صفحه نخست

عصرايران دو

فیلم

ورزشی

بین الملل

فرهنگ و هنر

علم و دانش

گوناگون

صفحات داخلی

کد خبر ۹۹۴۵۴۹
تاریخ انتشار: ۱۴:۱۹ - ۱۲ شهريور ۱۴۰۳ - 02 September 2024

جایگاه تحلیل‌رفتۀ «باستان‌شناسی» در ایران را برگردانید

انجمن علمی باستان‌شناسی ایران در نامه‌ای سرگشاده به وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی با بیان برخی توقع‌ها، انتظارها و پیشنهادها و این تاکید که «این جایگاه، عرصۀ آزمون و خطا نیست!» درخواست کرد «باستان‌شناسی» به عنوان بنیادی‌ترین بخش در حوزه میراث فرهنگی به یکی از معاونت‌های این وزارتخانه ارتقاء یابد و از توان متخصصان و کارشناسان باستان‌شناسی برای رفع چالش‌ها و مشکلات استفاده شود.

انجمن علمی باستان‌شناسی ایران در این نامه که سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را خطاب قرار داده است، با شرح چالش‌ها و بیان مطالبات در حوزه میراث فرهنگی و باستان‌ شناسی کشور، بر اهمیت حوزه میراث فرهنگی و حفظ و پاسداشت فرهنگ ایرانی ـ اسلامی و تبیین جایگاه «باستان‌شناسی» در ساختار اداری و تشکیلاتی این وزارتخانه تاکید کرد و با این پیشنهاد که باستان‌شناسی به عنوان پایه و اساس میراث فرهنگی می‌تواند در سطح یکی از معاونت‌های وزارتخانه ایفای نقش کند، بازیابی جایگاه تحلیل‌رفته باستان‌شناسی در تشکیلات وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی را خواستار شد.

در ادامه این نامه، چالش‌ها، مطالبات و پیشنهادها انجمن برای برنامه‌ریزی‌های آینده وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی از جمله «ارتقاء تشکیلات باستان‌­شناسی کشور به یکی از معاونت‌های وزارتخانه» ، «بازنگری قوانین مقابله با حفاری‌های غیرمجاز و قاچاق اموال تاریخی» ، «تعیین عرصه و حریم محوطه‌­های باستانی بر پایه نگاه کارشناسی» ، «تلاش برای راه‌اندازی، بازگشایی و تقویت مراکز ایران‌شناسی در کشورهای دیگر به منظور معرفی دستاوردهای فرهنگی و تمدّنی ایران و مقابله با رویکرد ایران‌هراسی» ، «استفاده از توان علمی دانشگاه‌­های کشور در حوزه‌های میراث فرهنگی» و «توجه به پتانسیل نسل جوان دانشجویی در مطالعات باستان­‌شناسی کشور» مطرح شده است.

به گزارش ایسنا، در متن نامه انجمن علمی باستان‌شناسی ایران خطاب به سیدرضا صالحی امیری، وزیر میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی که برای رسانه‌ها فرستاده شده، آمده است: «ما باور داریم تکیه بر جایگاه خطیر مدیریت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور، مسئولیتی سترگ و اهمیت آن از دو منظر سیاسی و فرهنگی، بسیار متفاوت و مسئولیت آن در معرفی، حفظ و پاسداشت فرهنگ ایرانی ـ اسلامی دشوار است. شما به عنوان وزیر در جایگاهی قرار دارید که حفاظت، نگهداری و معرفی میراث ایرانی ـ اسلامی اصلی‌ترین اولویت آن است؛ میراثی که نویافته‌­های جدید باستان­‌شناسی، پگاه قطعی آغازین حضور فرهنگی انسان در آن را بیش از نیم میلیون سال قطعی کرده است، پس این جایگاه، عرصۀ آزمون و خطا نیست!

ایستادن بر قلّه باشکوه فرهنگ و تمدّن ایرانی که جهان غربی و اسلامی معترف به شکوه تمدّن­‌های درخشان و خدمات شایسته آن به جامعه بشری بوده و هستند و نیز قبول مسئولیت­ در این وزارتخانه که پیشینه اجرایی آن به عنوان «اداره عتیقات یا باستان­‌شناسی» به بیش از یک قرن می‌­ر­سد و پیشینه علمی باستان­‌شناسیِ آن، به عنوان نهادی دانشگاهی، به حدود نود سال، نیازمند استفاده از تجارب نخبگانی است که در دو بدنه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و جامعه نخبگان دانشگاهی حضور دارند؛ امری که در گذشته یا مغفول مانده یا کمتر بدان توجه شده است! و همان‌گونه که پیش از انتخاب حضرتعالی طی نامه­ مکتوب با شما از این اهمیت سخن گفتیم، اکنون بار دیگر میثاقمان با شما را تکرار کرده و برآن تأکید می‌کنیم.

انجمن علمی باستان­‌شناسی ایران به عنوان نماینده جامعه علمی باستان­‌شناسی ایران انتظار دارد تا در انتخاب مدیران راهبردی ستاد و صف از کارشناسان برجسته میراثی و دانشگاهی بهره گرفته شود و زمینه بازگشت دلسوزان این حوزه فراهم شود. این نهاد علمی توقع دارد باستان‌­شناسی به عنوان اصلی‌­ترین بازوی اجرایی وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کشور جایگاه تحلیل رفته سالیان گذشته خود را بازیابد و ساختار اداری و تشکیلات باستان‌شناسی به عنوان بنیادی‌ترین بخش در حوزه میراث فرهنگی به یکی از معاونت‌های وزارتخانه ارتقاء یابد، همان‌گونه که پایه و اساس وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در دهه‌های گذشته «مرکز باستان‌شناسی ایران» بوده است. انجمن علمی باستان‌شناسی ایران انتظار دارد ضمن توجه به رشته باستان‌شناسی در نظام اداری آن وزارتخانه، زمینه استفاده از توان متخصصان و کارشناسان باستان‌شناسی در معاونت‌­های مرتبط فراهم شود تا به سرعت در حل معضلات و مشکلات مهم میراثی کشور قدم برداشته شود و این خواسته مقام معظم رهبری که فرمودند؛ «…این امانت خدا و مردم را قدرشناسی کنید و بدانید فرصت ۴ سال خدمت به سرعت برق و باد می‌گذرد؛ البته در همین مدت هم می‌توان کارهای بزرگی کرد. همچنان‌که امیرکبیر در مدت ۳ سال کارهای بزرگی انجام داد…» محقق شود.

خاطر نشان می­‌شود استفاده از توان باستان­‌شناسی و جامعه میراثی کشور در بدنه وزارتخانه و دانشگاه­‌ها و پژوهشگران مستقل این رشته بسیار مهم و در رفع مشکلاتی که در ادامه خواهد آمد، راهگشاست.»

انجمن علمی باستان‌شناسی ایران در ادامه این نامه موضوعات میراثی را که می‌تواند قابل توجه وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی باشد به این شرح برشمرده است:

  • ارتقاء تشکیلات باستان‌­شناسی کشور به حوزه معاونت آن وزارتخانه و ارتقاء جایگاه آن در نظام اداری آن.
  • ساماندهی پژوهش‌­های بنیادی باستان­‌شناسی کشور به عنوان اساس و بنیان هویت فرهنگی کشور، دیپلماسی فرهنگی داخلی و بین‌­المللی، گردشگری فرهنگی، موزه‌­داری و امور مرتبط با آن.
  • توجه به هوش مصنوعی در حفاظت، معرفی و ساماندهی میراث فرهنگی کشور.
  • تقویت و تغییر ساختار اداری و تخصصیِ حفاظت اشیاء و اموال تاریخی ـ فرهنگی و اصلاح حکمرانی فضای مجازی از طریق تغییر در قوانین و مقابله با سوداگران فرهنگی، فرهنگ سازی در مقابله با حفاری­‌های لجام گسیخته در محوطه­‌های تاریخی کشور و جلوگیری از قاچاق اموال تاریخی به کشورهای جهان به ویژه همسایگان ایران.
  • عدم برخورد احساسی و غیرکارشناسی در موضوع حرائم میراث فرهنگی در بافت­‌های تاریخی و نیز تعیین عرصه و حریم محوطه‌­های باستانی کشور با نگاه کارشناسی و ساماندهی و برنامه‌­ریزی امور مربوط به پایگاه‌های میراث فرهنگی کشور.
  • توجه به مطالعات فرهنگی در سرزمین‌­های همجوار به ویژه کشورهای حوزه فرهنگی جهانِ ایرانی و مطالعات ایرانشهری.
  • تلاش برای راه‌اندازی، بازگشایی و تقویت مراکز ایران‌شناسی در کشورهای دیگر به منظور معرفی دستاوردها و داشته‌های فرهنگی و تمدّنی ایران و مقابله با رویکرد ایران‌هراسی در میان دولت‌ها و جوامع دیگر جهان.
  • آمایش سرزمینی از منظر آثار فرهنگی و تاریخی و تکمیل نقشه باستان‌­شناسی کشور.
  • استفاده از توان علمی دانشگاه‌­های کشور و استادان پیشکسوت و اعزام نخبگان دانشگاهی و میراثی کشور به مناطق مختلف برای آموزش و رشد سواد میراثی و فرهنگ‌­سازی برای مدیران دستگاه­‌های اجرایی، کارشناسان و به ویژه عموم مردم از طریق همکاری مشترک با نهادهای آموزشی، دانشگاهی و فرهنگی کشور نظیر آموزش و پرورش، صداوسیما، نهادهای قضایی، انتظامی و نظامی.
  • بازنگری در شیوه‌­های حفظ، نگهداری، مرمت و بهره­‌برداری از آثار تاریخی کشور.
  • رفع مشکل پروژه­‌های باستان­‌شناسی بین‌­المللی کشور و تولید محتوا از طریق مشارکت بین‌­المللی در مقابله با هویت‌سازی جعلی دولت‌ها و حکومت‌های دیگر به ویژه در حوزه خلیج فارس.
  • برنامه‌­ریزی و بازنگری در شیوه­‌های مربوط به ثبت ملّی و جهانی آثار ملموس و غیرملموس.
  • توجه به پتانسیل نسل جوان دانشجویی باستان­‌شناسی در مطالعات باستان­‌شناسی کشور و حمایت از آنان به عنوان میراث­‌بانان آینده کشور.

انجمن علمی باستان­‌شناسی ایران همچنین اعلام کرده است همچون قبل آمادگی دارد با وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در راستای شعار دولت چهاردهم، به شکل تخصصی و کارشناسی همکاری کرده تا راهکارهای برون­‌رفت از معضلات میراثی کشور را از طریق نخبگان دانشگاهی و میراثی کشور حاصل شود تا با همدلی و همفکری و به دور از گرایش‌­های سیاسی، این میراث گران­‌سنگ را به دور از چشم نامحرمان به جایگاه واقعی‌اش بازگرداند.

ارسال به تلگرام
تعداد کاراکترهای مجاز:1200