راهنمای کامل نوردهی به گیاهان آپارتمانی ؛ چقدر و چگونه؟

نور مناسب برای گیاهان آپارتمانی اهمیت زیادی دارد؛ کمبود یا شدت بیش از حد نور می‌تواند گیاه را تحت فشار قرار داده و آن را مستعد بیماری، آفات و حتی مرگ زودرس کند. آگاهی از نیاز نوری گیاهان و میزان نور ورودی به خانه، کلید موفقیت در نگهداری از آن‌هاست.

به گزارش راهنماتو، یکی از چالش‌های اصلی در نگهداری گیاهان آپارتمانی، تأمین نور کافی برای رشد سالم آن‌هاست. برخی گیاهان به نور مستقیم و شدید نیاز دارند، در حالی که برخی دیگر در نور ملایم و سایه رشد بهتری دارند.

بنابراین، پیش از خرید گیاه جدید، بررسی کنید که آیا فضای خانه شما با نیازهای نوری آن سازگار است یا خیر. در این مطلب، راهنمایی‌هایی برای درک بهتر میزان نور در خانه و انتخاب مناسب‌ترین محل برای گیاهان ارائه خواهیم داد.

تشخیص میزان نور برای گیاهان آپارتمانی

تشخیص میزان نور خورشید در فضای بیرون معمولاً آسان‌تر از فضای داخلی خانه است. در محیط بیرون، به‌راحتی می‌توان تشخیص داد که کدام قسمت در سایه است و کجا نور مستقیم خورشید می‌تابد. اما در فضای داخلی، نور به شکل ظریف‌تری پخش می‌شود. به طور کلی، نور گیاهان آپارتمانی به سه دسته اصلی تقسیم می‌شود:

۱. نور زیاد (روشن)

نور زیاد به معنای قرار گرفتن در نزدیکی پنجره‌های جنوبی یا غربی است که در تمام طول روز نور مستقیم خورشید را دریافت می‌کنند. این نوع نور باید حداقل ۵ تا ۶ ساعت در روز تأمین شود و هرچه بیشتر، بهتر. در فصل زمستان، مراقبت از گیاهان ممکن است سخت‌تر شود، اما نباید آن‌ها را بیش از حد به پنجره نزدیک کنید، زیرا بیشتر گیاهانی که به نور زیاد نیاز دارند، نمی‌توانند سرما و جریان هوای سرد کنار پنجره را تحمل کنند.

۲. نور غیرمستقیم

نور غیرمستقیم در مکان‌هایی با پنجره‌های شرقی یا قسمت‌های داخلی اتاق‌هایی که از پنجره‌های جنوبی یا غربی نور کامل دریافت می‌کنند، دیده می‌شود. این نوع نور می‌تواند زمانی باشد که یک پرده نازک بین منبع نور و گیاه قرار گرفته باشد، به طوری که نور فیلتر شده به گیاه برسد.

۳. نور کم

بسیاری از اتاق‌ها، به‌ویژه در زمستان، در دسته نور کم قرار می‌گیرند. اتاق‌هایی با پنجره‌های شمالی یا سایه‌دار معمولاً نور کمی دارند. یک راه ساده برای تشخیص نور کم این است که ببینید آیا می‌توانید یک روزنامه را به‌راحتی بخوانید یا نه؛ اگر سخت بود، نور آنجا کم است. با این حال، گیاهان سایه‌دوست می‌توانند در چنین شرایطی رشد کنند و اضافه کردن نور مصنوعی نیز می‌تواند به رشد گیاهان در محیط‌های کم‌نور کمک کند.

پیدا کردن نور مناسب برای گیاهان آپارتمانی

یافتن بهترین مکان برای گیاهان آپارتمانی نیاز به کمی آزمون و خطا دارد. گیاه خود را به دقت زیر نظر بگیرید و به نشانه‌هایی که از آن دریافت می‌کنید توجه کنید. اگر گیاه شما سالم و شاداب است، نیازی به تغییر مکان آن نیست. اما اگر علائمی از ضعف یا مشکل در رشد مشاهده کردید، بهتر است محل آن را تغییر دهید.

نور زیاد در مقابل نور مستقیم خورشید

گیاهانی که به نور زیاد نیاز دارند، همان گیاهانی هستند که به نور مستقیم خورشید احتیاج دارند و حداقل ۵ ساعت نور کامل و مستقیم در روز می‌خواهند. به همین ترتیب، گیاهانی که در نور غیرمستقیم رشد می‌کنند، همان گیاهان نیم‌سایه یا نور فیلتر شده هستند و نیاز به حداقل ۵ ساعت نور دارند، اما با مانعی مانند یک پرده نازک یا قرارگیری چند متری دورتر از پنجره.

نشانه‌ های کمبود نور در گیاهان

اگر گیاه شما نشانه‌هایی از کمبود نور نشان می‌دهد، بهتر است آن را به مکانی با نور بیشتر منتقل کنید یا از یک لامپ رشد برای تقویت نور دریافتی استفاده کنید. در فصل‌هایی که نور پنجره کاهش می‌یابد (مانند زمستان در نیمکره شمالی)، اضافه کردن نور مصنوعی می‌تواند کمک‌کننده باشد.

نشانه‌ های واضح کمبود نور در گیاهان

•  رشد علفی و خم شدن: اگر ساقه‌های گیاه نازک و بلند شده‌اند و به سمت نور کشیده می‌شوند، یعنی به نور بیشتری نیاز دارد. گیاه ممکن است برای رسیدن به نور بچرخد یا خم شود.
•  برگ‌های کوچک یا رشد کند: اگر گیاهی که معمولاً برگ‌های بزرگی دارد، شروع به تولید برگ‌های کوچک‌تر کند، به این معنی است که انرژی کافی از نور دریافت نمی‌کند و رشد آن متوقف شده است.
•  زرد شدن برگ‌ها: رنگ‌پریدگی یا زرد شدن برگ‌ها می‌تواند نشانه کمبود نور باشد. همچنین، اگر گیاهی که برگ‌های ابلق یا راه‌راه دارد، کاملاً سبز شود، یعنی در حال تولید کلروفیل بیشتر برای زنده ماندن است.

چگونه شدت نور را اندازه‌گیری کنیم؟

برای اندازه‌گیری شدت نور، سه روش اصلی وجود دارد:

1. مشاهده چشمی: بررسی کنید که نور چگونه در طول روز روی گیاهان تغییر می‌کند.
2. استفاده از اپلیکیشن‌های مخصوص: برخی از اپلیکیشن‌ها می‌توانند میزان نور را اندازه‌گیری کنند.
3. به‌کارگیری نورسنج: دستگاه‌های نورسنج (Light Meter) مقدار دقیق نور را در یک نقطه مشخص اندازه‌گیری می‌کنند.

نکته مهم این است که میزان نور یک نقطه در طول روز و فصول مختلف تغییر می‌کند. پس برای نتیجه‌گیری دقیق، میزان نور را در زمان‌های مختلف روز بررسی کنید.

موقعیت خورشید را در نظر بگیرید: زاویه نور خورشید بسته به فصل و موقعیت جغرافیایی شما تغییر می‌کند. اگر در نیمکره شمالی یا جنوبی هستید یا به استوا نزدیک‌تر هستید، مقدار نوری که پنجره‌های شما دریافت می‌کنند، متفاوت خواهد بود.

انتخاب گیاهان بر اساس میزان نور محیط

اگر میزان نور خانه خود را بدانید، می‌توانید گیاهانی متناسب با آن انتخاب کنید. برخی گیاهان به نور زیاد نیاز دارند، برخی نور فیلتر شده را ترجیح می‌دهند و برخی دیگر در نور کم نیز رشد می‌کنند.

گیاهان مناسب نور زیاد (روشن)

•  ساکولنت‌ها و کاکتوس‌ها: آلوئه‌ورا، کاکتوس، آگاو، جید
• نخل‌ها: ساگو، دم‌اسبی، آرکا
• گیاهان علفی: پاپیروس، بامبو
• گیاهان گوشتی: سانسوریا، کراسولا
•  گیاهان دارویی: جعفری، مریم‌گلی، شوید، رزماری، ریحان، آویشن

گیاهان مناسب نور غیرمستقیم

• گیاه تی
• چاینا دال (درخت عروس)
• هیبیسکوس
• ارکیده
• یاسمن
• دراسنای دراکو
•  فیکوس لیراتا (انجیر برگ‌ریز)

گیاهان مناسب نور کم

• بامبو خوش‌شانس
• پتوس
• سرخس
• پیچک (آیوی)
• گل چمچمه ای (اسپاتی فیلوم)
•  زامیفولیا (ZZ Plant)
• فیلودندرون
• مانسترا
• آگلونما (چینی همیشه‌سبز)
• گیاه دعا  (Prayer Plant)

سایر نیازهای گیاهان آپارتمانی

هنگام تعیین میزان نور مورد نیاز گیاهان آپارتمانی، باید سایر عوامل محیطی را نیز در نظر بگیرید.

دما

گیاهانی که در نزدیکی منابع گرمایی مانند دریچه‌های گرمایشی قرار دارند، ممکن است نتوانند همان مقدار نور شدید را که گیاهی مشابه در مکانی خنک‌تر دریافت می‌کند، تحمل کنند. اگر گیاه شما علائم پژمردگی نشان می‌دهد، حتی با وجود آبیاری منظم، ممکن است گرمای بیش از حد عامل این مشکل باشد.

آب و رطوبت

همان‌طور که دما بر گیاه تأثیر می‌گذارد، کمبود رطوبت در هوا یا خاک نیز می‌تواند باعث پژمردگی و استرس گیاه شود. برای افزایش رطوبت، می‌توانید به‌طور منظم برگ‌های گیاه را غبارپاشی کنید یا از یک دستگاه رطوبت‌ساز در نزدیکی آن استفاده کنید.

جریان هوا

گیاهان برای انجام فرآیند فتوسنتز و رشد سالم به جریان هوای مناسب نیاز دارند. تهویه خوب همچنین از رشد حشرات، هاگ‌های قارچی و بیماری‌ها جلوگیری می‌کند. با این حال، بیشتر گیاهان آپارتمانی نمی‌توانند در معرض جریان هوای شدید یا باد مستقیم قرار بگیرند، زیرا ممکن است باعث آسیب یا خشکی بیش از حد آن‌ها شود.

سوالات متداول

1. آیا نوری که از پنجره عبور می‌کند، به عنوان نور غیرمستقیم محسوب می‌شود؟

در بیشتر موارد، نوری که از پنجره عبور می‌کند، می‌تواند نور غیرمستقیم باشد. عواملی مانند جهت پنجره، موانعی مانند پرده، درختان یا سایه ساختمان‌های مجاور، و فاصله گیاه از پنجره تعیین می‌کنند که نوری که به گیاه می‌رسد، مستقیم است یا غیرمستقیم.

2. آیا لامپ‌های رشد گیاه می‌توانند نور مستقیم و معادل نور خورشید تأمین کنند؟

لامپ‌های رشد فقط به عنوان نور غیرمستقیم در نظر گرفته می‌شوند. حتی قوی‌ترین منابع نور مصنوعی نیز نمی‌توانند طیف کامل و شدت نور خورشید را کاملاً شبیه‌سازی کنند.

3. آیا گیاهان داخل خانه می‌توانند نور مستقیم خورشید دریافت کنند؟

اگر گیاه حداقل پنج ساعت در روز در یک پنجره آفتاب‌گیر قرار داشته باشد و مانعی مانند پرده، شیشه دودی یا درختی که نور را فیلتر کند وجود نداشته باشد، نور مستقیم خورشید را دریافت می‌کند. شیشه شفاف تا حدودی نور را فیلتر می‌کند، اما گیاهانی که به نور زیاد نیاز دارند، در یک پنجره آفتاب‌گیر معمولاً نور کافی دریافت خواهند کرد.

الهام چرخنده: به خاطر حجابم سینما رو گذاشتم کنار/ حجاب فقط ۵ متر پارچه نیست، من نمیتونم هر نگاهی داشته باشم (فیلم)

بیشتر بخوانید:

5 گیاه آپارتمانی که هرگز نمی‌میرند

تماشاخانه

راه حلی ساده برای کلید شکسته در قفل (فیلم)

وقتی از جاده مرگ عبور می‌کنید مراقب باشید یوزپلنگ ایرانی را نکشید / این محدوده بزرگترین قتلگاه یک حیوان در حال انقراض است (فیلم)

فیلم های دیگر