دانشمندان لاشهی یخزده و مومیاییشدهی یک کرگدن پشمالوی جوان را در یخهای سیبری کشف کردند که دهها هزار سال پیش توسط شکارچیان خورده شده است.
به گزارش فرادید، سمت راست بدن این کرگدن پشمالو به خوبی حفظ شده و تکههایی از پوست و خز آن با وجود گذشت هزاران سال دستنخورده است، اما سمت چپ آن نشانههایی از خراشیدگی و زخم در ساعات قبل یا پس از مرگ دارد.
به گفتهی محققان آکادمی علوم روسیه و آکادمی علوم جمهوری ساخا: «از قسمت بالایی ران تا سطح استخوان کتف به شدت آسیب دیده است. حفره داخلی بدن در معرض دید است و بیشتر قسمتهای روده از بین رفته است.»
از لاشهی زخمی پیداست که سمت چپ آن را شکارچیان خوردهاند. بقایای سختپوستان کوچک که در خز فرو رفته بودند نیز نشان میدهد این کرگدن پشمالو (Coelodonta antiquitatis) در یک آبگیر کمعمق مرده است.
قدمتگذاری رادیوکربن نشان داده که این کرگدن پشمالوی جوان بیش از ۳۲۰۰۰ سال پیش مرده و منجمد شده است.
کرگدنهای پشمالو بین ۴۶۰۰۰۰ تا ۱۲۰۰۰ سال پیش، در آخرین عصر یخبندان، در توندرای قطب شمال میزیستند. آنها جانوران بزرگ و دومین گیاهخوار بزرگ در اکوسیستم استپ پس از ماموتهای پشمالو (Mammuthus primigenius) بودند. کرگدنهای پشمالو مانند ماموتها، به لطف پشمالو بودن به خوبی با آب و هوای سرد سازگار بودند، اما دانشمندان هنوز اطلاعات اندکی دربارهی این حیوانات ماقبل تاریخ دارند.
کشف نادر این یک کرگدن پشمالوی تقریباً دستنخورده به محققان کمک کرده تا برخی از این شکافهای اطلاعاتی را پر کنند.
دانشمندان این لاشه را در آگوست ۲۰۲۰ از سواحل پوشیده از یخ رودخانهی تیرختیاخ در شمال شرقی جمهوری ساخای روسیه کشف کردند. آنها این حیوان را با الهام از منطقهی یافت آن «کرگدن آبیسکی» نامیدند و بقایای آن را به آکادمی علوم جمهوری ساخا فرستادند، جایی که لاشه در حال حاضر در فریزر مخصوص نگهداری میشود.
محققان به طور موقت لاشه را یخزدایی کردند و نمونههایی از پوست، خز و بافت نرم آن را برای تجزیه و تحلیل برداشتند، همچنین دندانهای کرگدن پشمالو را بررسی کردند، طول یکی از شاخهایش را اندازهگیری کردند و به اندازه قوز بزرگ پشت آن که به نظر پر از چربی بود، دقت کردند.
تصویر یک کرگدن پشمالو (Coelodonta antiquitatis)
شاخ حیوان ۲۴ سانتیمتر طول و سه تا چهار لکه تیره داشت که معمولاً با شمار سالهای زندگی کرگدن مطابقت دارد. ارتفاع تا شانه لاشه نزدیک به ۱۳۰ سانتیمتر بود. در کل، این اطلاعات نشان میدهد این کرگدن پشمالو زمان مرگ ۴ تا ۴.۵ساله بوده و به بلوغ جنسی نرسیده است.
خز آن تیرهتر از خز یک بچه کرگدن پشمالوی کوچکتر است که سال ۲۰۱۴ در همان منطقه کشف شد. آن بچه کرگدن که «ساشا» نام گرفت، حداقل ۱۰۰۰۰ سال یخزده بود و با موهای نازک و تقریباً بلوند پوشیده شده بود. در حالی که کرگدنهای پشمالوی بالغ که قبلاً از یخ بیرون کشیده شده بودند، خزهای قهوهای بزرگ و تیره داشتند.
«خز کرگدن آبیسکی به دلیل ترکیب موهای سفید، بژ و قهوهای، رنگ قهوهای روشن یکنواختی دارد. خز روی گوشها و پاها تیرهتر و خز پشت، شکم و پاهای عقبی روشنتر است.»
قابلتوجه است که کرگدن آبیسکی یک قوز ۱۳ سانتیمتری پر از توده چربی در پشت خود دارد که دانشمندان هرگز مانند آن را در لاشههای کرگدن پشمالو ندیده بودند. قوزهای چربی در حیوانات قطب شمال نسبتاً عادی است، چون آنها برای غلبه بر سرما و ذخیره انرژی برای مواقع سخت تکامل یافتهاند.