز (فیلم) رکوردشکنی محمدامین دادوند در وزنهبرداری نوجوانان جهان | رکورد ۱۸۲ کیلوگرم (فیلم) تلاوت زیبای آیات سوره انفال با ترجمه فارسی (فیلم) کمک شهروندان به لاکپشت گرفتار در ساحل دیر (فیلم) تالاب نهبندان پس از ۱۸ ماه خشکی دوباره زنده شد (فیلم) صید ماهی قزلآلا و کباب آن در تنور محلی آذربایجان (فیلم) انتشار فیلمی از سقوط فرد در مسجدالحرام