سرکه بالزامیک یکی از انواع سرکه است که از انگور سفید تهیه می‌شود و طعم آن ترکیبی از طعم شیرین و ترش است. سرکه بالزامیک یک چاشنی بسیار عالی برای غذاها و انواع سالاد‌ها است. سرکه بالزامیک در کنار اینکه طعم بسیار عالی دارد خواص و فواید درمانی فراوانی نیز دارد که در ادامه به بررسی آن‌ها می‌پردازیم.
به گزارش غفاری دایت، در مورد نام این سرکه و کلمه بالزامیک باید گفت که واره بالزام در لغت به معنای رزین‌هایی با ساختار حلقوی هستند که حاوی مقادیر قابل توجهی از چند نوع از اسیدها مانند اسید بنزوییک هستند و از جمله طعم دهنده‌هایی است که باید در هر خانه وجود داشته باشد.
بالزامیک در کنار طعم فوق‌العاده‌ای که دارد برای سلامت نیز خواص و فواید فراوانی دارد. بالزامیک یا سرکه بالزامیک در واقع از احیا شدن آب نوع خاصی از انگور شیرین به دست می‌آید. به این صورت که بالزامیک حاصل جوشیده شدن و پخته شدن کامل این انگور است.
فرآیند تهیه و تولید بالزامیک با سایر انواع سرکه تا حدی متفاوت است. سرکه بالزامیک سه نوع مختلف دارد. یک نوع سرکه بالزامیک نوعی است که به شکل سنتی در بعضی از شهر‌های ایتالیا تهیه می‌شود. نوع دیگری از سرکه بالزامیک نولی است که به صورت صنعتی و تجاری تهیه می‌شود. نوع سوم از سرکه بالزامیک نوعی است که از مخلوط دو حالت بالا تشکیل می‌شود.
ماده اولیه و پایه سرکه بالزامیک انگور سفید است و می‌توان در آن از برخی میوه‌ها مانند سیب، گیلاس، زرآلو و گلابی نیز استفاده کرد. انگور سفید و میوه‌ها توسط دستگاه‌های مخصوصی تحت فشار قرار می‌گیرند و آب آن‌ها گرفته می‌شود. این آب حاصل شده برای مدت زمانی در دمای ۸۰ درجه سانتی گراد قرار می‌گیرند و در نهایت برخی باکتری‌های موجود در انگور از بین می‌روند.
تقریبا از هر ۱۰۰ لیتر آب انگور ۶۰ لیتر سرکه حاصل می‌شود. بعد از جوشانده شدن سرکه برای چند ساعت با باقی عصاره‌ها مخلوط شده و داخل کانترهای بزرگ چوبی از جنس درخت زردآلو یا توت ریخته می‌شود و چند سال در این خمره‌ها باقی می‌ماند.
برای تهیه سرکه بالزامیک خانگی به مواد زیر احتیاج داریم:
می‌توان از چاشنی‌های دلخواه و مطابق با سلیقه افراد از جمله سبزیجات معطر تازه و خشک، پیاز قرمز خرد شده، سیر، عسل یا شکر قهوه‌ای به اندازه یک قاشق غذاخوری استفاده کرد. برای تهیه سرکه بالزامیک خانگی باید ابتدا سرکه بالزامیک و روغن زیتون را داخل ظرفی شیشه‌ای که تمیز و خشک باشد بریزید و سپس به آن‌ها مقداری فلفل سیاه و نمک اضافه کنید.
سپس درب ظرف شیشه‌ای را بسته و به خوبی تکان دهید تا مواد موجود در آن کاملا با هم ترکیب شوند. سپس آن را بچشید تا از کافی بودن مقدار نمک و فلفل مطمئن شوید. در مرحله بعد چاشنی‌های گفته شده را اضافه کنید و ظرف شیشه‌ای را در یخچال بگذارید. پس از گذشت چند هفته سرکه بالزامیک خانگی آماده است. هر بار قبل از مصرف شیشه را خوب تکان دهید تا مواد با هم مخلوط،شده و یکدست شوند.
یکی از بهترین گزینه‌های پیشنهادی برای کمک به کاهش وزن و لاغری با سرکه بالزامیک است. شاید بتوان گفت یکی از فواید سرکه بالزامیک برای لاغری است. از دلایلی که سرکه بالزامیک برای لاغری یک ماده موثر و مفید است این است که سرکه بالزامیک حاوی پروبیوتیک‌ها است که از روش‌های طبیعی چربی سوزی است.
از مزایای سرکه بالزامیک برای لاغری این است که مصرف سرکه بالزامیک باعث احساس سیری طولانی‌تری در فرد شده و درنتیجه موجب کاهش اشتها و جلوگیری از پرخوری شده و به کاهش وزن و لاغری کمک می‌کند.
سرکه بالزامیک حاوی آنتی‌اکسیدان‌ها است. آنتی اکسیدان‌هایی که به آن‌ها ترکیبات پلی فنولی می‌گویند در سرکه بالزامیک وجود دارند. حدود هشت نوع از آنتی اکسیدان پلی فنولی در سرکه بالزامیک موجود است. آنتی اکسیدان پلی فنول می‌توانند رادیکال‌های آزاد تولید شده در بدن را خنثی کنند. تمامی انواع پلی فنول ضد سرطان هستند از همین رو عملکرد سیستم ایمنی بدن را بهبود بهشیده و تقویت می‌کنند.
فواید سرکه بالزامیک بسیار فراوان است. از جمله فواید سرکه بالزامیک می‌توان به مواردی از جمله بهبود عملکرد دستگاه گوارشی، بهبود عملکرد دستگاه تنفسی، بهبود عملکرد سیستم گردش خون، سلامت و زیبایی پوست، کاهش وزن سریع، تنظیم سطح قند خون، تنظیم چربی خون، تقویت سیستم ایمنی، کاهش درد، درمان جراحات، تقویت استخوان، حفظ سلامت قلب، رفع گرفتگی بینی و درمان عفونت‌های واژن اشاره کرد.
سرکه بالزامیک اثر مفید و موثری در روشن‌تر شدن و درخشان‌تر شدن پوست دارد و از این رو در کشور‌های اروپایی بسیار پر طرفدار است. برای بهره‌مندی از خواص سرکه بالزامیک برای پوست باید از این سدکه به صورت خوراکی مانند چاشنی در سالاد‌ها استفاده کرد و به هیچ وجه نباید از این سرکه به عنوان ماسک و موضعی مصرف شود زیرا موجب بروز لک بر روی پوست می‌شود. یک نسخه خانگی برای رفع جوش‌های عفونی و آکنه استفاده از سرکه بالزامیک است.
از دیگر خواص سرکه بالزامیک می‌توان به تقویت سیستم ایمنی اشاره کرد. سرکه بالزامیک دارا خواص ضدعفونی کنندگی و ضد میکروبی دارد و می‌تواند موجب تقویت سیستم ایمنی و بهبود عملکرد آن شود.
استفاده از سرکه بالزامیک به عنوان چاشنی برای جلوگیری از افزایش ناگهانی سطح قند خون در افراد دیابتی مناسب است. در واقع اثرات ضدگلیسمی سرکه بالزامیک از افزایش بیش از حد سطح قند خون پس از صرف وعده غذایی جلوگیری می‌کند و از طرفی سطح قند خون را بعد مدت زمان پنج ساعت به حالت طبیعی و اولیه خود بازمیگرداند.علاوه بر این برخی از ترکیبات سرکه بالزامیک موجب افزایش حساسیت به انسولین می‌شود.
از دیگر خواص سرکه بالزامیک این است می‌تواند موجب کاهش چربی‌های مضر مانند تری گلیسیرید و کلسترول است هپچنین سرکه بالزامیک با رفع علائم کبد چرب برای افراد مبتلا به چربی خون بالا مفید است.
این مورد از فواید سرکه بالزامیک به علت وجود خاصیت آنتی اکسیدانی این سرکه است که با نابود کردن سلول‌های بیگانه خواری که برای بدن بسیار مضر و سمی هستند علاوه بر کاهش کلسترول بد و چربی خون از انسداد رگ‌های خونی نیز جلوگیری خواهد کرد. برای بهره مندی از این خاصیت سرکه بالزامیک می‌توانید از آن دو بار در هفته استفاده کنید.
سرکه بالزامیک از انگور به دست می‌آید و یکی از خواص آن جلوگیری از گرفتگی رگ‌های عروقی قلب است. سرکه بالزامیک دارای خواص ضد پیری برای سلول‌ها است و به همین دلیل مصرف آن برای بیماران قلبی عروقی مفید خواهد بود.
سرکه بالزامیک در کنار خواص و فواید بی‌نظیری که دارد ممکن است عوارض جانبی تیز داشاه باشد. زیاده روی و افراط در مصرف سرکه بالزامیک خام، موجب تورم گلو شده و به مری و به جداره‌ی معده، فرد آسیب وارد می‌کند و فرد دچار درد معده می‌شود. در صورتی که پس از مصرف سرکه بالزامیک دچار درد یا سوزش معده شدید، از مصرف سرکه بالزامیک اجتناب کنید.
مصرف بیش از دو قاشق غذاخوری از سرکه بالزامیک در طول روز مضر است. کسانی‌که به انگور آلرژی دارند باید در رابطه با مصرف سرکه بالزامیک احتیاط کنند.